ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਵੈਂਬੂ (ਜਨਮ 1968) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਰਬਪਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਅਤੇ ਜ਼ੋਹੋ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਸੀ.ਈ.ਓ. ਹੈ।[2] ਫੋਰਬਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ 2021 ਤੱਕ, $3.75 ਬਿਲੀਅਨ ਦੀ ਕੁੱਲ ਜਾਇਦਾਦ ਦੇ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 55ਵਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀ ਹੈ।[3] 2021 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ਼ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4][5]
ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਵੈਂਬੂ ਦਾ ਜਨਮ 1968 ਵਿੱਚ ਤਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਤੰਜਾਵੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਮੱਧਵਰਗੀ ਤਮਿਲ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[6] [7] ਉਸਨੇ 1989 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ, ਮਦਰਾਸ ਤੋਂ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸਟਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਐਮਐਸ ਅਤੇ ਪੀਐਚਡੀ ਡਿਗਰੀਆਂ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ।[6]
ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਵੈਂਬੂ ਨੇ ਸੈਨ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸਕੋ ਬੇ ਏਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸੈਨ ਡਿਏਗੋ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਇਰਲੈੱਸ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਵਜੋਂ ਕੁਆਲਕਾਮ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣੇ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਸੈਨ ਜੋਸ ਅਤੇ ਪਲੈਸੈਂਟਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।[6]
1996 ਵਿੱਚ, ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦੋ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਐਡਵੈਂਟਨੈੱਟ ਨਾਮਕ ਨੈਟਵਰਕ ਉਪਕਰਣ ਪ੍ਰਦਾਤਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[6][8] ਗਾਹਕ ਸਬੰਧ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ SaaS ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਨਾਮ 2009 ਵਿੱਚ ਜ਼ੋਹੋ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[6][2] ਸ਼੍ਰੀਧਰ 2019 ਵਿੱਚ ਟੇਨਕਾਸੀ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ।[9] 2020 ਤੱਕ, ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ 88 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਸੀ। ਫੋਰਬਸ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਕੁੱਲ ਜਾਇਦਾਦ 2.44 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਹੈ।[2][10] 2021 ਵਿੱਚ, ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਵੈਂਬੂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡ ਵਿੱਚ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[11]
ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਵੈਂਬੂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਤੋਂ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦ ਵਿਕਾਸ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਸਦੀ ਕੰਪਨੀ, ਜ਼ੋਹੋ, ਨੇ ਪਿੰਡ ਮਾਥਲਮਪਾਰਾਈ, ਟੇਨਕਾਸੀ ਜ਼ਿਲੇ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਅਤੇ ਉਪਨਗਰ ਰੇਨੀਗੁੰਟਾ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦਫਤਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ।[6][12] ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਬੇ ਏਰੀਆ ਤੋਂ ਮਾਥਲਮਪਾਰਾਈ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹੈ।[13]
2004 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਰਸਮੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਪੇਂਡੂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੋਕੇਸ਼ਨਲ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਵਿਕਾਸ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਜ਼ੋਹੋ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[14] ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ 15 ਤੋਂ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਕੋਲ ਕਾਲਜ ਦੀ ਕੋਈ ਡਿਗਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜ਼ੋਹੋ ਸਕੂਲਾਂ ਤੋਂ ਵੋਕੇਸ਼ਨਲ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।[6] 2020 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਮੁਫਤ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਿੱਖਿਆ 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਇੱਕ "ਪੇਂਡੂ ਸਕੂਲ ਸਟਾਰਟਅੱਪ" ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ।[13] [8]
ਜ਼ੋਹੋ ਦੇ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਉਤਪਾਦ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਮੈਨੇਜਰ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2018 ਵਿੱਚ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਇੰਟਰਾਨੈੱਟ ਚਰਚਾ ਫੋਰਮ 'ਤੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਪੋਸਟ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਨਾਲ ਵਿਵਾਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।[15] ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਿੰਦੂ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਅਰਧ ਸੈਨਿਕ ਸੰਗਠਨ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮਸੇਵਕ ਸੰਘ (ਆਰਐਸਐਸ) ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਉਸ ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਣੀ ਰੱਖਦਾ ਸੀ।[16][17]
ਜਨਵਰੀ 2020 ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਆਰਐਸਐਸ ਦੁਆਰਾ ਆਯੋਜਿਤ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਮਹਿਮਾਨ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤ ਹੋ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਆਲੋਚਨਾ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।[18][19][20] ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜਾਤੀਗਤ ਮਸਲਾ ਦੱਸ ਕੇ ਆਪਣਾ ਪੱਖ ਰੱਖਿਆ।[21][22][23]
ਸ਼੍ਰੀਧਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 2019 ਦੇ ਅਰਨਸਟ ਐਂਡ ਯੰਗ "ਉਦਮੀ ਉੱਦਮੀ ਅਵਾਰਡ" ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[24] ਉਹ 2021 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੌਥੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਵੀ ਸੀ।[25] ਉਸ ਨੂੰ CNN-News18 Indian of the Year 2022 ਵਜੋਂ ਵੀ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[26] ਉਸਨੂੰ 2021 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡ (NSAB) ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[27][28]
- ↑ Waters, Cara (19 April 2019). "Barefoot billionaire: Sridhar Vembu built a tech giant you've never heard of". The Sydney Morning Herald.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 Waters, Cara (2019-04-19). "Barefoot Billionaire: Sridhar Vembu Built a Tech Giant You've Never Heard Of". The Sydney Morning Herald (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-10-24.
- ↑ "Forbes India Rich List 2020 - Forbes India Magazine". Forbes India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-12-28.
- ↑ "PIB Press Release: This Year's Padma Awards announced". Pib.nic.in. Retrieved 2011-02-02.
- ↑ "Shinzo Abe, Tarun Gogoi, Ram Vilas Paswan among Padma Award winners: Complete list". The Times of India. 25 January 2021. Retrieved 25 January 2021.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 "Cover Story: Sridhar Vembu's Vision From The Village". Forbes India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-10-24.
- ↑ Rajasimhan, T. E. "Made in India, Taking on the World". @businessline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-10-24.
- ↑ 8.0 8.1 "This Silicon Valley Star Worth $2.5 Bn Is Moving Back To His TN Village To Teach Kids For Free". IndiaTimes (in Indian English). 2020-10-10. Retrieved 2020-10-24.
- ↑ "54-yr-old who left Silicon Valley for TN village looks to nurture local talent". Hindustan Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2021-02-20. Retrieved 2023-01-31.
- ↑ "Sridhar Vembu & Siblings". Forbes (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2020-10-24.
- ↑ "Zoho's Sridhar Vembu appointed to Doval-led National Security Advisory Board". The Economic Times. Retrieved 2021-03-12.
- ↑ Anand, N. (2020-08-15). "Staff Preference is for Small, Rural Offices: Sridhar Vembu". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2020-10-24.
- ↑ 13.0 13.1 "Silicon Valley Star is Now Teacher in Tamil Nadu". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2020-10-10. Retrieved 2020-10-24.
- ↑ "For Zoho founder Sridhar Vembu, community and company go hand-in-hand". The New Indian Express. Retrieved 2021-02-02.
- ↑ Vaitheesvaran, Bharani. "My views, my events: Zoho Chief Vembu asserts after tweet rage over RSS event". The Economic Times. Retrieved 2022-05-12.
- ↑ Madhok, Diksha. "How to talk about Modi with your boss". Quartz (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-05-12.
- ↑ Diksha Madhok, qz com. "Not safe for work: In polarised India, should you talk politics with your colleagues?". Scroll.in (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2022-05-12.
- ↑ Lormen, Abigale (Jan 9, 2020). "Accenture India MD backs out of attending RSS event in Chennai". Times of India. Retrieved Jan 9, 2020.
- ↑ Quint, The (January 7, 2020). "#BoycottZoho Trends After CEO Accepts Invite to RSS Event". The Quint. Retrieved January 7, 2020.
- ↑ Chennai, PTI (Jan 8, 2020). "Accenture boss clears RSS air". The Telegraph. Retrieved Jan 9, 2020.
- ↑ Bhalla, Kritti (January 7, 2020). "Zoho CEO Defends Attending RSS Event Amid Twitter Outrage". Inc42. Retrieved January 7, 2020.
- ↑ Singh, Upneet (Jan 7, 2020). "Zoho CEO defends proposed attendance at Indian right wing organisation event amid severe backlash". The Tech Portal. Retrieved Jan 9, 2020.
- ↑ Koshi, Luke (Jan 6, 2020). "Zoho CEO slammed for being guest at RSS event, he retorts that he works as per conscience". The News Minute. Retrieved Jan 9, 2020.
- ↑ "Sridhar Vembu". www.ey.com (in Indian English). Retrieved 2020-10-24.
- ↑ "Zoho founder among Padma awardees". @businessline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-01-25.
- ↑ "CNN News18 Indian of The Year 2022: Zoho Co-Founders Sridhar Vembu and Tony Thomas Win "Start-ups" Award". News18. Retrieved January 28, 2023.
- ↑ "Zoho's Sridhar Vembu Appointed To National Security Advisory Board". 3 February 2021.
- ↑ "Zoho's Sridhar Vembu appointed to Doval-led National Security Advisory Board" – via The Economic Times.