ਹੰਸਾ ਯੋਗੇਂਦਰ | |
---|---|
ਜਨਮ | ਹੰਸਾ ਪਟਨੀ 8 ਅਕਤੂਬਰ 1947 ਇੰਦੌਰ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਭਾਰਤ |
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
ਸਿੱਖਿਆ | ਬੀਐਸਸੀ, ਐਲਐਲਬੀ |
ਪੇਸ਼ਾ | ਯੋਗ ਗੁਰੂ, ਲੇਖਕ, ਖੋਜਕਾਰ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ |
ਸੰਗਠਨ | ਯੋਗਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ |
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਯੋਗਾਸਣ |
ਮਿਆਦ | ਫਰਵਰੀ 2018- |
ਹੰਸਾ ਯੋਗੇਂਦਰ (English: Hansa Yogendra, ਹਿੰਦੀ: हंसा योगेन्द्र; ਜਨਮ: 8 ਅਕਤੂਬਰ 1947) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਯੋਗਾ ਅਧਿਆਪਕ, ਲੇਖਕ, ਖੋਜਕਾਰ ਅਤੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੈ।[1][2] ਉਹ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 'ਦਿ ਯੋਗਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ' ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹਨ, ਜਿਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਉਸਦੇ ਸਹੁਰੇ ਸ਼੍ਰੀ ਯੋਗੇਂਦਰ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ।.[3] ਇਹ ਇੱਕ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਸੰਗਠਿਤ ਯੋਗਾ ਕੇਂਦਰ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1918 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[4]
ਉਹ 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਡੀਡੀ ਨੈਸ਼ਨਲ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲੜੀ 'ਯੋਗਾ ਫਾਰ ਬੈਟਰ ਲਿਵਿੰਗ' ਦਾ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਸੀ।[5] ਉਹ 'ਕੁਆਲਿਟੀ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ' ਦੀ 'ਯੋਗਾ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਣ ਕਮੇਟੀ' ਦੇ ਮੁਖੀ ਅਤੇ 'ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੋਗਾ ਬੋਰਡ' ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ। ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਯੋਗਾ ਸੰਘ ਦੇ ਉਪ-ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ।[6]
ਹੰਸਾ ਦਾ ਜਨਮ 8 ਅਕਤੂਬਰ 1947 ਨੂੰ ਇੱਕ ਜੈਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਤਿੰਦਰ ਫੁਲਚੰਦ ਪਟਨੀ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਤਾਰਾ ਪਟਨੀ ਹੈ। ਹੰਸਾ ਨੇ ਮਿਠੀਬਾਈ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਸਾਇੰਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਯੋਗਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਯੋਗਾ ਅਧਿਆਪਕ ਸਿਖਲਾਈ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਸਰਕਾਰੀ ਲਾਅ ਕਾਲਜ, ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਬੈਚਲਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਫਰਵਰੀ 2018 ਵਿੱਚ ਓਪਨ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਾਰ ਕੰਪਲੀਮੈਂਟਰੀ ਮੈਡੀਸਨ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[7]
ਉਸਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਜੈਦੇਵ ਯੋਗੇਂਦਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ।[8] ਉਹ ਸ਼੍ਰੀ ਯੋਗੇਂਦਰ ਦੀ ਨੂੰਹ ਹੈ।[9]