Admiral Cowan

Admiral Cowan
Ilustracja
„Admiral Cowan” w 2010 r.
Klasa

niszczyciel min

Typ

Sandown

Historia
Stocznia

Vosper Thornycroft w Southampton Wielka Brytania

Wodowanie

16 kwietnia 1988

 Royal Navy
Nazwa

HMS Sandown

Wejście do służby

9 czerwca 1989

Wycofanie ze służby

2004

 Eesti Merevägi
Nazwa

Admiral Cowan

Wejście do służby

26 kwietnia 2007

Los okrętu

w służbie

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

450 ts standardowa
484 ts pełna

Długość

52,5 m

Szerokość

10,5 m

Zanurzenie

2,3 m

Napęd
2 silniki wysokoprężne 1523 hp, 2 pędniki cykloidalne
Prędkość

13 węzłów

Uzbrojenie
pierwotne:
• 1 armata plot. 30 mm DS 30B L/75
w Estonii:
• 2 działka plot. 23 mm (1×II)
3 km 12,7 mm
Załoga

34

Admiral Cowan (M 313), wcześniej HMS Sandown – brytyjski, następnie estoński niszczyciel min typu Sandown. Służył w brytyjskiej Royal Navy jako HMS „Sandown” (M 101) od 1989 do 2004 roku, po czym został sprzedany Estonii i w 2007 roku wszedł do służby w Estońskiej Marynarce Wojennej (Eesti Merevägi) pod nazwą „Admiral Cowan”. Nosi numer burtowy M 313.

Budowa

[edytuj | edytuj kod]

Okręt był główną jednostką typu brytyjskich niszczycieli min Sandown, opracowanego na początku lat 80. XX wieku jako tańsza i mniejsza alternatywa dla niszczycieli min typu Hunt, pozbawiona możliwości trałowania min[1]. Budowę prototypowego okrętu „Sandown” zamówiono w sierpniu 1985 roku w stoczni Vosper Thornycroft w Woolston (część Southampton), która opracowała projekt[1]. Okręt wodowano 16 kwietnia 1988 roku[2]. Budowę ukończono i okręt przekazano marynarce 9 czerwca 1989 roku[2].

 Osobny artykuł: Niszczyciele min typu Sandown.

Okręty typu Sandown miały kadłub zbudowany z plastiku wzmocnionego włóknem szklanym (GRP)[1]. Wyporność standardowa wynosiła 450 ts, a pełna 482 ts (457/492 ton metrycznych)[1][2]. Długość całkowita wynosiła 52,5 m, szerokość: 10,5 m, a zanurzenie: 2,3 m[1]. Załoga liczyła 34 osoby, w tym pięciu oficerów, ponadto przewidziano rezerwowe koje dla sześciu osób[1].

Uzbrojenie służyło tylko do samoobrony i stanowiła je pierwotnie automatyczna armata przeciwlotnicza kalibru 30 mm DS 30B o długości lufy L/75 (75 kalibrów)[1]. W służbie estońskiej uzbrojenie stanowią dwa sprzężone działka przeciwlotnicze kalibru 23 mm L/87 fińskiej firmy Sako (wersja pochodna ZU-23-2), uzupełnione przez trzy karabiny maszynowe kalibru 12,7 mm[2].

Napęd stanowiły dwa silniki wysokoprężne Paxman-Valenta 6RP200E/M o mocy łącznej 1523 hp, napędzające pędniki cykloidalne Voith-Schneider, pozwalające na osiąganie prędkości maksymalnej 13 węzłów[1]. Ponadto okręty miały pomocniczy napęd elektryczny, pozwalający na osiąganie prędkości do 6,5 węzła[1]. Na dziobie znajdują się pędniki Schottel][1]. Zasięg wynosił 2500 mil morskich przy prędkości 12 w[1].

Wyposażenie nawigacyjne obejmowało radar nawigacyjny Kelvin Hughes(inne języki) Type 1007 (pasmo I)[1]. Wyposażenie do poszukiwania min stanowił wielofunkcyjny sonar Marconi Type 2093 z pięcioma antenami[1]. Ponadto nowsze źródła podają sonar obserwacji bocznej Klein 5000 z holowaną anteną[2]. Okręty miały ponadto system informacji bojowej Nautis M[1][2].

Okręty przenosiły dwa zdalnie kierowane pojazdy podwodne PAP 104 Mk 5 do zwalczania min[1]. Po modernizacji, w służbie estońskiej otrzymały pojazdy podwodne Seafox C[2][3].

Służba

[edytuj | edytuj kod]
„Admiral Cowan” z polskim okrętem dowodzenia ORP „Kadm. X. Czernicki” podczas ćwiczeń Steadfast Jazz w listopadzie 2013

W Wielkiej Brytanii

[edytuj | edytuj kod]

HMS „Sandown” (numer burtowy M 101) został wcielony do służby w brytyjskiej Royal Navy 9 czerwca 1989 roku[1].

Wchodził w skład 3 Dywizjonu Niszczycieli Min (MCM 3), bazując w Rosyth do zamknięcia tej bazy 7 listopada 1995 roku, a następnie w Faslane (HMNB Clyde)[4].

W 2004 roku marynarka brytyjska zdecydowała w ramach programu oszczędności wycofać okręt ze służby, wraz z bliźniaczymi HMS „Inverness” i „Bridport[2].

W Estonii

[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec 2005 roku Estonia rozpoczęła rozmowy z Wielką Brytanią na temat sprzedaży jej trzech wycofanych w 2004 roku niszczycieli min typu Sandown, zakończone zawarciem umowy 14 września 2006 roku[2][a]. Okręty przed przekazaniem poddano remontowi i modernizacji[3]. Jako pierwszy został przekazany i podniósł banderę Estonii „Sandown” – 26 kwietnia 2007 roku w stoczni Babcock w Rosyth[3]. Wszedł do służby Eesti Merevägi pod nazwą „Admiral Cowan”, upamiętniającą brytyjskiego admirała walczącego na Bałtyku Waltera Cowana, z numerem burtowym M 313[2]. Wszedł w skład Dywizjonu Okrętów Przeciwminowych (Miinilaevade Divisjon)[3].

  1. Według Chała i Czajkowski 2011 ↓, s. 26, umowę zawarto 14 sierpnia 2006 r. w Portsmouth na pokładzie HMS „Victory”.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Marcin Chała, Dariusz Czajkowski. Siły morskie krajów bałtyckich. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 12/2011 (118), s. 25, 2011. Warszawa: Magnum X. ISSN 1426-529X. 
  • Jane’s Fighting Ships 2002–2003. Stephen Saunders (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2002. ISBN 0-7106-2432-8. (ang.).
  • IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).