Agama turkiestańska

Agama turkiestańska
Paralaudakia lehmanni[1]
(Nikolsky, 1896)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

gady

Podgromada

diapsydy

Nadrząd

lepidozaury

Rząd

łuskonośne

Infrarząd

Iguania

Rodzina

agamowate

Podrodzina

Agaminae

Rodzaj

Paralaudakia

Gatunek

agama turkiestańska

Synonimy
  • Stellio lehmanni Nikolsky, 1896[2]
  • Agama lehmanni (Nikolsky, 1896)[3]
  • Agama borstschewskyi Elpatjewsky & Sabanejew[3]
  • Laudakia lehmanni — Macey, Schulte II, Ananjeva, Larson, Rastegar-Pouyani, Shammakov & Papenfuss, 2000[4]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Agama turkiestańska (Paralaudakia lehmanni) – gatunek jaszczurki z podrodziny Agaminae w rodzinie agamowatych (Agamidae).

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Azja Środkowa – wschodni Turkmenistan, wschodni Uzbekistan, zachodni Tadżykistan, południowy Kirgistan i północny Afganistan[3].

Występuje w górach (Pamir i okoliczne pasma[5]), na wysokości do 3400 m n.p.m. Żyje na terenach skalistych wśród rumowisk, rozpadlin i urwisk, często nad brzegami rzek i potoków. Ukrywa się oraz zimuje w szczelinach skalnych i pod kamieniami.

Cechy morfologiczne

[edytuj | edytuj kod]

Osiąga 15 cm długości. Ciało spłaszczone grzbietobrzusznie. Na głowie za błonami bębenkowymi oraz na szyi fałdy skórne pokryte skupieniami licznych, ostrych łusek. Na grzbiecie wyraźne, szerokie, podłużne pasmo żeberkowanych, większych od pozostałych łusek. W tylnej części i na bokach tułowia występują rzędy niewielkich, skośnych wzgórków pokrytych większymi, silnie żeberkowanymi i kolczastymi łuskami. Na ogonie regularne pierścienie łusek. Ubarwienie szarogliniaste lub ceglaste z czarnymi, nieregularnymi plamkami na ogonie, czasem układającymi się w poprzeczne, czarne pasy. Samce mają czarne gardło z okresowo zanikającymi, pomarańczowymi plamkami.

Odżywianie

[edytuj | edytuj kod]

Zjada głównie owady oraz pajęczaki.

Rozród

[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec czerwca lub w lipcu samica składa 2 lub 3 jaja o długości 20 mm.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Paralaudakia lehmanni, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ A.M. Nikolsky. ЗамҌтка о двухъ новыхъ пресмыкающихся изъ Туркестана. „Ежегодникъ Зооюгическаго Музея Умнераторской Академіи Нayкъ”. 1, s. xiv, 1896. (ros.). 
  3. ↑ a b c P. Uetz & J. Hallermann, Paralaudakia lehmanni, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-01-14] (ang.).
  4. ↑ J.R. Macey, J.A. Schulte II, N.B. Ananjeva, A. Larson, N. Rastegar-Pouyani, S.M. Shammakov & T.J. Papenfuss. Phylogenetic Relationships among Agamid Lizards of the Laudakia caucasia Species Group: Testing Hypotheses of Biogeographic Fragmentation and an Area Cladogram for the Iranian Plateau. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 10 (1), s. 121, 1998. DOI: 10.1006/mpev.1997.0478. (ang.). 
  5. ↑ a b T. Sattorov i inni, Paralaudakia lehmanni, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2018, wersja 2018-1 [dostęp 2018-10-08] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • W. Juszczyk: Gady i płazy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.