Alan Nunn May

Allan Nunn May

Alek

Data i miejsce urodzenia	2 maja 1911 Birmingham
Data i miejsce śmierci	12 stycznia 2003 Cambridge
Zawód, zajęcie	fizyk
Alma Mater	Trinity Hall
Pracodawca	Kings College w Londynie
Multimedia w Wikimedia Commons

Alan Nunn May ps. Alek^[1] (ur. 2 maja 1911 w Birmingham, zm. 12 stycznia 2003 w Cambridge) – brytyjski fizyk atomowy, od 1942 zajmujący się szpiegostwem na rzecz Związku Radzieckiego.

Edukację zakończył jako absolwent Trinity Hall w Cambridge. W czasie studiów został zwerbowany przez Główny Zarząd Wywiadowczy ZSRR^[2]. Po uzyskaniu doktoratu pracował jako wykładowca w Kings College w Londynie. W tym czasie jego poglądy uległy radykalizacji, to spowodowało, że został członkiem partii komunistycznej. W 1935 wraz z grupą absolwentów z Cambridge wyjechał na kilka tygodni do Leningradu^[3].

W czasie II wojny światowej pracował w brytyjskim zespole prowadzącym badania przy projekcie Tube Alloys zmierzającym do skonstruowania bomby atomowej. Od 1942 przekazywał GRU informacje o swoich pracach nad uranem, jednak władze Związku Radzieckiego zainteresowały się tą sprawą dopiero w 1945. Do przebywającego w Montrealu Maya w maju 1945 został wysłany por. Pawieł Angiełow, w celu nawiązania ścisłej współpracy. W czasie tejże współpracy May dostarczył wywiadowi radzieckiemu m.in. raport na temat badan atomowych oraz niewielką ilość radioaktywnego uranu 233. Uran zdobył w zakładach jądrowych Oak Ridge w stanie Tennessee^[4]. Niebezpieczną przesyłkę z uranem dostarczył do Moskwy podpułkownik Piotr Motinow^[5].

Do wykrycia działalności Maya nie przyczyniły się zachodnie służby wywiadowcze lecz dezerter Igor Guzenko^[6][7]. Ponieważ nie było dowodów szpiegostwa Maya, służby wywiadowcze postanowiły schwytać Pierwiosnka (takim kryptonimem był określany przez służby wywiadowcze^[8]) w czasie spotkania z łącznikiem. Plan ten jednak nie powiódł się, ponieważ May został ostrzeżony przez radzieckiego agenta Kima Philbiego i do spotkania nie doszło^[9].

Ostatecznie został schwytany 1 maja 1946 i skazany na dziesięć lat ciężkich robót. Na wolność wyszedł pod koniec 1952 roku, po odsiedzeniu sześciu i pół roku więzienia. Alan Nunn May odmówił zdefiniowania swoich działań jako zdrady i po zwolnieniu z więzienia, oświadczył, że postąpił słusznie jako szpieg, ponieważ był całym sercem zainteresowany zapewnieniem zwycięstwa nad nazistowskimi Niemcami i Japonią oraz wspieraniem rozwoju pokojowego wykorzystania energii atomowej^[10].

Zobacz też

• Szpiedzy atomowi

Przypisy

1. Wołoszański 1998 ↓, s. 28.
2. Knight 2007 ↓, s. 184.
3. Knight 2007 ↓, s. 38.
4. Boyd 2010 ↓, s. 263.
5. Knight 2007 ↓, s. 39.
6. Knight 2007 ↓, s. 231.
7. Trahair 2011 ↓, s. 116.
8. Knight 2007 ↓, s. 73.
9. Knight 2007 ↓, s. 75.
10. https://www.nytimes.com/1952/12/31/archives/did-no-wrong-nunn-may-insists-he-hopes-to-serve-fellow-men.html

Bibliografia

• Douglas Boyd: Ekspansja Kremla. Historia podbijania świata. Warszawa: 2010. ISBN 978-83-8151-647-1.
• Amy Knight: Jak zaczęła się zimna wojna. Sprawa Guzenki i polowanie na radzieckich szpiegów. Warszawa: 2007. ISBN 978-83-7469-568-8.
• Richard Trahair: Czarna księga szpiegów. Warszawa: 2011. ISBN 978-83-61232-12-4.
• Bogusław Wołoszański: Sensacie XX wieku. Po II wojnie światowej. Warszawa: 1998. ISBN 83-85852-14-X.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000356354759
• VIAF: 185808888
• LCCN: no2011148032
• GND: 124731155
• NTA: 132666375
• PLWABN: 9810595079905606
• OBIN: 88748
• J9U: 987007265287305171