Alexander Mackenzie (kompozytor)

Alexander Mackenzie
Ilustracja
Imię i nazwisko

Alexander Campbell Mackenzie

Data i miejsce urodzenia

22 sierpnia 1847
Edynburg

Pochodzenie

szkockie

Data i miejsce śmierci

28 kwietnia 1935
Londyn

Gatunki

muzyka poważna, muzyka romantyczna

Zawód

kompozytor, dyrygent

Odznaczenia
Kawaler Komandor Orderu Królewskiego Wiktoriańskiego (KCVO)

Sir Alexander Campbell Mackenzie[1][2] (ur. 22 sierpnia 1847 w Edynburgu, zm. 28 kwietnia 1935 w Londynie[1][2]) – szkocki kompozytor i dyrygent.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny o tradycjach muzycznych[1][2][3]. Talent muzyczny wykazywał już jako dziecko, w związku z czym został wysłany na naukę do Niemiec[2]. W latach 1857–1862 przebywał w Schwarzburg-Sondershausen, gdzie uczył się teorii i gry na skrzypcach u K.W. Ulricha i E. Steina, a także grał w szkolnej orkiestrze[1][2]. Po powrocie do Anglii otrzymał stypendium Royal Academy of Music w Londynie, gdzie uczył się u Prospera Saintona (skrzypce), Charlesa Lucasa (teoria) i Fredericka Bowena Jewsona (fortepian)[1][2]. W latach 1865–1879 działał w rodzinnym Edynburgu jako skrzypek i nauczyciel muzyki[1][2]. Od 1879 do 1885 roku przebywał we Florencji[2].

W 1888 roku został wybrany na stanowisko dyrektora Royal Academy of Music w Londynie, które piastował do 1924 roku[1][2][3]. Udało mu się przywrócić tej upadającej wówczas uczelni poziom i uczynić ją konkurencyjną wobec innych uczelni muzycznych[1]. W latach 1892–1899 był dyrygentem Philharmonic Society of London[1][2][3]. Od 1908 do 1912 roku pełnił funkcję przewodniczącego Internationale Musikgesellschaft[1][3].

W 1895 roku otrzymał tytuł szlachecki[1][2][3]. Rycerz Komandor Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego (1922)[2][3].

Twórczość

[edytuj | edytuj kod]

W swojej twórczości nawiązywał do muzyki kompozytorów niemieckich takich jak Felix Mendelssohn-Bartholdy, Robert Schumann i Ferenc Liszt[1]. W utworach instrumentalnych na szeroką skalę wykorzystywał elementy szkockiej muzyki ludowej[1][2]. Opery Mackenziego inspirowane są twórczością Richarda Wagnera, co przejawia się w stosowaniu motywów przewodnich, pomimo dobrej muzycznej charakterystyki postaci posiadają jednak słabe libretta[1].

Prapremierowe wykonanie jego Scottish Concerto w Londynie w 1897 roku poprowadził Ignacy Jan Paderewski[2].

Wybrane kompozycje

[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych)[1][2]

Utwory orkiestrowe

  • Larghetto and Allegretto na wiolonczelę i orkiestrę (1875)
  • Overture to a Comedy (1876)
  • Scherzo (1878)
  • Rhapsodie ecossaise: Scottish Rhapsody No. 1 (1880)
  • Tempo di ballo (1880)
  • Burns: Scottish Rhapsody No. 2 (1880)
  • La Belle dame sans merci (1883)
  • Koncert skrzypcowy (1885)
  • 12th Night (1888)
  • Pibroch na skrzypce i orkiestrę (1889)
  • Highland Ballad na skrzypce i orkiestrę (1893)
  • Britannia (1894)
  • Scottish Concerto na fortepian i orkiestrę (1897)
  • Processional March (1899)
  • Coronation March (1902)
  • London Day by Day (1902)
  • Canadian Rhapsody (1905)
  • Tam o’Shanter: Scottish Rhapsody No. 3 (1911)
  • An English Joy-Peal (1911)
  • Ancient Scots Tunes na orkiestrę smyczkową (1915)
  • Youth, Sport and Loyalty (1922)

Utwory kameralne

  • Trio fortepianowe (1874)
  • Kwartet smyczkowy (1875)
  • Kwartet fortepianowy (1875)
  • From the North na skrzypce i fortepian (1895)
  • 4 Dance Measures na skrzypce i fortepian (1915)
  • Distant Chimes na skrzypce i fortepian (1921)
  • 2 Pieces na wiolonczelę i fortepian (1928)

Utwory fortepianowe

  • Rustic Suite (1876)
  • In the Scottish Highlands (1880)
  • Old English Air with Variations (1915)
  • Odds and Ends, par ci, par là (1916)
  • Jottings (1916)
  • In Varying Moods (1921)

Kantaty

  • The Bride (1881)
  • Jason (1882)
  • The Story of Sayid (1886)
  • The Dream of Jubal (1889)
  • The Witches’ Daughter (1904)
  • The Sun-God’s Return (1910)

Oratoria

  • The Rose of Sharon (1884, zrewid. 1910)
  • Bethlehem (1894)
  • The Temptation (1914)

Opery

  • Colomba (wyst. 1883, wersja zrewid. wyst. 1912)
  • The Trubadour (wyst. 1886)
  • Phoebe (b.d., niewystawiona)
  • His Majesty, or The Court of Vingolia (wyst. 1907)
  • The Cricket on the Hearth (wyst. 1914)

Operetka

  • The Knight of the Road (wyst. 1905)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h i j k l m n o Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 6. Część biograficzna m. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2000, s. 11–12. ISBN 83-224-0656-8.
  2. a b c d e f g h i j k l m n o Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 4 Levy–Pisa. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2227. ISBN 0-02-865529-X.
  3. a b c d e f John Michael Cooper: Historical Dictionary of Romantic Music. Lanham: Scarecrow Press, 2013, s. 350–351. ISBN 978-0-8108-7230-1.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]