Arctesthes siris
| Arctesthes siris | |||
| (Hudson, 1908) | |||
 Samiec Arctesthes siris | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Arctesthes siris | ||
| Synonimy | |||
| |||
Arctesthes siris – gatunek motyli z rodziny miernikowcowatych i podrodziny Larentiinae. Występuje endemicznie na Wyspie Południowej Nowej Zelandii.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1908 roku przez George’a Vernona Hudsona pod nazwą Lythria siris[1]. Opis oparto na okazach odkrytych w 1906 roku przez kolejarza J.H. Lewisa w paśmie Old Man Range w Central Otago, na wysokości około 1200 m n.p.m.[1][2] W 1988 roku John S. Dugdale wyznaczył lektotyp gatunku[3]. W 2019 roku Brian H. Patrick, Hamish J.H. Patrick i Robert J.B. Hoare dokonali redeskrypcji gatunku[2].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Motyl ten osiąga od 14 do 16 mm rozpiętości skrzydeł. Głowa u samicy ma niezmodyfikowane czułki, natomiast u samca na biczyku czułków występuje grzebykowanie o ząbkach od trzech do czterech razy dłuższych niż szerokości członów. Głaszczki wargowe mają na spodzie łuski białe do rudobrązowych. Tułów i głowę porastają łuski ciemnoróżowawe, białe i czarne, zaś odwłok łuski czarniawe, białe i pomarańczowe. Przednie skrzydła mają u samca tło szarawobrązowe z ciemnoróżowawym przyprószeniem, a u samicy zwykle jaśniejsze. Linie proksymalna, przedśrodkowa i zaśrodkowa są białe. Linia proksymalna jest lekko wklęśnięta poniżej środka skrzydła. Linia przedśrodkowa jest lekko falista. Czarna plama dyskalna leży w porównywalnej odległości od linii przedśrodkowej i zaśrodkowej lub bliżej tej pierwszej. Cień środkowy jest u samca jasny, w pobliżu plamy dyskalnej szarawy, zaś u samicy białawoszary, acz zdarzają się okazy z cieniem jasnobrązowawym i pozbawione plamy dyskalnej. Linia zaśrodkowa jest silnie falista i ma pośrodku duże wcięcie formy U-kształtnej lub V-kształtnej. Linia dystalna szara i słabo widoczna. Strzępina przedniego skrzydła jest szarawa. Żółtopomarańczowe tło tylnego skrzydła widoczne jest głównie jako wąska V-kształtna przepaska za łatą nasadową. Leżąca blisko środka skrzydła linia przedśrodkowa jest mocno V-kształna, a strzępina brązowawa[2].
Odwłok samca ma równomiernie zesklerotyzowane lub zawierające zdesklerotyzowane linie boczne i środkowe tergity od drugiego do szóstego oraz równomiernie zesklerotyzowane sternity, spośród których piąty jest kwadratowawy, a trzeci, czwarty i szósty podłużnie prostokątne. Genitalia samca mają palczasty, u nasady tęgi i u wierzchołka zwężony unkus, grube, dość krótkie, lekko zakrzywione i u szczytu skośnie ścięte labidy, liczne i tępe zęby na grzbietowej części maniki, trójkątną jukstę z kilowatym płatem brzusznym, bardzo krótką i dość wąską walwę o zaokrąglenie ściętym wierzchołku, krótki i tępy wyrostek nasadowego sklerytu kostalnego wyraźnie wystający poza obrys kosty, płatowaty lub spiczasty wyrostek sakulusa, bardzo krótki i tępy sakus, zaopatrzony w wyrostki językowate fallus oraz dwie grzebieniaste łaty mniejszych cierni oraz dłuższe ciernie przynasadowe w wezyce. Odwłok samicy ma na ósmym sternicie lekko wklęśniętą płytkę postwaginalną oraz prawie trójkątne płaty pokładełka. Krótki, grubo-błoniasty, w tyle lekko pomarszczony przewód torebki kopulacyjnej ma okrągłe i wąskie wejście oraz niewyodrębniony przedsionek, natomiast korpus torebki kopulacyjnej jest błoniasty i zaokrąglony[2].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Owad ten zasiedla porośnięte roślinnością poduszkową górskie mokradła oraz pola śnieżne[2]. Imagines są aktywne za dnia[2][4]. Latają od grudnia do kwietnia, nisko, na terenach otwartych. Odżywiają się nektarem kwiatowym. Gąsienice są polifagiczne. Żerują na niskich roślinach zielnych należących m.in. do rodzajów babka[2] i koprosoma[2][4].
Gatunek ten występuje endemicznie w regionie Otago na Wyspie Południowej Nowej Zelandii. Spotykany jest na rzędnych od 1050 do 1140 m n.p.m. w Lammermoor Range, od 1200 do 1380 m n.p.m. w Rock and Pillar Range, od 1050 do 1150 m n.p.m. w South Rough Ridge, od 1150 do 1620 m n.p.m. w Garvie Mountains, Old Man Rage i Old Woman Range oraz od 1700 do 1850 m n.p.m. w Pisa Range[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b G.V. Hudson. Recent observations on New Zealand macro-lepidoptera, including descriptions of new species. „Transactions and proceedings of the New Zealand Institute”. 40, s. 104–107, 1908.
- ↑ a b c d e f g h i Brian H. Patrick, Hamish J.H. Patrick, Robert J.B. Hoare. Review of the endemic New Zealand genus Arctesthes Meyrick (Lepidoptera, Geometridae, Larentiinae), with descriptions of two new range-restricted species. „Alpine Entomology”. 3, s. 121-136, 2019. DOI: 10.3897/alpento.3.33944.
- ↑ J.S. Dugdale: Fauna of New Zealand 14. Lepidoptera – annotated catalogue, and keys to family-group taxa. Wellington: DSIR, 1988.
- ↑ a b Patrick, Brian H.; Lyford, Brian M.; Ward, John B.; Barratt, Barbara I. P.. Lepidoptera and other insects of the Rastus Burn Basin, The Remarkables, Otago. „Journal of the Royal Society of New Zealand”. 22 (4), s. 265–278, 1992. DOI: 10.1080/03036758.1992.10420820. ISSN 0303-6758.