Arctic World Archive

Światowe Archiwum Arktyczne
Arctic World Archive (AWA)
Zabytek: nr rej. na norweskiej liście Riksantikvaren or Direktoratet for kulturminneforvaltning
Ilustracja
Państwo

 Norwegia

Terytorium zależne

 Svalbard

Miejscowość

Svalbard, Spitsbergen, Longyearbyen

Adres

Vei 706

Typ budynku

Archiwum (dawniej kopalnia)

Wysokość całkowita

130 m

Ukończenie budowy

2017

Położenie na mapie Arktyki
Mapa konturowa Arktyki, na dole znajduje się punkt z opisem „Światowe Archiwum Arktyczne”
Położenie na mapie Svalbardu
Mapa konturowa Svalbardu, po lewej znajduje się punkt z opisem „Światowe Archiwum Arktyczne”
Ziemia78°14′17,9″N 15°26′49,5″E/78,238306 15,447083
Strona internetowa

Arctic World Archive (AWA) (pol. Światowe Archiwum Arktyczne, także: Biblioteka Końca Świata: no. Dommedagshvelv[et] lub en. Doomsday vault, Doomsday Library) – budynek do przechowywania ważnych dla ludzkości danych, znajdujący się na archipelagu Svalbard na wyspie Spitsbergen w Norwegii, niedaleko Globalnego Banku Nasion[1].

Archiwum zawiera dane historyczne i kulturowe z kilku krajów, w tym dokumentację UNICEF-u[2], zdigitalizowane dzieła sztuki (m.in. Krzyk Edvarda Muncha i Straż Nocną Rembrandta) i literatury (m.in. Boską Komedię Dante Alighieriego z kolekcji Biblioteki Watykańskiej i prozę Olgi Tokarczuk, laureatki literackiej Nagrody Nobla[3]), a także kody źródłowe firmy GitHub[4][5], dokumentację CERN-u[3] i dużych firm (np. Siemensa, SCG)[6].

Kopalnia nr 3 w Longyearbyen, obecnie siedziba AWA – stan z 2012 r.

Zdigitalizowane dane zapisywane są na nośniku światłoczułym, będącym 35 mm specjalistyczną taśmą analogową. Technologię od 2007 roku opracowywała prywatna firma Piql. Dane przechowywane są w głęboko zakopanym stalowym skarbcu, każdą rolkę chroni metalowy kontener, aluminiowa kaseta i plastikowe pudełko z kilkusetletnią datą trwałości. Pojemność jednej rolki wynosi 120 gigabajtów. Autorzy technologii, zainspirowani kamieniem z Rosetty i zamieszczonym tam kluczem odczytu napisów w różnych językach, to samo zastosowali w nośnikach AWA: każda rolka ma zapisany kod źródłowy umożliwiający proste rozszyfrowanie zapisu i format pliku[3]. Nośniki danych powinny wytrzymać od 500 do 1000 lat[7].

Archiwum prowadzone jest jako działalność zarobkowa przez firmę Piql i państwową spółkę górniczą Store Norske Spitsbergen Kulkompani (SNSK)[7].

Biblioteka została otwarta 27 marca 2017. Mieści się w Longyerbyen, w dawnej kopalni węgla Store Norske nr 3[8][6]. Jako pierwsze zdeponowały tam ważne dla swoich krajów zasoby (m.in. konstytucje[3]) rządy Brazylii, Meksyku i Norwegii[8][9].

22 października 2020 w zbiorach AWA znalazł się zapis 4299 stron prozy polskiej pisarki Olgi Tokarczuk, który mieści się na 200 metrach taśmy światłoczułej[10][11][3][12][13].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Biblioteka... Końca Świata [online], charaktery.eu [dostęp 2020-11-11] (pol.).
  2. UNICEF deposits Child Convention in AWA [online], arcticworldarchive.org [dostęp 2020-11-11].
  3. a b c d e Janusz Wróblewski, Jędrzej Sabliński o tym, czym jest Światowe Archiwum Arktyczne [online], www.polityka.pl, 2020 [dostęp 2020-11-11] (pol.).
  4. GitHub will store all of its public open source code in an Arctic vault [online], Engadget [dostęp 2020-11-11] (ang.).
  5. In 1859 the sun fried the entire world’s electronics. Next time, we’ll be prepared [online], www.abc.net.au, 12 sierpnia 2020 [dostęp 2020-11-11] (ang.).
  6. a b Sekrety Svalbard. Jeśli nastąpi katastrofa, to, co kryje Arktyka pozwoli ocalić ludzkość [online], Noizz, 12 maja 2020 [dostęp 2020-11-11] (pol.).
  7. a b James Vincent, Keep your data safe from the apocalypse in an Arctic mineshaft [online], The Verge, 4 kwietnia 2017 [dostęp 2020-11-11] (ang.).
  8. a b Jason Daley, A Second Doomsday Vault – This One to to Preserve Data – Is Opening in Svalbard [online], Smithsonian Magazine [dostęp 2020-11-11] (ang.).
  9. Norwegowie otworzyli na Spitsbergenie nowe archiwum? bibliotekę, która ma przechowywać kulturowy dorobek ludzkości [online], Booklips.pl [dostęp 2020-11-11].
  10. Dzieła noblistki w śniegach Arktyki [online], www.rp.pl [dostęp 2020-11-11] (pol.).
  11. Twórczość Olgi Tokarczuk zachowana na wieki w śniegach Arktyki [online], Teatr w Polsce – polski wortal teatralny, 5 października 2020 [dostęp 2020-11-11] (pol.).
  12. Olga Tokarczuk na Arktyce. Twórczość noblistki trafiła do muzeum [online], rozrywka.blog – Cyfrowy styl życia, 4 listopada 2020 [dostęp 2020-11-11] (pol.).
  13. Nobel Prize laureate stores life’s work in the Arctic World Archive [online], arcticworldarchive.org [dostęp 2020-11-11].