Artur Andrus

Artur Andrus
Ilustracja
Artur Andrus (2017)
Data i miejsce urodzenia

27 grudnia 1971
Lesko

Zawód, zajęcie

dziennikarz, poeta, satyryk

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Pracodawca

Polskie Radio Program III (1994–2017)
RMF Classic (od 2018)

Rodzice

Józef, Stefania

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Artur Józef Andrus (ur. 27 grudnia 1971 w Lesku) – polski dziennikarz i prezenter telewizyjny i radiowy, aktor, pisarz, poeta, autor tekstów piosenek, piosenkarz, artysta kabaretowy i konferansjer.

W latach 1994–2017 dziennikarz Programu Trzeciego Polskiego Radia, od 2018 RMF Classic. W latach 2005–2023 komentator Szkła kontaktowego w TVN24. Mistrz Mowy Polskiej (2010).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Andrus w łódzkiej „Przechowalni”
Andrus na Festiwalu Kabaretu 2007 w Zielonej Górze
Artur Andrus i Maria Czubaszek w Sanoku (2011)

Syn Józefa i Stefanii[1]. Wychowywał się w Solinie[2]. Uczęszczał do szkół podstawowych w okolicznym Zabrodziu, Bóbrce[3], ostatecznie ukończył naukę w Szkole Podstawowej nr 1 w Sanoku (mieszkał na dzielnicy Błonie)[4]. Był harcerzem Hufca ZHP w Sanoku, zastępcą redaktora naczelnego pisma „Harcerz Sanocki Mały. Harcerskie Pismo Młodych”[5] i redaktorem naczelnym kwartalnika „Harcerz Sanocki”[6][7]. Uczęszczał do II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku, w którym zdał egzamin dojrzałości w 1990[8][9]. W okresie nauki licealnej prowadził audycję Kącik wesołej piosenki w szkolnym radiowęźle[4][10] i akademie szkolne[1]. Ukończył studia dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim[4][11].

Pierwsze kroki w sferze radiowej stawiał w Rozgłośni Harcerskiej[4]. Równolegle prowadził w Radiu Rzeszów audycję kabaretową pt. Pół godzinki przepuklinki, czyli Radiowa Klinika Radości[4]. Następnie przez rok pracował w Programie IV Polskiego Radia, gdzie prowadził audycję Rum tum tum tra la bum, czyli archiwum pieśni bardzo rozrywkowej oraz Ludzie radosnej piosenki[4]. Zajmował się też występami scenicznymi i podczas jednego z festiwali został dostrzeżony przez Andrzeja Zakrzewskiego, szefa Redakcji Rozrywki w Programie Trzecim Polskiego Radia[4], gdzie został zatrudniony w lipcu 1994[4]. Na antenie Trójki współredagował oraz prowadził programy Powtórka z rozrywki[4] oraz Akademia rozrywki. Gospodarz kabaretowych spotkań w warszawskiej Piwnicy pod Harendą[12] i łódzkiej „Przechowalni”, promotor wielu młodych kabaretów i zjawisk okołokabaretowych. Na jego cześć nazwano postać posterunkowego w sztuce Trąbka dla gubernatora kabaretu Potem.

W latach 90. organizował w Sanoku cykliczne występy kabaretowe pod nazwą Goście Artura Andrusa[4]. Został członkiem warszawskiego Koła Towarzystwa Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej[13].

W 2003 razem z Andrzejem Poniedzielskim pisał dialogi i występował w drugoplanowej roli portiera w odc. 1–11 serialu Sprawa na dziś. W 2005 został komentatorem programu publicystyczno-satyrycznego Szkło kontaktowe na TVN24. W 2007 w TV Puls prowadził teleturniej Tylko ty. Poprowadził i użyczył komentarza w programie dokumentalnym Socjalistyczna Filmoteka Powiatowa, którego tematem były filmy Wytwórni Filmów Oświatowych. To produkcja TVN i WFO dla Discovery Historia z 2008 roku[14]. Wcielał się w postać Dziadka w serialu kabaretowym TVP2 Rodzina Trendych oraz w postać Jonathana Owensa w serialu kabaretowym Spadkobiercy.

Autor książki-zbioru piosenek i wierszy pt. Popisuchy, wydanej przez łódzkie wydawnictwo Piątek Trzynastego w grudniu 2004. Natomiast w 2008 tygodnik Polityka wydał Kolekcję polskich kabaretów złożoną z 15 płyt DVD z nagraniami polskich kabaretów wybranych i opatrzonych komentarzem Artura Andrusa[15]. W 2013 podczas 50. Krajowego Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu poprowadził wraz z Katarzyną Kwiatkowską koncert Super Premiery. W 2015 został prezenterem cyklu Z Andrusem po Galicji, emitowanego w TVP Rozrywka, TVP Historia, TVP Polonia oraz TVP3[16][17].

W październiku 2017 nie otrzymał zgody zarządu Polskiego Radia na współpracę ze Szkłem kontaktowym TVN24[18] i zrezygnował z pracy w radiowej Trójce[19]. 1 lipca 2018 rozpoczął współpracę z RMF Classic, debiutując w audycji Wakacje z Andrusem[20], a następnie został gospodarzem programu NieDoMówienia, czyli rozmowy niezobowiązujące Artura Andrusa[21]. W 2021 na antenie Radia Nowy Świat pojawiło się 10 odcinków powieści A koń w galopie nie śpiewa autorstwa Andrusa i Wojciecha Zimińskiego[22]. 18 czerwca 2023 zrezygnował z bycia komentatorem programu publicystyczno-satyrycznego Szkło kontaktowe na TVN24[23]. W czerwcu tego samego roku został jednym ze współprowadzących wakacyjnej audycji satyryczno-rozrywkowej Dom Wypoczynkowy Czarna Helena, nadawanej na antenie internetowego Radia 357[24][25].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]
Albumy studyjne
Rok Tytuł Pozycja na liście Certyfikat ZPAV
POL
2005 Łódzka
  • Data: 2 grudnia 2005
  • Wydawca: Wyższa Szkoła Promocji/EMI
 –
2012 Myśliwiecka
  • Data: 5 marca 2012[27]
  • Wydawca: Mystic Production
 1[28]
2015 Cyniczne córy Zurychu
  • Data: 18 marca 2015
  • Wydawca: Mystic Production
 2[30]
  • POL: platynowa płyta[31]
2018 Sokratesa 18
  • Data: 20 kwietnia 2018
  • Wydawca: Mystic Production
 7[32]
„–” pozycja nie była notowana.
Albumy koncertowe
Rok Tytuł Pozycja na liście
POL
2013 Piłem w Spale... I co dalej?
  • Data: 15 kwietnia 2013[34]
  • Wydawca: Mystic Production
 5[35]
Notowane utwory
Rok Tytuł Pozycja na liście Album
LP3
[36]
2009 Cieszyńska 3 Świat według Nohavicy
2010 Ballada o Baronie, Niedźwiedziu i Czarnej Helenie 1 Myśliwiecka
2011 Wróci wiosna, baronowo 22
Czarna Helena po roku 7 Myśliwiecka
2012 Piłem w Spale, spałem w Pile 1
Glanki i pacyfki 1
Królowa nadbałtyckich raf 4
2014 Cyniczne córy Zurychu 2 Cyniczne córy Zurychu
2015 Baba na psy 2
Nazywali go marynarz – szanta narciarska 3
2018 Od Jokohamy do Fujisawy 1 Sokratesa 18
Ciocia w gablocie 4
Stargard in the Night 6

Nagrody i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]
Rok Kategoria Tytułem Nagroda Nota Źródło
2008 Album roku piosenka poetycka Przechowalnia 3 Fryderyki 2008 Nominacja [37]
2010 Tytuł Mistrza Mowy Polskiej Artur Andrus Mistrz Mowy Polskiej Laur [38]
2011 Akumulator Artur Andrus Akademia rozrywki MediaTory Nominacja [39]
2012 Kultura i sztuka Twórczość artystyczna w zakresie muzyki Nagroda Miasta Sanoka Laur [40]
2013 Artysta roku Artur Andrus Fryderyki 2013 Nominacja [41]
Superalbum Myśliwiecka Superjedynki [42]
SuperArtysta Artur Andrus
2015 Muzyka polska Cyniczne córy Zurychu Bestsellery Empiku [43]
2016 Teledysk roku Nazywali go marynarz – szanta narciarska Fryderyki 2016 [44]

Filmografia[45]

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Bieszczady Artura Andrusa. zwierciadlo.pl, 21 maja 2010. [dostęp 2014-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (16 stycznia 2014)].
  2. ↑ Artur Andrus: Pochodzę z Sanoka, jestem warszawiakiem. 31 marca 2013. [dostęp 2014-01-15].
  3. ↑ Artur Andrus w Sanoku, czyli spotkanie z człowiekiem „przezdolnym”. nowiny24.pl, 8 marca 2010. [dostęp 2014-01-15].
  4. ↑ a b c d e f g h i j Marek Pomykała. Nie muszę robić kawy, nie muszę się golić. „Tygodnik Sanocki”. Nr 17-18, s. 9, 30 kwietnia 1996. 
  5. ↑ Nr 5: Prasa ziemi sanockiej – informator. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 172, Sanok: 2005. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  6. ↑ Izabela Wilk. Już wkrótce własne pismo sanockich harcerzy. „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 6, nr 16 (415) z 1–10 czerwca 1987. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  7. ↑ Bibliografia województw: krośnieńskiego, przemyskiego, rzeszowskiego i tarnobrzeskiego. Za rok 1987. Rzeszów: Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Rzeszowie, 1987, s. 1.
  8. ↑ Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 293.
  9. ↑ Joanna Kozimor. Tych lat nie odda nikt. „Tygodnik Sanocki”, s. 7, nr 27 (869) z 4 lipca 2008. 
  10. ↑ Wywiad Artura Andrusa z Wojciechem Blecharczykiem w: Sanok. Pamiętam. Grzegorz Gajewski. 2013, 29:57 min.
  11. ↑ na podstawie strony oficjalnej artysty. arturandrus.art.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-28)]. [dostęp 2011-01-09].
  12. ↑ Imprezy w klubie Harenda. harenda.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-16)]. [dostęp 2010-11-13].
  13. ↑ Lista członków warszawskiego Koła Towarzystwa. tpsizs.sanok.pl. [dostęp 2014-06-26].
  14. ↑ Discovery Historia: Socjalistyczna Filmoteka Powiatowa [online], portalmedialny.pl, 1 września 2008 (pol.).
  15. ↑ Artur Andrus przedstawia: Kolekcja polskich kabaretów. polityka.pl. [dostęp 2012-05-04]. (pol.).
  16. ↑ Z Andrusem po Galicji godziny emisji w telewizji, obsada, kiedy leci i gdzie obejrzeć – Sprawdź Online – programtv.naziemna.info [online], programtv.naziemna.info [dostęp 2017-11-22].
  17. ↑ Z Andrusem po Galicji. rzeszow.tvp.pl. [dostęp 2017-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-10)].
  18. ↑ Andrus bez zgody zarządu Polskiego Radia na współpracę z TVN 24., 19.10.2017, press.pl.
  19. ↑ Artur Andrus odchodzi z „Trójki”. Wybiera „Szkło”., 02.11.2017, rp.pl.
  20. ↑ Artur Andrus poprowadzi audycję w letniej ramówce RMF Classic., 26.06.2018, press.pl.
  21. ↑ NieDoMówienia, czyli rozmowy niezobowiązujące Artura Andrusa, rmfclassic.pl.
  22. ↑ Radio Nowy Świat startuje z powieścią radiową. Kryminał Zimińskiego i Andrusa czyta Jerzy Stuhr [online], Media2.pl [dostęp 2021-01-07] (pol.).
  23. ↑ Krzysztof Daukszewicz, Artur Andrus i Robert Górski odchodzą ze „Szkła kontaktowego” [online], wirtualnemedia.pl, 18 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-22] (pol.).
  24. ↑ Artur Andrus z audycją satyryczną w Radiu 357, Tomasz Smokowski z muzyczną [online], www.wirtualnemedia.pl, 22 czerwca 2023 [dostęp 2023-06-23] (pol.).
  25. ↑ Podcasty [online], Radio357 [dostęp 2023-07-08] (pol.).
  26. ↑ Wydawnictwo NASZA KSIĘGARNIA [online], nk.com.pl [dostęp 2022-01-10].
  27. ↑ Artur Andrus – „Myśliwiecka”. muzyka.onet.pl. [dostęp 2012-03-21]. (pol.).
  28. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 19.03.2012 – 25.03.2012. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-03-30]. (pol.).
  29. ↑ ZPAV: platynowe płyty 2012. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2015-06-18]. (pol.).
  30. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 01.06.2015 – 07.06.2015. olis.onyx.pl. [dostęp 2015-03-27]. (pol.).
  31. ↑ ZPAV: platynowe płyty 2017. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2017-11-17]. (pol.).
  32. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 20.04.2018 – 03.05.2018. olis.onyx.pl. [dostęp 2018-05-10]. (pol.).
  33. ↑ ZPAV: złote płyty 2020. bestsellery.zpav.pl. [dostęp 2020-04-08]. (pol.).
  34. ↑ Piłem w Spale... I co dalej? – A. Andrus (2 CD + DVD). polskieradio.pl. [dostęp 2013-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-25)]. (pol.).
  35. ↑ OLiS – sprzedaż w okresie 15.04.2013 – 21.04.2013. olis.onyx.pl. [dostęp 2012-04-29]. (pol.).
  36. ↑ Artur Andrus – Archiwum Listy Przebojów Programu Trzeciego. lp3.pl. [dostęp 2012-03-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)]. (pol.).
  37. ↑ Fryderyki 2008: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  38. ↑ Artur Andrus Mistrzem Mowy Polskiej. wirtualnemedia.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  39. ↑ Aleksander Glowania: Mediatory 2011: Znamy nominowanych dziennikarzy! Zobacz, kto ma szansę na nagrodę. warszawa.naszemiasto.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  40. ↑ Uchwała Nr XLI/351/13 Rady Miasta Sanoka z dnia 28.05.2013 r. w sprawie przyznania Nagród Miasta Sanoka za rok 2012. bip.um.sanok.pl, 2013-06-03. [dostęp 2018-04-09].
  41. ↑ Fryderyki 2013: nominowani i laureaci. zpav.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  42. ↑ SuperJedynki 2013: poznaliśmy nominacje do nagród. muzyka.onet.pl. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  43. ↑ Nominacje do Bestellerów Empiku 2015. empik.com. [dostęp 2016-03-11]. (pol.).
  44. ↑ Fryderyki 2016: nominowani. zpav.pl. [dostęp 2016-03-09]. (pol.).
  45. ↑ na podstawie filmpolski.pl [dostęp 2010-11-13].
  46. ↑ Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2021-05-05].
  47. ↑ Wręczenie medali „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis”. mkidn.gov.pl, 2015-10-21. [dostęp 2016-02-20].
  48. ↑ Prezydent odznaczył pracowników Polskiego Radia. 2011-11-04. [dostęp 2011-11-04].
  49. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 września 2011 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2012 r. poz. 81).
  50. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 września 2005 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2005 r. nr 83, poz. 1174).
  51. ↑ Rozkaz L. 9/2016 z 2 czerwca 2016. zhpsanok.pl, 2016-06-15. [dostęp 2017-07-08].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]