Atanazja (roślina)

Atanazja
Ilustracja
Athanasia trifurcata
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

atanazja

Nazwa systematyczna
Athanasia L.
Sp. Pl. ed. 2. 1180. Jul-Aug 1763[3]
Typ nomenklatoryczny

A. crithmifolia (L.) L.[3]

Synonimy
  • Morysia Cass. (1824)
  • Holophyllum Less. (1832)
  • Stilpnophyton Less. (1832)
  • Pristocarpha E. Mey. ex DC. (1838)
  • Saintmorysia Endl. (1838)
  • Bembycodium Kunze (1842)
  • Asaemia (Harv.) Harv. ex Benth. (1873)[4]

Atanazja, szczerbiszek[5] (Athanasia L.) – rodzaj roślin należący do rodziny astrowatych. Obejmuje 39[4][6]–41[7] gatunków. Rośliny te występują w Południowej Afryce i Namibii[7] (w tym drugim kraju tylko jeden gatunek – A. minuta[8]). Największe zróżnicowanie gatunkowe jest w Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Rośliny z tego rodzaju są uprawiane jako ozdobne[6].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Krzewy i krzewinki[4].
Liście
Skrętoległe, rzadziej naprzeciwległe, całobrzegie do pierzastopodzielonych, u niektórych gatunków mięsiste[4].
Kwiaty
Zebrane w koszyczki siedzące pojedynczo wzdłuż pędów lub wyrastające na długich szypułach i skupione w gęste baldachogrona. Okrywa walcowata, półkulista lub kulista, do urnowatej z listkami w 2 do 5 rzędach. Osadnik płaski lub wypukły. Poszczególne kwiaty obupłciowe, z 5-ząbkową koroną barwy żółtej lub białawej[4].
Owoce
Niełupki jajowate lub walcowate, na przekroju okrągłe z 5–12 ostrymi żebrami lub spłaszczone i wówczas z dwoma bocznymi i jednym grzbietowym żebrem[4].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj z rodziny astrowatych, w obrębie której zaliczany jest do podrodziny Asteroideae, plemienia Anthemideae i podplemienia Athanasiinae[9].

Wykaz gatunków[7]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-10-24] (ang.).
  3. a b Athanasia Linnaeus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-10-24].
  4. a b c d e f K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. VIII. Flowering Plants · Eudicots. Berlin, Heidelberg: Springer, 2007, s. 350-351. ISBN 3-540-31050-9.
  5. Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 160. (pol.).
  6. a b David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 85, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  7. a b c Athanasia L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-10-24].
  8. J. Irish: Genus Athanasia L. 1763 in Namibia. [w:] Namibia Biodiversity Database [on-line]. [dostęp 2020-10-24].
  9. Genus: Athanasia L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2020-10-24].