Aulonogyrus

Aulonogyrus
Motschulsky, 1853
Ilustracja
Aulonogyrus concinnus
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze drapieżne

(bez rangi) Hydradephaga
Rodzina

krętakowate

Podrodzina

Gyrininae

Plemię

Gyrinini

Rodzaj

Aulonogyrus

Typ nomenklatoryczny

Gyrinus strigipennis Suffrian, 1842

Aulonogyrus – rodzaj wodnych chrząszczy z rodziny krętakowatych i podrodziny Gyrininae.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj opisany został w 1853 roku przez Wiktora Moczulskiego. Gatunkiem typowym został Gyrinus strigipennis Suffrian, 1842, zszynonimizowany potem z Gyrinus concinnus Klug, 1834, czyli obecnym Aulonogyrus concinnus[1][2].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Ciało w obrysie regularnie owalne, o szeroko obrzeżonych przedpleczu i pokrywach, których to obrzeżenie u gatunków europejskich jest żółto zabarwione. Wierzch ciała ciemnozielony z metalicznym połyskiem, a spód brunatny lub rdzawożółty[3]. Cechami wyróżniającymi rodzaj są: obecność na każdej pokrywie 11 podłużnych rowków (u niektórych gatunków zanikają, szczególnie pośrodku), wyraźnie trójpłatkowata tylna krawędź przedostatniego segmentu odwłoku, oraz przednia krawędź gonocoxae odgraniczona od tylnej części, ścięta i pośrodku obrzeżona[2]. Rowki pokryw o mikrorzeźbie siateczkowatej, a międzyrzędy z nakłuciami I i II rzędu[3].

Rozprzestrzenienie

[edytuj | edytuj kod]

Należące tu gatunki zasiedlają Europę, Afrykę i Madagaskar. Kilka gatunków sięga na Bliski Wschód i do Indii, a pojedynczy znany jest z Australii[2]. W Polsce występuje tylko A. concinnus[3].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Współcześnie należy tu około 60 gatunków podzielonych na wiele podrodzajów[2], w tym[1]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Joel Hallan: Gyrinidae w: Joel Hallan's Biology Catalog, Texas A&M University. [dostęp 2014-03-24].
  2. ↑ a b c d Kelly B. Miller, Johannes Bergsten. Phylogeny and classification of whirligig beetles (Coleoptera: Gyrinidae): relaxed-clock model outperforms parsimony and time-free Bayesian analyses. „Systematic Entomology”. 37, s. 706–746, 2012. 
  3. ↑ a b c Edward Tranda: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 8 Krętakowate - Gyrynidae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1969.