Aurelius Conanus

Brytania około 540, czyli w czasach Gildasa. Królestwo Powys, gdzie według niektórych historyków zamieszkiwał Aurelius Conanus znajduje się w dzisiejszej wschodniej Walii

Aurelius Conanus bądź Aurelius Caninus (język walijski: Cynan Wledig) – brytyjski król rządzący w pierwszej połowie VI wieku najprawdopodobniej na terenie dzisiejszej Walii.

Relacja Gildasa

Opis Aureliusa Conanusa

Jedyne źródło, które wspomina na jego temat nosi tytuł De Excidio et Conquestu Britanniae i jest autorstwa Gildasa Mędrca. W rozdziale 30 dzieła Gildas wymienia liczne grzechy władcy, podobnie jak czyni to w przypadku czterech innych królów, czyli Vortipora, Cuneglasa, Maelgwna Gwynedda, oraz Konstantyna z Brytanii. Wszyscy oni zostali porównani do biblijnych bestii. Aurelius został nazwany pomiotem lwa. Gildas potępił jego morderstwa, cudzołóstwa i wezwał go do odpokutowania za swoje występki, zanim skończy jak reszta jego rodziny, która zmarła postępując wcześniej podobnie jak Aurelius.

Krytyka źródła

Nie jest jasne w której części Brytanii dokładnie Aurelius rządził. Historyk John Edward Lloyd sugeruje, że forma Caninus, pojawiająca się w jednym z rękopisów manuskryptu De Excidio et Conquestu Britanniae może być źle zapisanym słowem Cana(g)nus, lub Cynan wywodzącym się z języka walijskiego. Jeżeli ta hipoteza jest prawdziwa, Aureliusa można identyfikować z postaciami, które żyły w tamtym czasie i nosiły takie samo imię, jak Cynan Garwyn – król Powys, lub jego krewny Cynan ab Millo. Lloyd sugeruje powiązanie zdegenerowanych władców z Ambrosiusem Aurelianusem, wspomnianym przez Gildasa w rozdziale 25. Gdyby w przypadku Aureliusa Conanusa ta hipoteza była prawidłowa, jego królestwo znajdowałoby się na terenach zajętych później przez Anglosasów w wyniku ich późniejszych podbojów.

Historia Regum Britanniae

W XII wieku Geoffrey z Monmouth wykorzystał postać Aureliusa w swoim pseudohistorycznym dziele pod tytułem Historia Regum Britanniae, dodając mu fikcyjny życiorys. Geoffrey uczynił z Aureliusa siostrzeńca króla Konstantyna, którego zabił po trzech latach jego rządów. Królestwo powinno wówczas przypaść w udziale innemu, nieznanemu z imienia wujowi Aureliusa, jednak Aurelius wszczął wojnę domową i uwięził krewniaka i wymordował jego synów. Aurelius Conanus według Geoffreya rządził tylko dwa lata, po czym zmarł i wtedy rządy objął Vortipor.

Bibliografia

• Giles, John Allen, ed. (1841), The Works of Gildas and Nennius, London: James Bohn.
• Giles, John Allen, ed. (1847), History of the Ancient Britons.
• Lloyd, John Edward (1912). A History of Wales from the Earliest Times to the Edwardian Conquest. Longmans, Green, and Co.
• Thornton, David E. (2004). "Oxford Dictionary of National Biography". Oxford Dictionary of National Biography (online ed.). Oxford University Press.

Linki zewnętrzne

• https://en.wikisource.org/wiki/The_Ruin_of_Britain#28 – rozdział 30 De Excidio et Conquestu Britanniae
• https://en.wikisource.org/wiki/History_of_the_Kings_of_Britain/Book_11 - księga 11, rozdziały 4-6 Historia Regum Britanniae
• https://dx.doi.org/10.1093%2Fref%3Aodnb%2F51393