Bainoceratops

Bainoceratops
Tereschenko & Alifanov, 2003
Okres istnienia: kreda późna PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 100.5/66 100.5/66
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Nadrząd	dinozaury
Rząd	dinozaury ptasiomiedniczne
Podrząd	cerapody
Infrarząd	ceratopsy
Rodzina	leptoceratopsy?
Rodzaj	Bainoceratops
Gatunki
Bainoceratops efremovi
Systematyka w Wikispecies

Bainoceratops – rodzaj wymarłego dinozaura, ceratopsa z grupy Neoceratopsia.

Skamieniałości dinozaura odnaleziono w Mongolii, w Bajandzag na południowej Gobi. Miejsce to znane było już wcześniej z istotnych odkryć paleontologicznych. Znajdują się tam skały formacji Djadokhta, datowane na epokę kredy późnej. Tym razem odkryte szczątki, kręgi oznaczone jako PIN, no. 614-33, przypominały pozostałości dinozaurów rogatych. W obrębie rzeczonej formacji znajdywano już skamieniałości zwierząt tej grupy, zaliczanych do rodzajów Udanoceratops, protoceratops, Bagaceratops. Tylko pozostałości protoceratopsa znaleziono w Bajandzag. Początkowo nowe znalezisko uznano za skamieniałości właśnie protoceratopsa. Jednak późniejsze badania wskazały, że różniły się od protoceratopsich, przypominając natomiast zwłaszcza Leptoceratops czy Udanoceratops. Wiktor Tierieszczenko i Władimir Alifanow w 2003 zdecydowali się przenieść je do odrębnego rodzaju, któremu nadali nazwę Bainoceratops. Nazwę tę zaczerpnęli z anglojęzycznej transkrypcji nazwy lokalizacji Bain-Dzak oraz nazwy rodzajowej Ceratops. Drugiego członu tej nazwy nie tłumaczyli^[1], jednak współtworzy ona również nazwy innych ceratopsów i tłumaczona jest jako rogata twarz^[2]. W rodzaju umieszczono pojedynczy gatunek Bainoceratops efremovi, upamiętniając w ten sposób paleontologa Iwana Jefriemowa. Autorzy ocenili wielkość zwierzęcia na 2,5 m. Trzony kręgów przedkrzyżowych opisali jako krótkie, średniej głębokości, o powierzchni przedniej nieco wklęsłej, a tylnej płaskiej. Na szóstym i siódmym kręgu szyjnym wskazali dobrze rozwinięty owalny grzebień brzuszny, na ostatnich kręgach grzbietowych opisali odchodzące w bok wyrostki poprzeczne o zaokrąglonej podstawie i prespinal crest. Wyrostek kolczysty kręgu krzyżowego zakręcał do tyłu. W przypadku proksymalnych kręgów ogonowych opisali wyrostek kolczysty o podstawie długości połowy trzonu kręgu oraz zmierzające w bok i ku tyłowi wyrostki poprzeczne. Kreatorzy rodzaju zaliczyli go do rodziny Protoceratopsidae^[1]. W kolejnej pracy Tierieszczenko wymieniał go dalej wśród Protocerapoidea^[3], podobnie Alifanow w 2008 umieszczał go w Protoceratopidae, razem zresztą z Udanoceratops^[4]. Za nimi szli inni autorzy^[5]. Pogląd ten z czasem uległ zmianie. W 2018 Tierieszczenko, zauważając bliższą relację Bainoceratops do Udanoceratops czy Leptoceratops niż do Protoceratops, zaliczył go do wraz z dwoma wymienionymi rodzajami rodziny leptoceratopsów jako jednej z czterech rodzin Neoceratopsia. Wskazywał zarazem na takie odróżniające się cechy leptoceratopsów, jak krzywizna szyjnych łuków kręgowych czy 10, a nie 9 kręgów piersiowych, jak też na niższy a szerszy ogon^[6]. W tym samym roku Eric Morschhauser i inni wymieniali go wśród Bagaceratopsidae^[7].

Przypisy

1. V.S.V.S. Tereschenko V.S.V.S., V.R.V.R. Alifanov V.R.V.R., Bainoceratops efremovi, a new protoceratopid dinosaur (Protoceratopidae, Neoceratopsia) from the Bain-Dzak Locality (South Mongolia), „Paleontological Journal”, 37 (3), 2003, s. 293–302  (ang.).
2. Michael J. Ryan, David C. Evans, Philip J. Currie, Caleb M. Brown i Don Brinkman. New leptoceratopsids from the Upper Cretaceous of Alberta, Canada. „Cretaceous Research”. 35, s. 69–80, 2012. DOI: 10.1016/j.cretres.2011.11.018. (ang.). 
3. V.S.V.S. Tereschenko V.S.V.S., Key to Protoceratopoid Vertebrae (Ceratopsia, Dinosauria) from Mongolia, „Paleontological Journal”, 41 (2), 2007, s. 175–188  (ang.).
4. V.R.V.R. Alifanov V.R.V.R., The tiny horned dinosaur ''Gobiceratops minutus'' gen. et sp. nov. (Bagaceratopidae, Neoceratopsia) from the Upper Cretaceous of Mongolia, „Paleontological Journal”, 42 (6), 2008, s. 621-633, DOI: 10.1134/S0031030108060087  (ang.).
5. Nicholas R.N.R. Longrich Nicholas R.N.R., Philip J.P.J. Currie Philip J.P.J., DongD. Zhiming DongD., A new oviraptorid (Dinosauria: Theropoda) from the Upper Cretaceous of Bayan Mandahu, Inner Mongolia, „Palaeontology”, 53 (5), 2010, s. 945–960, DOI: 10.1111/j.1475-4983.2010.00968.x  (ang.).
6. V.S.V.S. Tereschenko V.S.V.S., On Polymorphism of Protoceratops andrewsi Granger et Gregory, 1923 (Protoceratopidae, Neoceratopsia), „Paleontological Journal”, 52 (4), 2018, s. 429–444  (ang.).
7. Eric M.E.M. Morschhauser Eric M.E.M., HailuH. You HailuH., Daqing Li & PeterD.L.& P. Dodson Daqing Li & PeterD.L.& P., Phylogenetic history of Auroraceratops rugosus (Ceratopsia: Ornithischia) from the Lower Cretaceous of Gansu Province, China, „Journal of Vertebrate Paleontology”, 38 (sup1), s. 117-147, DOI: 10.1080/02724634.2018.1509866  (ang.).