Baruchowo (gmina)

Baruchowo

gmina wiejska
Urząd Gminy Baruchowo
Herb
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	włocławski
TERC	0418022
Wójt	Joanna Gawłowska
Powierzchnia	107,05 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	3518[1]
• gęstość	33,0 os./km²
Nr kierunkowy	54
Tablice rejestracyjne	CWL
Adres urzędu: Baruchowo 54 87-821 Baruchowo
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 15 Liczba miejscowości 26
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Baruchowo
Położenie na mapie Polski Baruchowo
52°29′N 19°15′E/52,483333 19,250000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Baruchowo – gmina wiejska w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim. W latach 1984–1998 gmina administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Siedziba gminy to Baruchowo (za II RP i w PRL Kłótno^[2][3]).

Według danych z 30 czerwca 2004^[4] gminę zamieszkiwało 3598 osób. Natomiast według danych z 31 grudnia 2017 roku^[5] gminę zamieszkiwały 3482 osoby.

Historia

Gmina zbiorowa Baruchowo powstała po raz pierwszy w 1867 roku Królestwa Polskiego, gdzie należała do powiatu włocławskiego w guberni warszawskiej.

W okresie międzywojennym gmina należała do powiatu włocławskiego w woj. warszawskim. 1 kwietnia 1938 roku gminę wraz z całym powiatem włocławskim przeniesiono do woj. pomorskiego^[6].

Po wojnie gmina weszła w skład terytorialnie zmienionego woj. pomorskiego, przemianowanego 6 lipca 1950 roku na woj. bydgoskie^[7]. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina składała się z 22 gromad: Baruchowo, Bogusławice, Boża Wola, Cieślikowo, Czarne, Dobrzelewice, Grodno, Kłotno, Kretki, Lubaty, Okna, Patrówek, Skrzynki, Stawek, Strzały, Świątkowice, Trzebowo, Więsławice, Zakrzewo, Załuszkowo, Zawada i Zawada Nowa^[8]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[9].

W związku z kolejną reformą administracyjną kraju (1 stycznia 1973) gminy Baruchowo nie reaktywowano^[10][11].

Gminę Baruchowo reaktywowano dopiero 1 stycznia 1984 w woj. włocławskim w składzie 15 sołectw, wyłączonych z gminy Kowal: Babia Góra, Baruchowo, Boża Wola, Goreń Duży, Grodno, Kłótno, Kurowo-Parcele, Lubaty, Nowa Zawada, Okna, Patrówek, Skrzynki, Świątkowice, Zakrzewo i Zawada-Piaski^[12].

W 1999 roku gmina Baruchowo powróciła do reaktywowanego powiatu włocławskiego w nowo utworzonym województwie kujawsko-pomorskim^[13].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002^[14] gmina Baruchowo ma obszar 107,05 km², w tym:

• użytki rolne: 53%
• użytki leśne: 38%

Gmina stanowi 7,27% powierzchni powiatu.

Ochrona przyrody

Na terenie gminy znajduje się rezerwat przyrody Grodno chroniący jezioro Grodno wraz z otaczającymi go lasami.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[4]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	3598	100	1801	50,1	1797	49,9
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	33,6		16,8		16,8

• Piramida wieku mieszkańców gminy Baruchowo w 2014 roku^[1].

Zabytki

Wykaz zarejestrowanych zabytków nieruchomych na terenie gminy^[15]:

• zespół dworski z końca XIX w. w Baruchowie, obejmujący: dwór; park, nr 129/A z 20.07.1984 roku
• zespół dworski w Czarnem, obejmujący: drewniany dwór; park, nr 160/A z 17.09.1984 roku
• kościół parafii pod wezwaniem Świętej Trójcy z 1881 wraz z cmentarzem przykościelnym w Kłotnie, nr A/716 z 20.01.1995 roku
• drewniany dom z pierwszej połowy XIX w. w Kłotnie, nr 327 z 05.01.1956 roku
• park dworski z drugiej połowy XIX w. w Zakrzewie, nr 130/A z 25.07.1984 roku.

Sołectwa

Baruchowo, Boża Wola, Goreń Duży, Grodno, Kłotno, Kurowo-Kolonia, Kurowo-Parcele, Lubaty, Nowa Zawada, Okna, Patrówek, Skrzynki, Świątkowice, Zakrzewo, Zawada.

Pozostałe miejscowości

Czarne, Dębowo, Goreń Nowy, Kłotno (osada leśna), Niedźwiedź, Patrowo, Skrzynki (osada), Stawek, Telążna-Kanał, Trzebowo, Więsławice, Zakrzewo-Parcele, Zawada-Piaski.

Sąsiednie gminy

Gostynin, Kowal, Lubień Kujawski, Nowy Duninów, Włocławek

Przypisy

1. Gmina Baruchowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-14] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej - podział na gminy według stanu z dnia 1 IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
3. Informator adresowy miast i gmin wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Kolumna, 1948. Brak numerów stron w książce
4. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
5. Gmina Baruchowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-02-28] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
6. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
7. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
8. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
9. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
10. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
11. Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
12. Dz.U. z 1983 r. nr 70, poz. 314.
13. Ustawa z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa (Dz.U. z 1998 r. nr 96, poz. 603)
14. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
15. Rejestr zabytków nieruchomych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego stan na dzień 31 grudnia 2011 roku, s. 108. [dostęp 2012-03-06].