Berżera

Berżera w stylu Ludwika XVI

Berżera (od fr. bergère – pasterka) – rodzaj głębokiego fotela rokokowego, typowego dla meblarstwa w stylu Ludwika XV i Ludwika XVI.

Jego cechami charakterystycznymi było pełne, zaokrąglone, nieco cofnięte oparcie (zaplecek), również nieco cofnięte i lekko rozchylone ramiona oraz niskie siedzisko z narzuconą luźno poduszką.

Mebel był miękko tapicerowany włącznie z ramionami. Pierwotnie obijano go tkaninami ze scenami pasterskimi (skąd nazwa). Stosunkowo szerokie i głębokie siedzenie oraz odpowiednio ukształtowane ramiona dostosowane były do ówcześnie panującej mody na krynoliny[1]. Krzywiznę nóg typową dla wcześniejszego stylu zastąpiono później żłobkowanymi pionowo nogami prostymi.

Berżera pojawiła się w meblarstwie francuskim ok. 1735, następnie rozpowszechniła się w całej Europie. Wyposażoną w boczne skrzydła przy zaplecku zwano bergère à confessional, zaś odmianę poszerzoną na dwie osoby – markizą. Wypoczynkowa berżera z przedłużoną płaszczyzną siedzeniową tworzyła składany szezlong, krótką leżankę z oparciem przy wezgłowiu.

Wśród wielu odmian tego mebla wyróżniano także:

  • gondole bergère;
  • bergère à chapeau;
  • bergère voyeuse (bergère ponteuse);
  • bergère à oreilles;
  • bergère à la turque;
  • bergère d'officier[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Władysław Kopaliński: berżera; berżeretka. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2013-02-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-02)].
  2. ↑ Izydor Grzeluk: Słownik terminologiczny mebli. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jan Setkowicz: Zarys historii mebla od czasów starożytnych do końca XIX wieku. Warszawa-Kraków: PWN, 1969
  • Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik terminów plastycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974