Bloomeria

Bloomeria
Ilustracja
Bloomeria crocea
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

szparagowate

Rodzaj

Bloomeria

Nazwa systematyczna
Bloomeria Kellogg
Proc. Calif. Acad. Sci. 2: 11 (1863)[3]
Typ nomenklatoryczny

Bloomeria aurea Kellogg[4]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Bloomeria Kellogg – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych, obejmujący trzy gatunki, występujące w północno-zachodnim Meksyku i Kalifornii w Stanach Zjednoczonych w Ameryce Północnej[3].

Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Hirama Greena Bloomera, żyjącego w latach 1821-74, pioniera badań flory Kalifornii[5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
B. crocea
Pokrój
Wieloletnie rośliny zielne[6].
Pęd
Podziemna bulwocebula pokryta włóknistą okrywą[6].
Liście
Od jednego (B. crocea) do dwóch (B. humilis) lub do ośmiu (B. clevelandii) równowąsko-lancetowatych, całobrzegich liści odziomkowych, z wypustką grzbietową[6].
Kwiaty
Zebrane od 10- do 35 w baldachowaty kwiatostan, który wyrasta na smukłym, sztywnym, okrągłym na przekroju głąbiku o wysokości do 70 cm. Kwiatostan wsparty jest 2–4 błoniastymi podsadkami. Szypułki długie, wyprostowane, u nasady i wierzchołkowo zgięte. Okwiat sześciolistkowy. Listki okwiatu trwałe, szeroko rozpostarte, wyraźnie lub nieznacznie zrośnięte u nasady, złocistożółte w brązowawe lub zielone paski, podługowato-równowąskie, nieco skręcone po przekwitnięciu, niemal równej wielkości. Pręciki nadległe listkom okwiatu i osadzone u ich nasady, nieco krótsze. Nitki pręcików rozszerzone u nasady, niekiedy łączące się w miseczkę, gromadzącą nektar, z której wierzchołka niekiedy wychodzą nitkowate wyrostki. Nitka wnika między luźno osadzone, obracające się pylniki, niemal od nasady główki. Zalążnia zbudowana z trzech owocolistków, górna, siedząca, trójkomorowa. Zalążki anatropowe, po kilka w każdej komorze. Szyjka słupka trwała, w czasie owocowania pękająca razem z torebką, nitkowata lub maczugowata, zakończona trójklapowanym znamieniem[6].
Owoce
Siedzące, trójkanciaste, nieco kuliste, pękające torebki, zawierające czarne, kanciaste, nieco jajowate, pomarszczone nasiona o skorupowatej łupinie[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Bloomeria humilis
Pozycja systematyczna
Rodzaj z podrodziny Brodiaeoideae z rodziny szparagowatych Asparagaceae[7].
Ujęcie historyczne
W systemie Takhtajana z 1997 r. zaliczany do plemienia Brodieae w podrodzinie czosnkowych w rodzinie czosnkowatych (Alliaceeae)[8]. W systemie Kubitzkiego zaliczony do rodziny Themidaceae[9].
Wykaz gatunków[3]

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
Rośliny ozdobne
Bloomeria crocea jest uprawiana jako roślina ozdobna. Na pędzie kwiatostanowym o długości 30 cm tworzy baldach jaskrawych, złocistożółtych kwiatów o średnicy ok. 2,5 cm. Wymaga lekkiej, żwirowej, przepuszczalnej gleby i suchego stanowiska. Kwitnie na wiosnę. W Polsce, z uwagi na niską mrozoodporność (strefy mrozoodporności: 8-10), bulwocebule wymagają wykopania na zimę[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  3. ↑ a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
  4. ↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
  5. ↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008. ISBN 978-0-511-47376-0.
  6. ↑ a b c d e J. Chris Pires: Bloomeria in Flora of North America @ efloras.org. www.efloras.org. [dostęp 2021-03-07].
  7. ↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
  8. ↑ Brands, S.J. (ed.): The Taxonomicon. 1989–. [dostęp 2021-03-07]. (ang.).
  9. ↑ K. Rahn: Themidaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 437-439. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
  10. ↑ Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.