Blumeria graminis

Blumeria graminis
Ilustracja
Grzybnia z klejstotecjami
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

mączniakowate

Rodzaj

Blumeria

Gatunek

Blumeria graminis

Nazwa systematyczna
Blumeria graminis (DC.) Speer
Sydowia 27(21-26): 2 (1975) [1973-1974]
liście z grzybnią i klejstotecjami

Blumeria graminis (DC.) Speer – gatunek grzybów z klasy Dothideomycetes[1]. Jest to jedyny gatunek należący do monotypowego rodzaju Blumeria. Pasożyt obligatoryjny, wywołuje chorobę o nazwie mączniak prawdziwy zbóż i traw[2].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Erysiphaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1815 r. Augustin Pyramus de Candolle nadając mu nazwę Erysiphe graminis. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Eberhard Otto von Speer w 1975 r[1].

Synonimy:

  • Acrosporium monilioides Nees 1816
  • Erysiphe communis f. graminis (DC.) Fr. 1829
  • Erysiphe graminis DC. 1815
  • Oidium monilioides (Nees) Link 1824
  • Oidium monilioides (Nees) Link 1824 var. monilioides
  • Tigria graminis (DC.) Trevis. 1853[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Grzyb mikroskopijny. Jego grzybnia rozwija się na łodygach i obydwu stronach blaszek liściowych roślin. Jest rozproszona lub tworząca plamy, początkowo cienka i biała, potem grubsza, filcowata i ciemniejsza – ochrowa lub rdzawobrązowa. Strzępki powyginane, rozgałęzione, septowane, o szerokości 3,5–5,5 μm i długości 35–53 μm. Konidiofory wyprostowane, pierwszy człon ma długość 60–90 μm, powyżej niego są jeszcze krótsze komórki o długości 12,5–25 μm. Zarodniki konidialne tworzą się w łańcuszkach. Są elipsoidalne lub cytrynowate, czasami rozszerzone na jednym końcu. Mają rozmiar (20) 24–35 (45) × (8) 12–16 (20) μm. Strzępki rostkowe wyrastają z obydwu końców, lub z boku zarodnika. Są proste lub nieco powyginane, mają długość 12–55 μm i szerokość 2,5–4 μm. Na ich końcu wyrasta brodawkowata przycistka. Ssawki palczaste. Grzybnia wtórna zbudowana z prostych lub zakrzywionych strzępek o długości 200–400 μm i szerokości 4–7 μm, początkowo bezbarwnych, potem szarawych, ochrowych lub rdzawobrązowych[4].

Na grzybni w skupiskach wyrastają kuliste, początkowo lekko wgłębione, potem wklęsłe klejstotecja, zazwyczaj zanurzone w gęstej warstwie grzybni. Mają średnicę 110–280 μm. Zbudowane są z nieregularnie wielokątnych komórek o średnicy 8–20 μm. Z dolnej połowy klejstotecjum wyrasta od kilku do wielu przyczepek, przeważnie słabo rozwiniętych. Są podobne do strzępek, cienkościenne, poplątane z grzybnią, bezbarwne lub ubarwione, septowane, i zazwyczaj krótsze od klejstotecjum. Tylko rzadko rozgałęziają się. W klejstotecjum worki w liczbie 6–30. Są 8-zarodnikowe, mają długość 50–105 μm i szerokość 20–45 μm. Askospory elipsoidalne lub jajowate, bezbarwne lub słabo ubarwione, o rozmiarach 20–24 × 10–14 μm[4].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Jest szeroko rozprzestrzeniony. Zanotowano jego występowanie w Ameryce Północnej i Środkowej, Europie, Azji i Nowej Zelandii[4].

Jego żywicielami są gatunki z rodziny wiechlinowatych, należące do rodzajów: perz, owies, kupkówka, turówka, jęczmień, perłówka, mannica, wiechlina, żyto, pszenica, Bechmannia. W niektórych krajach podawane jest występowanie także na innych gatunkach[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-07] (ang.).
  2. Selim Kryczyński i Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Tom 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: PWRiL, 2011, s. 350–352, ISBN 978-83-09-01077-7.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2016-12-26] (ang.).
  4. a b c d Blumeria graminis [online], Mycobank [dostęp 2016-12-26].