Bogdan Zdrojewski

Bogdan Zdrojewski

Bogdan Zdrojewski (2024)
Data i miejsce urodzenia	18 maja 1957 Kłodzko
Minister kultury i dziedzictwa narodowego
Okres	od 16 listopada 2007 do 17 czerwca 2014
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Poprzednik	Kazimierz Michał Ujazdowski
Następca	Małgorzata Omilanowska
Przewodniczący Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej
Okres	od 5 grudnia 2006 do 5 listopada 2007
Przynależność polityczna	Platforma Obywatelska
Poprzednik	Donald Tusk
Następca	Zbigniew Chlebowski
Prezydent Wrocławia
Okres	od 4 czerwca 1990 do 8 maja 2001
Poprzednik	Stefan Skąpski
Następca	Stanisław Huskowski
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Wiadomości w Wikinews

Nominacja Bogdana Zdrojewskiego na stanowisko ministra kultury i dziedzictwa narodowego, 2007

Bogdan Andrzej Zdrojewski (ur. 18 maja 1957 w Kłodzku) – polski polityk i samorządowiec.

Prezydent Wrocławia (1990–2001), senator IV i X kadencji (1997–2000, 2019–2023), poseł na Sejm IV, V, VI, VII i X kadencji (2001–2014, 2023–2024), poseł do Parlamentu Europejskiego VIII i X kadencji (2014–2019, od 2024), przewodniczący klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej (2006–2007), minister kultury i dziedzictwa narodowego w pierwszym i drugim rządzie Donalda Tuska (2007–2014).

Życiorys

Syn Leonarda i Mirosławy. W latach 1976–1977 pracował jako młodszy maszynista trakcji elektrycznej w PKP, a następnie do 1979 jako specjalista w Państwowych Zakładach Zbożowo-Młynarskich we Wrocławiu^[1]. Absolwent filozofii (1983) i kulturoznawstwa (1985) na Uniwersytecie Wrocławskim. W czasie studiów założył, a następnie prowadził koło naukowe historii filozofii (od 1980). W 1980 został członkiem Niezależnego Zrzeszenia Studentów, jesienią tego samego roku został przewodniczącym struktury NZS na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UWr. Po ogłoszeniu stanu wojennego na początku 1982 stanął na czele tajnego zarządu NZS na Uniwersytecie Wrocławskim, którym kierował do 1984.

Od 1984 pracował w Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, był członkiem komisji zakładowej NSZZ „Solidarność” na AE. W 1989 został pracownikiem Instytutu Socjologii UWr. Równocześnie był sekretarzem Wrocławskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” (1989–1990), a także kierownikiem założonego przez siebie Ośrodka Badań Społecznych przy RKW NSZZ „Solidarność” Dolny Śląsk (1989–1990). W 1990 został radnym Rady Miejskiej Wrocławia z listy WKO. Od 4 czerwca 1990 do 8 maja 2001 sprawował urząd prezydenta Wrocławia. Pewną popularność zyskał w czasie powodzi z 1997, osobiście kierując w mieście akcją przeciwpowodziową^[2].

W 1997 jako kandydat niezależny został senatorem (otrzymał 241 179 głosów). Zrezygnował 11 stycznia 2000 po tym, jak Trybunał Konstytucyjny orzekł, że funkcji prezydenta miasta na prawach powiatu nie można łączyć z mandatem parlamentarzysty. Z urzędu prezydenta miasta ustąpił w maju 2001, kiedy zdecydował się kandydować do Sejmu. Został w tymże roku wybrany na posła IV kadencji z ramienia Platformy Obywatelskiej (otrzymując 47 297 głosów). Po wyborze zrzekł się immunitetu w związku z zarzutami o rzekomą niegospodarność (w sprawie tzw. wrocławskiego VAT-u); w 2004 został prawomocnie uniewinniony od popełnienia zarzucanych mu czynów^[3].

W 2005 ponownie wybrano go do Sejmu V kadencji z wrocławskiej listy PO (liczbą 73 959 głosów). W 2006 został członkiem gabinetu cieni PO odpowiadającym za obronę narodową. 5 grudnia 2006 objął stanowisko przewodniczącego klubu parlamentarnego PO. W przedterminowych wyborach parlamentarnych w 2007 uzyskał z ramienia PO w okręgu wrocławskim we Wrocławiu 213 883 głosy (trzeci wynik w kraju). 16 listopada 2007 został ministrem kultury i dziedzictwa narodowego w pierwszym rządzie Donalda Tuska. W wyborach w 2011 uzyskał poselską reelekcję liczbą 149 962 głosów^[4]. W drugim rządzie Donalda Tuska pozostał na stanowisku ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

W wyborach w 2014 uzyskał mandat eurodeputowanego VIII kadencji^[5]. 17 czerwca tego samego roku został odwołany ze stanowiska ministra, a 1 lipca 2014 złożył ślubowanie w Parlamencie Europejskim. W 2019 nie wystartował w kolejnych wyborach europejskich. W wyborach krajowych w tym samym roku z ramienia Koalicji Obywatelskiej został natomiast wybrany na senatora X kadencji w okręgu nr 6^[6]. 17 stycznia 2020 został wybrany przez Senat na członka Krajowej Rady Sądownictwa.

W wyborach w 2023 był kandydatem do Sejmu z okręgu wrocławskiego z listy KO. Uzyskał mandat posła X kadencji z wynikiem 85 099 głosów^[7]. Objął funkcje przewodniczącego Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz członka Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka^[8]. W wyborach w 2024 został natomiast wybrany do PE X kadencji, zdobywając 310 544 głosy^[9]. W Parlamencie Europejskim zasiadł w Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Kultury i Edukacji^[10].

Wyniki w wyborach ogólnopolskich

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
1997		KW Bogdana Zdrojewskiego	Senat IV kadencji	nr 47	241 179 (57,68%)[11]
2001		Platforma Obywatelska	Sejm IV kadencji	nr 3	47 297 (11,29%)[12]
2005			Sejm V kadencji		73 959 (19,07%)[13]
2007			Sejm VI kadencji		213 883 (38,46%)[14]
2011			Sejm VII kadencji		149 962 (30,20%)[4]
2014			Parlament Europejski VIII kadencji	nr 12	162 426 (24,53%)[5]
2019		Koalicja Obywatelska	Senat X kadencji	nr 6	133 374 (45,45%)[6]
2023			Sejm X kadencji	nr 3	85 099 (10,97%)[7]
2024			Parlament Europejski X kadencji	nr 12	310 544 (27,11%)[9]

Życie prywatne

Jest żonaty z Barbarą Zdrojewską; ma dwoje dzieci: Karolinę i Stanisława.

Odznaczenia i wyróżnienia

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2014)^[15]
• Złoty Krzyż Zasługi (2001)^[16]
• Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015)^[17]
• Komandor Orderu Świętego Sylwestra (Watykan, 1998)^[17]
• Krzyż Zasługi I Klasy Orderu Zasługi RFN (Niemcy, 2001)
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia, 2008)^[18]
• Komandor z Gwiazdą Orderu Zasługi (Norwegia, 2012)^[19]
• Komandor Legii Honorowej (Francja, 2012)
• Order Zasługi Wolnego Kraju Saksonii (Saksonia, 2012)^[20]
• Komandor Orderu Świętego Karola (Monako, 2012)^[21]
• Krzyż Wielki Orderu Pro Merito Melitensi (Zakon Maltański, 2012)^[17]
• Wielki Oficer Krzyża Uznania (Łotwa, 2013)^[22]
• Wielki Komandor Orderu Honoru (Grecja, 2013)
• Krzyż Wielki Orderu Oranje-Nassau (Holandia, 2014)
• Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2014)^[23]
• Order Wschodzącego Słońca II klasy (Japonia, 2015)^[24]

Nagrody i wyróżnienia

• Złota Odznaka Honorowa Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego (2018)^[25]
• Nagroda im. Andrzeja Bączkowskiego (1997)^[26]
• Nagroda im. Władysława Grabskiego przyznana przez Konfederację Lewiatan (2011)^[27]
• Nagroda im. Ireny Sendlerowej (2013)
• Tytuł honorowego obywatela Wrocławia (2013)^[28]
• Tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu (2015)

Przypisy

1. Bożena Szaynok: Bogdan Zdrojewski. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dostęp 2013-11-22].
2. Rafała Bubnicki: Prezydent na co dzień i od święta. rp.pl, 28 listopada 1997. [dostęp 2010-09-12].
3. Zdrojewski uniewinniony. „Gazeta Prawna”. Nr 51, 12 marca 2004. brak numeru strony
4. Serwis PKW – Wybory 2011. pkw.gov.pl. [dostęp 2011-11-08].
5. Serwis PKW – Wybory 2014. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-08-08].
6. Serwis PKW – Wybory 2019. pkw.gov.pl. [dostęp 2019-10-14].
7. Serwis PKW – Wybory 2023. pkw.gov.pl. [dostęp 2023-10-18].
8. Strona sejmowa posła X kadencji. [dostęp 2023-11-26].
9. Serwis PKW – Wybory 2024. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-06-10].
10. Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2024-07-20].
11. Wybory do Senatu w 1997 r.. kbw.gov.pl. [dostęp 2024-08-08].
12. Serwis PKW – Wybory 2001. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-08-08].
13. Serwis PKW – Wybory 2005. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-08-08].
14. Serwis PKW – Wybory 2007. pkw.gov.pl. [dostęp 2024-08-08].
15. M.P. z 2014 r. poz. 982
16. M.P. z 2002 r. nr 8, poz. 146
17. Wyróżnienia. zdrojewski.info. [dostęp 2015-10-18].
18. Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas. dre.pt, 26 lutego 2009. [dostęp 2010-09-12]. (port.).
19. Årsberetning 2012. Det kongelige hoff. kongehuset.no, marzec 2013. s. 44–45. [dostęp 2013-12-05]. (norw.).
20. Order dla Bogdana Zdrojewskiego. rp.pl, 2 października 2012. [dostęp 2012-10-02].
21. Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles. legimonaco.mc, 23 listopada 2012. [dostęp 2013-12-10]. (fr.).
22. Ar Atzinības krustu apbalvotie, sākot no 2005. gada marta. president.lv. s. 42. [dostęp 2016-09-24]. (łot.).
23. Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-11-27]. (est.).
24. Japonia: Order Wschodzącego Słońca dla Bogdana Zdrojewskiego. onet.pl, 4 listopada 2015. [dostęp 2015-11-04].
25. Uchwała Nr XLV/1542/18 Sejmiku Województwa Dolnośląskiego z dnia 22 marca 2018 r. w sprawie przyznania Bogdanowi Zdrojewskiemu Odznaki Honorowej Złotej Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego. bip.umwd.dolnyslask.pl, 29 marca 2018. [dostęp 2018-04-08].
26. Bogdan Zdrojewski. baczkowski.org. [dostęp 2012-10-02].
27. Nagrody Lewiatana. konfederacjalewiatan.pl. [dostęp 2022-01-10].
28. Hanna Wieczorek, Robert Migdał: Bogdan Zdrojewski – motorniczy, psi fotograf, prezydent, minister. CV Honorowego Obywatela Wrocławia. gazetawroclawska.pl, 29 czerwca 2013. [dostęp 2013-06-30].

Bibliografia

• Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2024-07-20].
• Kto jest kim we Wrocławiu. Informator biograficzny. Krzysztof Gluziński (red.). Wrocław: FOX, 1999. Brak numerów stron w książce
• Jolanta Popińska, Krzysztof Popiński: Od SKS do NZS. Niezależne Zrzeszenie Studentów we Wrocławiu 1980–2010. Wrocław: Atut i Instytut Edukacji Społecznej we Wrocławiu, 2010. Brak numerów stron w książce
• Kamil Dworaczek: Burzliwa dekada. NZS we Wrocławiu 1980–1989. Warszawa: IPN, 2012. Brak numerów stron w książce

Linki zewnętrzne

• Bogdan Zdrojewski – strona prywatna. [dostęp 2014-08-07].

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000114447661
• VIAF: 56045821
• LCCN: n2006085456
• GND: 1213659973
• PLWABN: 9810585806905606
• NUKAT: n99014189
• J9U: 987007298064505171
• LNB: 000267815