Borzestowo

Borzestowo

wieś
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	kartuski
Gmina	Chmielno
Wysokość	166,8 m n.p.m.
Liczba ludności (2003)	559 (sołectwo 797)
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	83-335[2]
Tablice rejestracyjne	GKA
SIMC	0159812
Położenie na mapie gminy Chmielno Borzestowo
Położenie na mapie Polski Borzestowo
Położenie na mapie województwa pomorskiego Borzestowo
Położenie na mapie powiatu kartuskiego Borzestowo
54°18′17″N 17°59′50″E/54,304722 17,997222[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Borzestowo (kaszub. Bòrzestowò) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Chmielno, na Pojezierzu Kaszubskim, na obszarze Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, nad jeziorem Długim, u podnóża wzniesienia Garecznica.

Wieś szlachecka Borzestowo położona była w II połowie XVI wieku w powiecie Mirachowskim województwa pomorskiego^[3]. W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Borzestowo, po jej zniesieniu w gromadzie Kamienica Szlachecka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Według danych z 31 grudnia 2003 roku^[4] wieś zamieszkiwało 559 osób.

Integralne części wsi Borzestowo^[5][6][7]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0159829	Grodzisko	część wsi
0159835	Stary Dwór	część wsi
0159841	Zajezierze	część wsi (do 2023 r.)

Historia

Prefiks w nazwie Borzestowa wskazuje na pochodzenie nazwy od imienia własnego Borzest. Jest ono skrótem pełnego imienia z pierwszym członem borzy- o znaczeniu "walczyć, bojować". Historyczne nazwy wsi przedstawione zostały jako "Borzestowo", "Borzystowo" i "Borystowo".

Wieś była notowana w źródłach od końca XIV wieku jako szlachecka. W 1570 roku wymienieni tu zostali trzej Borzestowscy: Wawrzyniec, Wojciech i Grzegorz. Ród Borzestowskich zalicza się do szlachty kaszubskiej. Najstarsze wiadomości o tym rodzie pochodzą z pierwszej połowy XV wieku. W wielkiej księdze czynszów zakonu krzyżackiego pod datą 1437 wymienione jest Borzestowo jako pomorskie dobro pańskie. Jednak jako protoplastę dębu Borzestowskich uznaje się Mathiasa, który żył w latach 1510-1576. Ród utracił swoją posiadłość za życia Marcelego Borzestowskiego. Ich murowany dwór, już nieistniejący, był umiejscowiony na borzestowskich pustkach Stary Dwór, kilometr od samego Borzestowa.

W Borzestowie urodzili się działacze pomorscy Franciszek Kręcki i jego siostra Maria Lukrecja Bobrius-Kręcka^[8].

Od końca I wojny światowej wieś znajdowała się w granicach Polski (powiat kartuski). Do 1918 roku obowiązującą nazwą niemieckiej administracji dla Borzestowa było Borschestowo. Podczas okupacji niemieckiej nazwa Borschestowo została przez nazistowskich propagandystów niemieckich (w ramach szerokiej akcji odkaszubiania i odpolszczania nazw niemieckiego lebensraumu) zweryfikowana jako zbyt kaszubska i przemianowana na bardziej niemiecką – Borschenstein.

Współczesność

W Borzestowie znajduje się placówka Ochotniczej Straży Pożarnej. Południowo-wschodnim krańcem wsi prowadzi turystyczny szlak Wzgórz Szymbarskich.

W okolicach znajduje się kilka plantacji truskawek. W Borzestowie posadzono pierwszą sadzonkę truskawki na Kaszubach, a możliwe że nawet w Polsce. Roślinę tę do Borzestowa sprowadził z Ameryki ks. Sadowski, ówczesny proboszcz parafii Wygoda.

W Borzestowie działa „Remusowy Krąg” – organizacja mająca na celu integrację wsi, zarówno młodych i starszych osób, jak i rolników z np. nauczycielami. Na comiesięcznych spotkaniach, na które może przyjść każdy, odczytywane są fragmenty książki A. Majkowskiego Życie i przygody Remusa oraz odbywają się spotykania z gośćmi.

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 9463
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 84 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
3. Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
4. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
5. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
6. GUS. Rejestr TERYT
7. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).{{Cytuj stronę}} Linki zewnętrzne: "opublikowany".
8. Elżbieta Maria Grot. Doktor Franciszek Leon Kręcki (1883–1940), działacz młodokaszubski i obrońca praw Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku stracony w obozie Stutthof w 1940 roku. „Rocznik Gdański Gdańskiego Towarzystwa Naukowego”. LXXVII, s. 82, 2017/2018.