Braarudosphaera bigelowii

Braarudosphaera bigelowii
Ilustracja
Forma kokolitonośna
Systematyka[1]
Domena

eukarionty

Supergrupa

Chromalveolata

Królestwo

chromisty

Gromada

haptofity

Klasa

Coccolithophyceae

Rząd

Braarudosphaerales

Rodzina

Braarudosphaeraceae

Rodzaj

Braarudosphaera

Nazwa systematyczna
Braarudosphaera bigelowii (Gran & Braarud) Deflandre
Deflandre, G. (1947). Braarudosphaera nov. gen., type d'une famille nouvelle de Coccolithophoridés actuels à éléments composites. Compte Rendu Hebdomadaire des Séances de l’Académie des Sciences. Paris. 225: 439-441
Synonimy
  • Pontosphaera bigelowii Gran & Braarud 1935
  • Chrysochromulina parkeae J.C.Green & Leadbeater 1972
Systematyka w Wikispecies
Forma bezskorupkowa

Braarudosphaera bigelowii – gatunek haptofitów występujących w wodach morskich, znany od wczesnej kredy do dziś.

Budowa

[edytuj | edytuj kod]

Wiadomości ogólne

[edytuj | edytuj kod]

Braarudosphaera bigelowii jest jednokomórkowcem. Występuje w dwóch postaciach będących przejawem przemiany pokoleń. Jedna postać jest kokolitoforem, druga ma formę monady. Przez kilkadziesiąt lat forma bezskorupkowa była uważana za odrębny gatunek – Chrysochromulina parkeae J.C.Green & Leadbeater 1972.

Kokolitofor

[edytuj | edytuj kod]

Kokolity są płaskie, stosunkowo grube i pięciokątne[2]. Każdy składa się z pięciu trapezoidalnych płytek, określanych mianem pentalitów[3]. Tworzą w przybliżeniu dwunastościan foremny o średnicy 16 μm. Ich styki nieco odstają na zewnątrz[2].

Forma bezskorupkowa

[edytuj | edytuj kod]

Wiciowiec o gruszkowatym kształcie i zmiennych rozmiarach. W zależności od szczepu długość wynosi od 15–18 μm do 22–26 μm, a szerokość 5–10 μm. Ma dwie wici równej długości i krótszą od nich haptonemę. Okryty jest wielowarstwowymi organicznymi płytkami tworzącymi ścianę komórkową. Na obu szczytach komórki płytki te tworzą kolce[4]. Dwa położone bocznie złotobrązowe chloroplasty[5].

Nomenklatura

[edytuj | edytuj kod]

Jako pierwszy został opisany kokolitofor – pod nazwą Pontosphaera bigelowii (oryginalna pisownia Pontosphaera Bigelowi). Jego miejscem typowym są zatoki Maine i Fundy[1][2]. Epitet gatunkowy honoruje Henry'ego Bigelowa(inne języki)[6].

Nazwa rodzajowa została wprowadzona przez Georges'a Deflandre'a i pochodzi od nazwiska jednego z autorów pierwotnego opisu gatunku, Trygve Braaruda(inne języki)[7].

Nazwa formy bezskorupkowej honoruje Mary Parke(inne języki)[5].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek fitoplanktonowy występujący kosmopolitycznie w różnych morzach[1].

W zapisie kopalnym gatunek ten znany jest od aptu (wczesna kreda, ok. 119 mln lat temu) i jest jednym z nielicznych gatunków, które przekraczają granicę kreda–trzeciorzęd (innymi słowy, przeżywają wymieranie kredowe)[8].

Gatunek stosunkowo zmienny. Według niektórych badaczy możliwe jest, że jest kompleksem gatunków kryptycznych. Formy wytwarzające kokolity i ich niewytwarzające były opisane jako odrębne gatunki. Bliskość genetyczna wskazuje, że Braarudosphaera bigelowii i Chrysochromulina parkeae w istocie tworzą jeden takson, ewentualnie dwa bardzo blisko spokrewnione taksony. Wśród haptofitów znana jest taka przemiana pokoleń[3].

Jest to pierwszy (w 2024 jedyny) gatunek, u którego stwierdzono występowanie nitroplastu, czyli organellum, w którym następuje wiązanie azotu cząsteczkowego rozpuszczonego w wodzie do form przyswajalnych biologicznie. Oznacza to, że jest jedynym znanym organizmem diazotroficznym wśród eukariontów[9][10][11]. Początkowo uważano, że jest to przykład bardziej typowej symbiozy, w której diazotroficzna sinica jest jego epifitem[12], jednak później odkryto, że jest to endosymbioza[3], a jej charakter bardziej przypomina relację organellum i komórki niż dwóch odrębnych organizmów.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c M.D. Guiry, Braarudosphaera bigelowii (Gran & Braarud) Deflandre 1947 [online], AlgaeBase.
  2. ↑ a b c Haaken Hasberg Gran, Trygve Braarud, A qualitative study of the phytoplankton in the Bay of Fundy and the Gulf of Maine (including observations on hydrography, chemistry and turbidity), „Journal of the Biological Board of Canada”, 1, 1935, s. 279-467 [dostęp 2024-04-16].
  3. ↑ a b c Kyoko Hagino i inni, Discovery of an Endosymbiotic Nitrogen-Fixing Cyanobacterium UCYN-A in Braarudosphaera bigelowii (Prymnesiophyceae), Celine Brochier-Armanet (red.), „PLoS ONE”, 8 (12), 2013, e81749, DOI: 10.1371/journal.pone.0081749, ISSN 1932-6203, PMID: 24324722, PMCID: PMC3852252 [dostęp 2024-04-16] (ang.).
  4. ↑ Shigekatsu Suzuki i inni, Unstable Relationship Between Braarudosphaera bigelowii (= Chrysochromulina parkeae) and Its Nitrogen-Fixing Endosymbiont, „Frontiers in Plant Science”, 12, 2021, DOI: 10.3389/fpls.2021.749895, ISSN 1664-462X, PMID: 34925404, PMCID: PMC8679911 [dostęp 2024-04-16].
  5. ↑ a b CATALOG - Chrysochromulina parkeae [online], nannotax [dostęp 2024-04-16].
  6. ↑ Biographical Etymology of Marine Organism Names (BEMON) [online], www.bemon.loven.gu.se [dostęp 2024-04-25].
  7. ↑ Georges Deflandre, Braarudosphaera nov. gen., type d'une famille nouvelle de Coccolithophoridés actuels à éléments composites, „Comptes rendus hebdomadaires des séances de l'Académie des sciences publiés... par MM. les secrétaires perpétuels”, Gallica, Paris, 1 lipca 1947, s. 439–441 [dostęp 2024-04-25] (fr.).
  8. ↑ Heather L. Jones, Zachary Scrobola, Timothy J. Bralower, Size and shape variation in the calcareous nannoplankton genus Braarudosphaera following the Cretaceous/Paleogene (K/Pg) mass extinction: clues as to its evolutionary success, „Paleobiology”, 47 (4), 2021, s. 680–703, DOI: 10.1017/pab.2021.15, ISSN 0094-8373 [dostęp 2024-04-25] (ang.).
  9. ↑ Ramon Massana, The nitroplast: A nitrogen-fixing organelle, „Science”, 384 (6692), 2024, s. 160–161, DOI: 10.1126/science.ado8571, ISSN 0036-8075 [dostęp 2024-04-16] (ang.).
  10. ↑ Tyler H. Coale i inni, Nitrogen-fixing organelle in a marine alga, „Science”, 384 (6692), 2024, s. 217–222, DOI: 10.1126/science.adk1075, ISSN 0036-8075 [dostęp 2024-04-16] (ang.).
  11. ↑ Francisco M. Cornejo-Castillo i inni, Metabolic trade-offs constrain the cell size ratio in a nitrogen-fixing symbiosis, „Cell”, 187 (7), 2024, 1762–1768.e9, DOI: 10.1016/j.cell.2024.02.016 [dostęp 2024-04-16] (ang.).
  12. ↑ Anne W. Thompson i inni, Unicellular Cyanobacterium Symbiotic with a Single-Celled Eukaryotic Alga, „Science”, 337 (6101), 2012, s. 1546–1550, DOI: 10.1126/science.1222700, ISSN 0036-8075 [dostęp 2024-04-16] (ang.).