Brand (1898)
 Torpedowce „Brand” i „Storm” w 1903 roku | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Wodowanie |
22 września 1898 |
 Norweska KMW
| |
| Wejście do służby |
1898 |
| Wycofanie ze służby |
kwiecień 1940 |
 Kriegsmarine
| |
| Nazwa |
„Tarantel” (80) |
| Wejście do służby |
wrzesień 1940 |
| Wycofanie ze służby |
maj 1945 |
| Los okrętu |
złomowany w 1945 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
normalna: 83 tony |
| Długość |
całkowita: 39,9 metra |
| Szerokość |
4,8 metra |
| Zanurzenie |
1,1–2,15 metra |
| Napęd | |
| 1 maszyna parowa o mocy 1100 KM 2 kotły, 1 śruba | |
| Prędkość |
21 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 2 działka kal. 37 mm (2 x I) | |
| Wyrzutnie torpedowe |
2 × 450 mm (2 x I) |
| Załoga |
23 |
Brand – norweski torpedowiec z końca XIX wieku, jedna z trzech zbudowanych jednostek typu Storm. Okręt został zwodowany 22 września 1898 roku w stoczni Horten Verft w Horten i w tym samym roku wszedł w skład norweskiej marynarki. Podczas kampanii norweskiej w 1940 roku jednostka została zdobyta przez Niemców i wcielona do Kriegsmarine pod nazwą „Tarantel”. Okręt zwrócono Norwegii w maju 1945 roku, po czym został złomowany.
Projekt i budowa
[edytuj | edytuj kod]Torpedowce 1. klasy typu Storm zostały zaprojektowane w niemieckiej stoczni Schichau na bazie torpedowców typu S 67[1].
„Brand” zbudowany został w stoczni Horten Verft[1][2]. Nieznana jest data położenia stępki, a zwodowany został 22 września 1898 roku[1][3].
Dane taktyczno-techniczne
[edytuj | edytuj kod]Okręt był torpedowcem o długości całkowitej 39,9 metra, szerokości 4,8 metra i zanurzeniu od 1,1 metra na dziobie do 2,15 metra na rufie[1][2]. Wyporność normalna wynosiła 83 tony, a pełna 107 ton[1][3]. Jednostka napędzana była przez pionową maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy 1100 KM, do których parę dostarczały dwa kotły[1][2]. Prędkość maksymalna napędzanego jedną śrubą okrętu wynosiła 21 węzłów[1][2][a]. Okręt zabierał zapas 17 ton węgla[1].
Na uzbrojenie artyleryjskie jednostki składały się dwa pojedyncze działka kalibru 37 mm QF Hotchkiss L/45[1][2]. Broń torpedową stanowiły dwie pojedyncze wyrzutnie kal. 450 mm[1][2].
Załoga okrętu składała się z 23 oficerów, podoficerów i marynarzy[1].
Służba
[edytuj | edytuj kod]
„Brand” został przyjęty w skład Królewskiej Marynarki Wojennej w 1898 roku[1]. W 1940 roku wysłużona siłownia pozwalała jednostce osiągnąć prędkość około 17,5 węzła[1]. W momencie ataku Niemiec na Norwegię torpedowiec wchodził w skład 4 dywizjonu torpedowców, stacjonując w Bergen[4]. Dowódcą okrętu był podporucznik (fenrik) Midtland[5]. W nocy na 9 kwietnia 1940 roku okręt był gotów do wyjścia w morze dopiero o 3.30[5]. Kiedy wykrył niemiecki zespół w rejonie baterii Kvarven, już się rozwidniało i jego dowódca nie zdecydował się odpalić torped do niemieckich okrętów, uznając to za zbyt ryzykowne[5]. Tego dnia jednostka została zdobyta przez Niemców[1][6]. We wrześniu 1940 roku „Brand” został wcielony do Kriegsmarine pod nazwą „Tarantel” (numer burtowy 80)[6]. Okręt zwrócono Norwegii w maju 1945 roku i w tym samym roku został złomowany[1][6].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Brassey 1903 ↓, s. 340 podaje, że okręt osiągał prędkość 23 węzły.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. Robert Gardiner, Roger Chesneau, Eugene M. Kolesnik (red.). London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: KÜRASSIER torpedo boats (1896 / 1940), TARANTEL torpedo boats (1900 - 1902 / 1940). Navypedia. [dostęp 2021-12-17]. (ang.).
- Ivan Gogin: STORM 1st class torpedo boats (1898). Navypedia. [dostęp 2021-12-17]. (ang.).
- Don Kindell: NAVAL EVENTS, APRIL1940 (Part 2 of 4) Monday 8th - Sunday 14th. Naval History Homepage, 2012-04-07. [dostęp 2021-12-17]. (ang.).
- The Naval Annual, 1903. T.A. Brassey (red.). Portsmouth: J. Griffin and Co., 1903. (ang.).
- Geirr Haarr: The German Invasion of Norway, April 1940. Pen and Sword, 2011. ISBN 978-1-78346-967-3. (ang.).
