Autor | |||
---|---|---|---|
Typ utworu |
dramat | ||
Wydanie oryginalne | |||
Język |
norweski | ||
Data wydania |
1866 | ||
|
Brand (norw. Brand) – dramat norweskiego dramatopisarza Henrika Ibsena z 1866[1].
Dramat był dziełem rozrachunkowym o gorzkiej i pełnej gniewu wymowie. Autor dokonywał w nim rozrachunku ze znienawidzonym przez siebie mieszczańskim oportunizmem, a także obłudą tych, którzy zdradzili wzniosłe ideały i poszli na kompromis z systemem[1].
Utwór był pierwszym dziełem Ibsena, w którym skonstruował on bohatera niezgadzającego się z zastanym porządkiem świata i dążącego do jego gwałtownej jego przemiany, wyposażonego w szaleńczą odwagę formułowania swoich poglądów i przetwarzania innych na swoje podobieństwo[1].
Tytułowy pastor[2] Brand (pol. Ogień[2]) ma nie tylko odwagę, ale i niezłomną wolę. Usiłuje fanatycznie zbawiać ludzi wbrew ich woli, częstokroć stosując przemoc i gwałt. Z czasem podejmowane przez niego, usilne działania obracają się przeciw niemu. Stracił matkę, żonę i przyjaciół. Wpędziło go to w rozpacz i utratę wcześniej wyznawanych ideałów. Zaczął sobie zadawać pytania o sens przyjętej drogi życiowej. Otrzymał na to niejednoznaczną odpowiedź, że Bóg jest Bogiem miłości, co poraziło jego świadomość i rozciągnęło zwątpienie na wszystko, co wcześniej uczynił. Doszedł do wniosku, że nie fanatyzm, bohaterstwo i egoistyczna, kaznodziejska[2] postawa proroka jest ważna, a liczy się wyłącznie miłość[1].