Bruzdniczek mrówkojad

Bruzdniczek mrówkojad
Leptacinus formicetorum
Märkel, 1841
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

Staphyliniformia

Rodzina

kusakowate

Podrodzina

kusaki

Plemię

wydłużaki

Rodzaj

bruzdniczek

Gatunek

bruzdniczek mrówkojad

Multimedia w Wikimedia Commons

Bruzdniczek mrówkojad[1] (Leptacinus formicetorum) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków. Występuje w palearktycznej Eurazji.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1841 roku przez Johanna C.F. Märkela. Lokalizacją typową prawdopodobnie jest Sächsische Schweiz w Niemczech[2].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcz o wydłużonym, wąskim ciele długości od 2,8 do 3,5 mm. Głowa jest duża, o małych oczach, umieszczonych tuż przy ich krawędziach wewnętrznych, skierowanych ku środkowi czoła, ale go nieosiągających bruzdach czołowych zewnętrznych i smukłym z zaostrzonym szczytem ostatnim członie głaszczków szczękowych, umieszczona na cienkiej szyi. Częściej spotykana forma ma jasnobrunatne z poczerniałymi szczytami czułki, czarnobrunatne ze szczątkową mikrorzeźbą przedplecze, czarnobrunatne lub brunatne pokrywy oraz edeagus z krótkimi paramerami. Rzadziej spotykana jest forma mniejsza, cechująca się żółtymi czułkami, brunatnym i całkiem pozbawionym mikrorzeźby przedpleczem, jasnobrunatnymi pokrywami i edeagusem z długimi paramerami. U obu form długość podstawy edeagusa nie przekracza trzykrotności długości paramer[3].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Owad ten jest synechtrem i myrmekofagiem. Postacie dorosłe i larwy bytują w mrowiskach, gdzie polują na mrówki z gatunków mrówka łąkowa, mrówka rudnica, mrówka ćmawa i ozdobnica większa[4][3].

Gatunek palearktyczny. Znany jest z Wielkiej Brytanii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, europejskiej[5] i syberyjskiej części Rosji[3], Cypru[5][2] i Kazachstanu[2]. Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek bliski zagrożenia wymarciem (NT)[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
  2. ↑ a b c Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Insecta: Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 3). Staphylininae: Staphylinini (Quediina, Staphylinina, Tanygnathinina, Xanthopygina), Xantholinini. Staphylinidae incertae sedis. Fossils, Protactinae†. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 3021–3840, 2001. 
  3. ↑ a b c Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 d Kusakowate - Staphylinidae: Wydłużaki - Xantholininae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.
  4. ↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980. 
  5. ↑ a b Leptacinus formicetorum Markel, 1841. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-03-25].
  6. ↑ Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.