Brzęczak agrestowiec

Brzęczak agrestowiec
	Nematus leucotrochus
	Hartig, 1837
	; Larwa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	błonkoskrzydłe
Podrząd	rośliniarki
Nadrodzina	pilarzowe
Rodzina	pilarzowate
Podrodzina	Nematinae
Rodzaj	Nematus
Podrodzaj	Nematus (Kontuniemiana)
Gatunek	Nematus leucotrochus
Synonimy
	Kontuniemiana leucotrocha (Hartig, 1837); Nematus (Pteronidea) approximatus Förster, 1854; Nematus (Pteronidea) cognatus (Lindqvist, 1958); Nematus (Pteronidea) leucotrochus Hartig, 1837; Nematus approximatus Förster, 1854; Nematus cognatus (Lindqvist, 1958); Nematus consobrinus Snellen van Vollenhoven, 1871; Nematus cylindricus Hartig, 1840; Nematus maculiventris Hartig, 1840; Nematus multiplex Zaddach, 1883; Nematus sauterianus Zaddach, 1883; Nematus umbrinus Zaddach, 1876; Pristiphora approximata (Förster, 1854); Pteronidea approximata (Förster, 1854); Pteronidea cognata Lindqvist, 1958; Pteronidea leucotrocha (Hartig, 1837); Pteronus consobrinus (Snellen van Vollenhoven, 1871); Pteronus leucotrochus (Hartig, 1837); Pteronus leucotrochus var. maculiventris (Hartig, 1840); Pteronus leucotrochus var. multiplex (Zaddach, 1883); Pteronus leucotrochus var. sauterianus (Zaddach, 1883); Pteronus multiplex (Zaddach, 1883);
	Multimedia w Wikimedia Commons

Brzęczak agrestowiec^[1]^[2] (Nematus leucotrochus) – gatunek błonkówki z rodziny pilarzowatych i podrodziny Nematinae.

Gatunek ten opisany został w 1837 roku przez Theodora Hartiga^[3].

Dorosłe osiągają 6–7 mm długości ciała. Ich głowa, tułów i nasada odwłoka są głównie czarne, a reszta odwłoka jest żółtawopomarańczowa. Czułki są w całości czarniawe. Połyskujące skrzydła mają brązowawe żyłki^[4].

Jaja są owalne^[2], długości około 1,25 mm, ubarwione żółtawobiało. Larwa jest zielona z żółtawym pierwszym segmentem tułowia i dwoma ostatnimi segmentami odwłoka. Czarne jest delikatne upstrzenie zielonej głowy oraz małe, zaopatrzone w szczecinkę wzgórki na wierzchu ciała (pinakule). W pełni wyrośnięta larwa mierzy do 15 mm długości. Przedpoczwarka jest jasnozielona z żółtawym wzorem i zielonkawobrązową głową, zamknięta w brązowym kokonie o długości od 8 do 9 mm^[4].

Larwy są foliofagami^[4]^[2]. Do ich roślin żywicielskich należą: leszczyna pospolita, porzeczka zwyczajna, porzeczka czarna oraz agrest^[5]. W przypadku tego ostatniego larwy są notowane jako szkodniki, jednak o pomniejszym znaczeniu^[4]. Gatunek ten ma jedno pokolenie rocznie^[4]^[2]. Dorosłe pojawiają się w maju i przeżywają około dwóch tygodni^[4]. Samice składają jaja na spodniej stronie liści, wzdłuż nerwów głównych^[2], zwykle po jednym na liść, a maksymalnie po trzy. Larwy wykluwają się po 10 do 14 dniach i początkowo wygryzają dziurkę w blaszce liściowej, by po kilku dniach osiągnąć brzeg liścia^[4]. Ostatecznie doprowadzają do zeszkieletowania liścia^[2]. Larwy samców przechodzą 4, a samic 5 wylinek i w czerwcu, po około 2–3 tygodniach żerowania opadają na glebę. Tam przechodzą w stadium przedpoczwarki i przędą kokon, w którym zimują. Przepoczwarczają się na wiosnę^[4].

Gatunek szeroko rozprzestrzeniony w środkowej i północnej części Europy^[4].

Przypisy

↑ J.W. Ruszkowski. Wyniki badań nad szkodliwą fauną Polski na podstawie materjałów z lat 1919 — 1930. „Rocznik Ochrony Roślin cz. B Szkodniki roślin”. 1 (1-3), 1933. Warszawa.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Agata Broniarek-Niemiec, Zbigniew Buler, Grzegorz Doruchowski, Jacek Filipczak, Michał Hołdaj, Jerzy Lisek, Barbara H. Łabanowska, Tadeusz Malinowski, Wojciech Piotrowski, Stanisław Pluta, Małgorzata Sekrecka, Piotr Sobiczewski, Waldemar Treder, Paweł Wójcik: Metodyka Integrowanej Ochrony Agrestu. Agata Broniarek-Niemiec (red.). Skierniewice: Instytut Ogrodnictwa, 2015, s. 29-32.
↑ T. Hartig: Die Aderflügler Deutschlands mit besonderer Berücksichtigung ihres Larvenzustandes und ihres Wirkens in Wäldern und Gärten für Entomologen, Wald- und Gartenbesitzer. Die Familien der Blattwespen und Holzwespen nebst einer allgemeinen Einleitung zur Naturgeschichte der Hymenopteren. Berlin: Haude und Spener, 1837.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ David V. Alford: Pests of Fruit Crops: A Colour Handbook, Second Edition. Wyd. II. CRC Press, s. 396-397.
↑ Stephan M. Blank, Eckhard K. Groll, Andrew D. Liston, Marko Prous, Andreas Taeger: Nematus (Kontuniemiana) leucotrochus Hartig, 1837. [w:] ECatSym: Electronic World Catalog of Symphyta Program version 4.0 beta, data version 39 (18.12.2012) [on-line]. Digital Entomological Information, Müncheberg. [dostęp 2018-11-11].

[ro-1] J.W. Ruszkowski. Wyniki badań nad szkodliwą fauną Polski na podstawie materjałów z lat 1919 — 1930. „Rocznik Ochrony Roślin cz. B Szkodniki roślin”. 1 (1-3), 1933. Warszawa.

[Broniarek-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Agata Broniarek-Niemiec, Zbigniew Buler, Grzegorz Doruchowski, Jacek Filipczak, Michał Hołdaj, Jerzy Lisek, Barbara H. Łabanowska, Tadeusz Malinowski, Wojciech Piotrowski, Stanisław Pluta, Małgorzata Sekrecka, Piotr Sobiczewski, Waldemar Treder, Paweł Wójcik: Metodyka Integrowanej Ochrony Agrestu. Agata Broniarek-Niemiec (red.). Skierniewice: Instytut Ogrodnictwa, 2015, s. 29-32.

[Hartig-3] T. Hartig: Die Aderflügler Deutschlands mit besonderer Berücksichtigung ihres Larvenzustandes und ihres Wirkens in Wäldern und Gärten für Entomologen, Wald- und Gartenbesitzer. Die Familien der Blattwespen und Holzwespen nebst einer allgemeinen Einleitung zur Naturgeschichte der Hymenopteren. Berlin: Haude und Spener, 1837.

[Alford-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ David V. Alford: Pests of Fruit Crops: A Colour Handbook, Second Edition. Wyd. II. CRC Press, s. 396-397.

[ecs-5] Stephan M. Blank, Eckhard K. Groll, Andrew D. Liston, Marko Prous, Andreas Taeger: Nematus (Kontuniemiana) leucotrochus Hartig, 1837. [w:] ECatSym: Electronic World Catalog of Symphyta Program version 4.0 beta, data version 39 (18.12.2012) [on-line]. Digital Entomological Information, Müncheberg. [dostęp 2018-11-11].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]