Capitanopsis S. Moore – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych, obejmujący trzy gatunki. Są to endemity Madagaskaru. Występują w suchych lasach i na wychodniach skalnych[4] w środkowej części wyspy – na Płaskowyżu Centralnym w rejonie Ankazobe[5].
- Pokrój
- Krzewy o wysokości od ok. 1,5 do 5 m[6] i małe drzewa do 10 m wysokości[5].
- Liście
- Naprzeciwległe, czasem skupione na końcach pędów[5]. Liście równowąsko-podługowate o wielkości 30-40×2-4 mm (C. angustifolia) do eliptyczno-jajowatych o wielkości 15-35×8-18 mm (pozostałe gatunki)[6]. Całobrzegie, pierzasto żyłkowane, punktowane z powodu prześwitujących gruczołków[5].
- Kwiaty
- Zebrane w wiechę wierzchotkową, zwykle pozbawioną podsadki. Wiechy wyrastające na krótkich szypułkach, trójkwiatowe, z drobnymi, niepozornymi przysadkami. Kielich lejkowaty, prosty, aktynomorficzny lub słabo zygomorficzny, zrosłodziałkowy, siatkowato unerwiony, o mniej więcej równych, trójgraniastych, często błoniastych działkach w fazie kwitnienia, po przekwitnięciu rozrastający się, z jedną tylną działką wyraźnie szerszą od pozostałych. Korona silnie dwuwargowa, bladoliliowa do fioletowej, pięciopłatkowa. Warga tylna krótka, ścięta, czterołatkowa ze środkowymi łatkami wygiętymi. Warga przednia jednołatkowa, wygięta lub pozioma, lekko wklęsła lub płaska. Rurka korony u nasady kolankowata i rozszerzona, walcowata lub lekko rozszerzająca się dystalnie, w środku naga. Cztery pręciki wolne, osadzone u ujścia gardzieli[7].
- Owoce
- Z każdego kwiatu powstają cztery drobne niełupki[5], kształtu jajowatego, owłosione[7]. Ukryte w trwałym, działającym jak skrzydełko kielichu[5].
Jeden z rodzajów w podplemieniu Plectranthinae, w plemieniu Ocimeae w ramach podrodziny Nepetoideae w rodzinie jasnotowatych[8].
- Gatunki[4]
Dwa gatunki Capitanopsis zostały ujęte w Czerwonej liście gatunków zagrożonych IUCN ze statusem: najmniejszej troski (C. cloiselii) i narażony na wyginięcie (C. angustifolia)[9].
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ a b Index Nominum Genericorum. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2020-07-21]. (ang.).
- ↑ a b Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-07-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e f George E. Schatz: Generic Tree Flora of Madagascar. Royal Botanic Gardens, Kew & Missouri Botanical Garden, 2001, s. 222. ISBN 1-900347-82-2.
- ↑ a b Humbert H.: Flore de Madagascar et des Comores. Famille 175. - Labiatae. Tananarive: Impr. Officielle, 1936. ISBN 2-85654-208-5. OCLC 12262365. (fr.). Brak numerów stron w książce
- ↑ a b Klaus Kubitzki, Joachim W. Kadereit: Flowering Plants · Dicotyledons: Lamiales (except Acanthaceae including Avicenniaceae. Springer, 2004. ISBN 978-3-642-18617-2. OCLC 851823246. Brak numerów stron w książce
- ↑ Germplasm Resources Information Network v 1.10.6.2. 2020-03-23. [dostęp 2020-07-21]. (ang.).
- ↑ The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2020-2.. [dostęp 2020-07-21]. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):