Caribena laeta
| Caribena laeta | |||
| (C.L. Koch, 1842) | |||
 Dorosła samica | |||
 Dorosły samiec | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Caribena laeta | ||
| Synonimy | |||
| |||
Caribena laeta – gatunek pająka z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Występuje na Portoryko i Wyspach Dziewiczych Stanów Zjednoczonych, a być może także na Kubie. Zasiedla lasy deszczowe, gdzie bytuje na drzewach.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1842 roku przez Carla Ludwiga Kocha pod dwoma różnymi nazwami: Mygale laeta i Mygale caesia[1][2]. W 1850 roku ten sam autor umieścił Mygale caesia i Mygale seladonia w nowym rodzaju Typhochlaena[3][2]. W 1892 roku Eugène Simon zsynonimizował Typhochlaena z rodzajem Avicularia, wprowadzając kombinację Avicularia caesia[4]. W 1896 roku Frederick Octavius Pickard-Cambridge przeniósł z kolei Mygale laeta do rodzaju Avicularia, wprowadzając kombinację Avicularia laeta[5]. W 1923 roku Cândido Firmino de Mello-Leitão przywrócił rodzaj Typhochlaena, wyznaczając T. seladonia jego gatunkiem typowym, a A. caesia pozostawiając w rodzaju Avicularia[6]. W 2017 roku Caroline Sayuri Fukushima i Rogério Bertani dokonali na podstawie analizy kladystycznej rewizji rodzaju Avicularia. W jej ramach M. caesia zsynonimizowana została z M. laeta, a ta przeniesiona wraz z pokrewnym ptasznikiem wielobarwnym do nowego rodzaju Caribena i wyznaczona jego gatunkiem typowym[7].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]_Figures_231%E2%80%93238.jpg)
_Figures_227%E2%80%93230.jpg)
Samice osiągają do około 60 mm, samce do około 35 mm[8]. W ubarwieniu osobników młodych dominuje metaliczny niebieski. Kolor czarniawy mają wszystkie ich stawy, a na wierzchu opistosomy (odwłoka) występuje wzór z czarnej linii podłużnej oraz czarnych, szerszych linii poprzecznych niepołączonych z podłużną. U starszych osobników niedojrzałych metaliczny błękit zastępowany jest brązem, a u osobników dorosłych zanika wzór na opistosomie[7][8]. Karapaks dorosłego pająka jest brązowy ze złotymi szczecinkami krótkimi na grzbiecie i złotymi szczecinkami długimi na obrzeżach. Brązowe są też szczęki, warga dolna, biodra i spód opistosomy. Na odnóżach i nogogłaszczkach występują złote z zielonym połyskiem szczecinki krótkie i ciemnobrązowe szczecinki długie, ku wierzchołkom jaśniejące. Ponadto na udach, goleniach i nadstopiach obecne są białawe obrączki, a na stopach pomarańczowy pasek w kształcie litery „U”. Szczecinki na wierzchu opistosomy są złote lub złotobrązowe[7].
Karapaks jest niewiele dłuższy niż szerszy, o niewyniesionym rejonie głowowym, niewyraźnych rowkach i głębokich, prostych jamkach. Oczy pary przednio-bocznej leżą bardziej z przodu niż pary przednio-środkowej, zaś tylno-bocznej nieco bardziej z tyłu niż tylno-środkowe. Nadustek u samicy jest niski, u samca niewyróżnialny. Szczękoczułki samicy mają 12 zębów i kilka mniejszych ząbków na krawędzi przedniej członu nasadowego, u samca zaś większych zębów jest 8. Rastellum nie występuje. Szczęki mają od 100 do 200 kuspuli w kątach wewnętrzno-brzusznych. Warga dolna ma między 95 a 115 kuspuli, w części przedniej rozstawionych na odległości równe ich średnicom. Bruzda między wargą dolną a sternum jest płytka, płaska i pozbawiona widocznych przyczepów mięśni. Sternum jest dłuższe niż szerokie, u samca zaopatrzone w trzy pary miejsc przyczepu mięśni (sigillae), z których tylna jest zaokrąglona; u samicy przednia para jest niewyraźna, środkowa wrzecionowata, a tylna elipsowata[7].
Odnóża czwartej i pierwszej pary są niemal równej długości, drugiej są krótsze od nich, a trzeciej najkrótsze. Nadstopia dwóch pierwszy par mają skopule na całej długości. U samicy nadstopie trzeciej pary ma skopule w odsiebnej połowie, a u samca w odsiebnych ⅔. Nadstopie pary ostatniej ma skopule w odsiebnej połowie, podzielone szeregiem szczecin. Stopy wszystkich par mają skopule na całej długości oraz maczugowate trichobotria w odsiebnych ⅔ długości[7].
Opistosoma zaopatrzona jest we włoski drażniące typu II[7].
Genitalia samicy zawierają parę krótkich, niemal prostych spermatek z guzkiem na szczycie; każda z nich dzieli się na dłuższy obszar dobrze zesklerotyzowany i krótszy obszar o słabej sklerotyzacji. Apofiza na goleni przedniego odnóża samca złożona jest z jednej, prolateralnej gałęzi i ma w części odsiebnej grupę kolcowatych szczecinek. Nogogłaszczki samca mają prawie trójkątne cymbium z dwoma podobnych rozmiarów płatami, z których retrolateralnej dysponuje ostrym wyrostkiem z cienkimi szczecinkami. Kulistawy bulbus cechuje się małym subtegulum i niespłaszczonym, pozbawionym kilów embolusem. Tegulum pozbawione jest guzka, a w widoku przednim jego część bliższa jest lekko zakrzywiona. W przeciwieństwie do pokrewnego ptasznika wielobarwnego w widoku tylno-bocznym środkowa część tegulum tworzy z jego krawędzią kąt rozwarty[7].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Gatunek neotropikalny, endemiczny dla Antyli. Występuje na Portoryko i Wyspach Dziewiczych Stanów Zjednoczonych. Pojedyncze doniesienie z Kuby jest niepewne[7].
Zasiedla lasy deszczowe[8]. Jest ptasznikiem nadrzewnym. Swoje oprzędy buduje wśród liści epifitów z rodziny bromeliowatych. Mają one postać rurki z gęstej przędzy, przypominając te u przedstawicieli rodzaju Avicularia[7].
Hodowla
[edytuj | edytuj kod]
Dla dorosłych pająków zaleca się pionowo zorientowane terrarium o minimalnych wymiarach 15×15×20 cm. Wilgotność powinna w nim wynosić od 75 do 85%, a temperatura od 25 do 28°C w dzień i o 2 lub 3°C mniej w nocy. Terrarium zaleca się zraszać jako że gatunek ten chętnie przyjmuje wodę w postaci kropel. Dysponuje stosunkowo słabym jadem, jednak ze względu na agresywność nie jest polecany początkującym. Kokon budowany jest przez samicę po 1–3 miesiącach od kopulacji, a po kolejnym miesiącu zaleca się jego odbiór. Liczba młodych w kokonie wynosić może od 70 do ponad 200, zwykle nie przekraczając jednak 150[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ C.L. Koch, Die Arachniden, wyd. C.H. Zeh'sche Buchhandlung, Nürnberg 1841, DOI: 10.5962/bhl.title.43744.
- ↑ a b Caribena laeta (C.L. Koch, 1842). [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2021-11-30].
- ↑ C.L. Koch, Übersicht des Arachnidensystems. Heft 5, Nürnberg: J.L. Lotzbeck, 1850, DOI: 10.5962/bhl.title.39561.
- ↑ E. Simon: Histoire naturelle des araignées. Deuxième édition, tome premier. Paris: Roret, 1892.
- ↑ F.O. Pickard-Cambridge. On the Theraphosidae of the lower Amazons: being an account of the new genera and species of this group of spiders discovered during the expedition of the steamship "Faraday" up the river Amazons. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 64 (3), s. 716-766, 1896. DOI: 10.1111/j.1096-3642.1896.tb03076.x.
- ↑ C.F. de Mello-Leitão. de Theraphosideas do Brasil. „Revista do Museu Paulista”. 13, s. 1-438, 1923.
- ↑ a b c d e f g h i C.S. Fukushima, R. Bertani. Taxonomic revision and cladistic analysis of Avicularia Lamarck, 1818 (Araneae, Theraphosidae, Aviculariinae) with description of three new aviculariine genera. „ZooKeys”. 659 (Suppl. 1–5), s. 1–185, 2017. DOI: 10.3897/zookeys.659.10717.
- ↑ a b c d Katarzyna Paś: Caribena laeta – ptasznik. [w:] Terrarium.com.pl [on-line]. [dostęp 2021-11-30].