Carlo Gimach
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Praca | |
| Budynki | |
Carlo Gimach (ur. 1651, zm. 1730) – maltański architekt, inżynier oraz poeta, aktywny w późnych latach XVII i wczesnych XVIII wieku. Podczas swej kariery pracował na Malcie, w Portugalii oraz Rzymie. Jest głównie znany z zaprojektowania „Palazzo Carniero” (dziś Zajazd Bawarski) w Valletcie, odnowienia klasztoru w Arouca w Portugalii, oraz przebudowy bazyliki św. Anastazji w Rzymie. Znany jest też z napisania kilku wierszy i innych prac literackich, lecz wszystkie one zaginęły, poza kantatą napisaną w roku 1714.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Carlo Gimach urodził się 2 marca 1651 roku, jako syn Gio Paolo Gimacha, kupca, syna uchodźcy palestyńskiego, wychowywanego przez Giovanni Paolo Lascarisa, oraz jego żony Paoliny Sartre, córki francuskiego imigranta i maltańskiej szlachcianki. Był trzecim z sześciorga dzieci tej pary[1].
Gimach w latach 1670. studiował w Roman College, zanim powrócił do swojego miasta rodzinnego Valletty, gdzie stał się sławny ze swej znajomości architektury i literatury. Zaprojektował tam dwa olbrzymie pałace – Palazzo Correa w roku 1689 oraz Palazzo Carniero w 1696. Palazzo Correa został zniszczony w roku 1942, Palazzo Carniero wciąż istnieje, dziś znany jako Auberge de Bavière. Gimach również wykonał projekt małej stoczni na terenie Valletty, znanej jako il-Fossa[1].
W roku 1696 Gimach pojechał do Portugalii, gdzie dla swojego przyjaciela, rycerza Fra Antonio Correi de Sousa Montenegro, wykonał projekt ufortyfikowanego pałacu w prowincji Beira. Niestety pałac nie został nigdy ukończony z powodu śmierci Correi de Sousa, i pod koniec XVIII wieku był już w ruinie. Następnie Gimach pracował dla House of Arronches, a później hrabiów St. John w Lizbonie oraz przy granicy z Hiszpanią. Około roku 1706 zaangażowany został do rekonstrukcji różnych zaniedbanych fortów przy granicy[1].
W roku 1707 Gimach został przedstawiony królowi Portugalii Janowi V przez Rodrigo Anes de Sá Almeida e Meneses, markiza Fontes, dla którego w tym czasie pracował. Rok później zaprojektował łuk triumfalny przed katedrą w Lizbonie, który został zamówiony przez Brytyjczyków, aby upamiętnić zaślubiny Jana V z Marią Anną Austriacką[1].
Gimach był następnie zatrudniony przy projektach budowlanych Jana V, odnowił klasztor Santa Maria de Salzedas w Salzedas oraz klasztor Cystersów w Arouca. Ta ostatnia praca jest jego najlepiej znaną w Portugalii[1].
Po wysłaniu w roku 1712 markiza Fontes do Rzymu jako portugalskiego ambasadora, Gimach pojechał z nim jako jego doradca artystyczny. Zamieszkał wtedy na kwaterze w Palazzo Spada. W roku 1718, w uznaniu zasług dla korony portugalskiej, Gimach mianowany został rycerzem portugalskiego Zakonu Chrystusa[1].
W roku 1721 Gimach został zatrudniony przez biskupa Nuno da Cunha e Ataíde do przebudowy bazyliki św. Anastazji w Rzymie[2]; zbudował wtedy wewnątrz bazyliki, finansując z własnych pieniędzy, kaplicę św. Jerzego i św. Publiusza. Zmarł 31 grudnia 1730 roku w Rzymie, i został pochowany w tej kaplicy[1][3].
Carlo Gimach jest czasem błędnie określany również jako malarz, lecz jest on w tym przypadku mylony z Carlo Zimechem, księdzem i malarzem z Żebbuġ[1].
Praca literacka
[edytuj | edytuj kod]Gimach był uważany za człowieka o znacznych talentach literackich, pisał po łacinie oraz po włosku. Hrabia Gio Antonio Ciantar, jeden z przyjaciół Gimacha, napisał o nim w roku 1772 w książce Malta Illustrata:
„pisał różne wiersze, w większości po włosku, niektóre z nich czytał nam; jego styl jest przejrzysty; czasem satyryczny, lecz nigdy złośliwy"
Dziś przypuszcza się, że większość prac literackich Gimacha zaginęła; zachowały się jedynie dwie kopie kantaty Applauso Genetliaco, napisanej w roku 1714.[4].
Prace architektoniczne
[edytuj | edytuj kod]Budynki zaprojektowane lub przebudowane przez Gimacha[1]:
- Palazzo Correa, Valletta, Malta (1689)
- Renowacja Palazzo Tabria i polepszenie stanu okalającej go posiadłości, Ħal Far, Malta (1691–1692)
- Palazzo Carniero, Valletta, Malta (1696)
- Stocznia w Il-Fossa, Valletta, Malta (ok. 1696)
- Pałac dla Fra Antonio Correia de Sousa Montenegro, prowincja Beira, Portugalia (1696) – nie został ukończony
- Ukończenie i remont pałacu biskupiego oraz klasztoru św. Katarzyny de Ribara, Lizbona, Portugalia
- Rekonstrukcja fortyfikacji na granicy portugalsko–hiszpańskiej (ok. 1706)
- Łuk triumfalny przed katedrą w Lizbonie (1708)
- Renowacja klasztoru Santa Maria de Salzedas, Salzedas, Portugalia
- Renowacja klasztoru Cystersów, Arouca, Portugalia
- Odnowienie bazyliki św. Anastazji, Rzym (1721–1722)
- Renowacja Palazzo Malta, Rzym (lata 1720.)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Michael Ellul. Carlo Gimach (1651–1730) – Architect and Poet. „Proceedings of History Week”, s. 15–38, 1986. Historical Society of Malta. [zarchiwizowane z adresu 2016-04-09]. (ang.).
- ↑ Roma. Touring Editore, 1999, s. 475. ISBN 978-88-365-1324-6. (wł.).
- ↑ Giuseppe Maria Piro, Adolphus Slade: Squarci di storia e ragionamenti sull' isola di Malta, in confutazione ... dell' opera inglese intitolata Turkey, Greece, and Malta by Adolphus Slade, scritti da un Maltese (G.M. de Piro). 1839, s. 69. (wł.).
- ↑ Michael J. Schiavone: Dictionary of Maltese Biographies Vol. II G-Z. Pietà: Pubblikazzjonijiet Indipendenza, 2009, s. 934–935. ISBN 978-99932-91-32-9. (ang.).