Cassida

Tarczyk
Cassida
Linnaeus, 1758
Ilustracja
Tarczyk zielony
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Rodzina

stonkowate

Podrodzina

tarczykowate

Plemię

Cassidini

Rodzaj

Cassida

Typ nomenklatoryczny

Cassida nebulosa Linnaeus, 1758

Tarczyk złotosmugi
Cassida atrata
Cassida hemisphaerica
Tarczyk komosowy
Cassida rufovirens
Tarczyk naznaczony
Cassida ferruginea
Tarczyk łopianowy
Tarczyk żółtawy
Cassida compuncta

Cassidarodzaj chrząszczy z rodziny stonkowatych i podrodziny tarczykowatych.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Chrząszcze osiągające od 3 do 11 mm długości ciała[1]. Zarys jego w widoku grzbietowym bywa od niemal okrągłego do podługowato-owalnego, w widoku bocznym zaś od regularnie wysklepionego do lekko garbatego[2]. Chrząszcze te mają mniej lub bardziej rozpłaszczone boczne brzegi przedplecza i pokryw. Głowa jest całkowicie schowana pod przedpleczem[1]. Ma ona od 1,2 do 1,6 raza szerszy niż dłuższy, płaski nadustek oraz wykrojoną pośrodku krawędzi przedniej wargę górną. Przedplecze ma zarys szerszej niż dłuższej elipsy o zaokrąglonych bokach, rzadziej jego boki są prawie kanciaste. Największa szerokość przedplecza wypada w okolicy środka długości. Dysk jego jest dobrze odgraniczony od obrzeżeń, zwykle niepunktowany[2]. Na spodzie przedplecza brak jest rynienki na czułki lub jest ona płytka i kończy się już na wysokości oczu[1]. Przedpiersie ma bardzo krótką obrączkę apikalną pozbawioną wykrojeń po bokach oraz szeroki wyrostek międzybiodrowy z rozszerzonym, rombowatym szczytem. Pokrywy mają krawędź przednią szerszą od przedplecza, o wystających ku przodowi kątach barkowych. Rzędy punktów są zwykle regularne, rzadziej nieco zaburzone. Obrzeżenia pokryw są opadające w częściach przednich i prawie poziome w tylnych. Odnóża mają golenie smukłe i pozbawione podłużnych rowków, a stopy szerokie i zwieńczone niezmodyfikowanymi pazurkami; człon pazurkonośny może jednak mieć wystające odsiebnie brzegi, wywołując wrażenie, jakby pazurki miały przydatki[2].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Zarówno osobniki dorosłe jak i larwy tego tarczyka są fitofagami żerującymi od zewnątrz na liściach roślin (egzofoliofagi). Larwy na bokach tułowia i odwłoka mają rzędy wiotkich kolców, zaś na szczycie odwłoka widlasty, skierowany ku przodowi wyrostek. Ten ostatni służy do odkładania zrzuconych wylinek i odchodów w formie ochronnego parasola ponad ciałem larwy, zwanego scatopleta[1].

Przedstawiciele rodzaju występują we wszystkich krainach zoogeograficznych z wyjątkiem neotropikalnej[3][4].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj ten wprowadzony został w 1758 roku przez Karola Linneusza. W 1914 roku Franz Sapeth wyznaczył jego gatunek typowy. Zalicza się do niego 448 opisanych gatunków[3]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Andrzej Warchałowski: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XIX Chrząszcze — Coleoptera. Zeszyt 94c Stonkowate — Chrysomelidae. Podrodziny: Halticinae, Hispinae i Cassidinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1978.
  2. a b c Lech Borowiec. A review of the genus Cassida of the Australian Region and Papuan Subregion (Coleoptera: Chrysomelidae: Cassidinae). „Genus”. 1, s. 1-51, 1990. 
  3. a b Lech Borowiec, Jolanta Świętojańska: Cassida. [w:] Cassidinae of the world - an interactive manual (Coleoptera: Chrysomelidae) [on-line]. Department of Biodiversity and Evolutionary Taxonomy, University of Wroclaw, 2013. [dostęp 2020-11-11].
  4. Lech Borowiec. Two new species of Cassida Linnaeus, 1758 (Coleoptera: Chrysomelidae: Cassidinae) from Madagascar and notes on subgenera of the genus Cassida. „Zootaxa”. 1586, s. 47–58, 2007. Magnolia Press. ISSN 1175-5334.