Castroviejoa

Castroviejoa
Ilustracja
Castroviejoa frigida
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Rodzaj

Castroviejoa

Nazwa systematyczna
Castroviejoa Galbany, L.Sáez & Benedí
Butl. Inst. Catalana Hist. Nat., Secc. Bot. 71: 133 (2004)[3]
Typ nomenklatoryczny

Castroviejoa frigida (Labill.) Galbany, L.Sáez & Benedí[4]

Castroviejoa Galbany, L.Sáez & Benedírodzaj roślin z rodziny astrowatych (Asteraceae). Obejmuje dwa gatunki występujące endemicznie na Sardynii i Korsyce[3].

Nazwa naukowa rodzaju została nadana na cześć Santiago Castroviejo, hiszpańskiego botanika żyjącego w latach 1946-2009[4].

Zasięg geograficzny

[edytuj | edytuj kod]

Oba gatunki są endemitami. C. frigida występuje na Korsyce, w górach Monte Cinto, Monte Rotondo, Monte Renoso, Monte Incudine, Aiguilles de Bavella i Montagne de Cagna, jednak istnieją historyczne doniesienia o występowaniu tego gatunku również na Sardynii. C. montelinasana występuje w południowo-zachodniej Sardynii, w górach Monte Linas, Monte Lattias i Monte Arcosu[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
C. frigida
Castroviejoa frigida
Pokrój
Wieloletnie, darniowe półkrzewy o pędach szarozielonych, kutnerowatych[4].
Pędy
Łodygi silnie rozgałęzione, z licznymi, krótkimi pędami wegetatywnymi, gęsto ulistnione. Pędy kwiatonośne podnoszące się lub płożące, o długości do 13 cm (C. montelinasana) lub do 18 cm (C. frigida), gęsto ulistnione aż do kwiatostanu, najwyżej położone liście częściowo zachodzące na kwiatostan[4].
Liście
Ulistnienie naprzemianległe. Liście jednopostaciowe, równowąskie do równowąsko-lancetowatych (C. frigida) lub różnopostaciowe, dolne niemal sercowate i ucięte, górne równowąskie i ostre (C. montelinasana), zbiegające po łodydze, luźno lub gęsto zachodzące na siebie, siedzące. Blaszki liściowe płaskie lub lekko wklęsłe, obustronnie kutnerowate, bezgruczołowe lub z rozproszonymi wielokomórkowymi włoskami gruczołowymi, brzegi lekko zwinięte w górę lub płaskie[4].
Kwiaty
Zebrane w pojedynczą, wierzchołkową główkę. Listki okrywy luźno zachodzące na siebie w kilku rzędach, zasadniczo papierzaste, białe, wystające ponad kwiaty, wzniesione, najbardziej zewnętrzne równowąskie, ostre, zielne, zielone, kutnerowate, bezgruczołowe lub z rozproszonymi wielokomórkowymi włoskami gruczołowymi, środkowe i wewnętrzne proksymalnie z pasmami grubościennych komórek (tzw. stereomów), dystalnie papierzaste i białe. Dno kwiatowe gładkie, pozbawione okryw (tzw. palea). Korona kwiatu żółta, rurkowata, powyżej mniej więcej dzwonkowata. Płatki korony wzniesione, trójkątne, ostre, z wielokomórkowymi włosami gruczołowymi na zewnątrz. Pręciki bez ostróg, wierzchołkowo z lancetowatymi, tępymi wyrostkami wielkości pylników lub trochę cieńszymi, u nasady z krótkimi i rozgałęzionymi wyrostkami. Szyjka słupka dwudzielna, o rozgałęzieniach uciętych, z tępymi, skierowanymi wierzchołkowo-brzusznie[4].
Owoce
Cylindryczne do jajowato-cylindrycznych niełupki z dwiema wiązkami naczyniowymi, pokryta gęsto ułożonymi włoskami, które prostują się po zmoczeniu. Puch kielichowy złożony z wolnych, szorstkich do bródkowatych szczecinek położonych w jednym rzędzie[4].

Biologia

[edytuj | edytuj kod]
Rozwój
Kwitną od czerwca do lipca (C. montelinasana) lub sierpnia (C. frigida)[4].
Siedlisko
Krzemionkowe szczeliny skalne, na wysokości 780–2600 m n.p.m. (C. frigida) lub granitowe i łupkowe szczeliny skalne, na wysokości 900–1200 m n.p.m. (C. montelinasana)[4].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 28[4].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja
Jeden z rodzajów w plemieniu Gnaphalieae w obrębie podrodziny Asteroideae w rodzinie astrowatych (Asteraceae)[5].
Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-10-10] (ang.).
  3. a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-07-31]. (ang.).
  4. a b c d e f g h i j k M. Galbany-Casals, L. Sáez, Carles Benedí. Taxonomy of Castroviejoa, a new genus of Gnaphalieae (Asteraceae), endemic to the Mediterranean Islands Corsica and Sardinia. „Australian Systematic Botany”. 17 (6), s. 581, 2004. DOI: 10.1071/SB04008. 
  5. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-07-31]. (ang.).