Catumiri

Catumiri
Guadanucci, 2004
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Infrarząd

ptaszniki

Rodzina

ptasznikowate

Podrodzina

Ischnocolinae

Rodzaj

Catumiri

Typ nomenklatoryczny

Catumiri petropolium Guadanucci, 2004

Systematyka w Wikispecies

Catumiri – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Obejmuje 4 opisane gatunki. Zamieszkuje Amerykę Południową od środkowej Brazylii przez Urugwaj po Argentynę i Chile.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Pająki te osiągają od 11 do niespełna 15 mm długości ciała, co czyni je jednymi z najmniejszych ptasznikowatych[1][2]. Mają karapaks o słabo wyodrębnionej części tułowiowej i prostej bruździe tułowiowej. Oczy umieszczone są na słabo wyniesionym, szerszym niż dłuższym wzgórku. Oczy pary przednio-bocznej leżą bardziej z przodu niż pary przednio-środkowej, zaś oczy pary tylno-bocznej bardziej z tyłu niż pary tylno-środkowej. Szczękoczułki pozbawione są rastellum[1]. Znacznie szersza niż dłuższa warga dolna wyróżnia Catumiri od wszystkich pozostałych Ischnocolinae z wyjątkiem rodzaju Dolichothele[1][3][2]. Na wardze dolnej znajduje się nie więcej niż 10 kuspuli[1], co stanowi liczbę znacznie mniejszą niż u innych neotropikalnych Ischnocolinae z wyjątkiem Dolichothele[2][3]. Szczęki dysponują wyraźnym płatem przednim z 5–44 kuspulami w kącie wewnętrzno-nasadowym. Kształt sternum jest okrągły lub owalny. Wszystkie położone na sternum przyczepy mięśni (sigillae) umieszczone są blisko jego krawędzi, a tylne z nich są największe[1].

Odnóża mają stopy o skopulach podzielonych podłużnym pasmem grubych szczecinek[1][2], tylko w przypadku pierwszej i drugiej pary u C. petropolium pasma tego brak i skopule pozostają niepodzielone. Skopule na spodach nadstopiów pierwszej pary zajmują mniej niż połowę ich długości, a na tych pary ostatniej występują tylko w połowie wierzchołkowej[1]. Trichobotria maczugowate tworzą krótki, pośrodkowy szereg w wierzchołkowej części stopy[2]. Przypazurkowe kępki włosków są dobrze wykształcone[1]. Samce mają pazurki parzyste zaopatrzone w zęby na krawędziach przednio-bocznych, co wyraźnie odróżnia je od przedstawicieli Dolichothele[1][3][2]. Nie mają pazurka trzeciego[1].

Opistosoma pozbawiona jest włosków drażniących[2]. Cechuje się bardzo krótkimi, jednoczłonowymi kądziołkami przędnymi pary tylno-środkowej oraz trójczłonowymi kądziołkami przędnymi pary tylno-bocznej o palcowatym członie wierzchołkowym[1].

Genitalia samicy mają parzyste, dłuższe niż szersze zbiorniki nasienne[1], odróżniające się od tych u Dolichothele obecnością na każdej tylko jednego, sferycznego płata końcowego (terminus)[1][3][2]. Nogogłaszczki samca mają dłuższe niż szersze, dwupłatowe cymbium[1]. Apofiza na ich goleni jest u C. petropolium nieobecna, u C. argentinensis ograniczona do pojedynczej, krótkiej gałęzi, a u pozostałych gatunków złożona z krótkiej gałęzi retrolateralnej i mocno uwstecznionej gałęzi prolateralnej[2]. Bulbus dysponuje cienkim, prostym do zakrzywionego embolusem[1].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj neotropikalny, znany z Brazylii, Urugwaju, Argentyny i Chile. C. chicaoi i C. petropolium zasiedlają formację Mata Atlântica[2], ten pierwszy na terenie Bahii, ten drugi zaś na terenie stanu Rio de Janeiro[1]. C. parvum znany jest z Rio Grande do Sul i Urugwaju. Najdalej na południe występuje C. argentinense. Podawany jest z północnej i środkowej Argentyny[1][2] oraz środkowego Chile[1].

Samce z tego rodzaju spotykane były po korą drzew, kamieniami oraz podczas wędrówek wśród ściółki[2].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadził w 2004 roku José Paulo Leite Guadanucci. Zaliczył on do niego cztery gatunki, typowym wyznaczając opisanego w tej samej publikacji C. petropolium[1][4]. Nazwa rodzajowa Catumiri wywodzi się z języka tupi, w którym oznacza „bardzo mały”. Nawiązuje ona do rozmiarów tych zwierząt, czyniących je jednymi z najmniejszych ptasznikowatych[1].

Do rodzaju tego zalicza się 4 opisane gatunki[4]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t J.P.L. Guadanucci. A revision of the Neotropical spider genus Oligoxystre Vellard 1924 (Theraphosidae, Ischnocolinae). „Zootaxa”. 1555, s. 1-20, 2007. DOI: 10.11646/zootaxa.1555.1.1. 
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l José Paulo, Leite Guadanucci, Chapter 3. Ischnocolinae and Schismatothelinae, [w:] Fernando Pérez-Miles (red.), New World Tarantulas. Taxonomy, Biogeography and Evolutionary Biology of Theraphosidae, „Zoological Monographs”, 6, Springer Nature Switzerland AG, 2020, s. 86-91, DOI: 10.1007/978-3-030-48644-0, ISBN 978-3-030-48644-0, ISSN 2523-3912.
  3. ↑ a b c d Sylvia Marlene Lucas, Rafael Prezzi Indicatti. Revalidation of Dolichothele Mello-Leitão and notes on Hapalotremus Simon (Araneae, Mygalomorphae, Theraphosidae). „Studies on Neotropical Fauna and Environment”. 50 (3), s. 204-212, 2015. Taylor & Francis. DOI: 10.1080/01650521.2015.1103553. 
  4. ↑ a b Gen. Catumiri Guadanucci, 2004. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2021-11-28].