Cedynia (gmina)

Cedynia

gmina miejsko-wiejska
Ratusz w Cedyni
Herb
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryfiński
TERC	2406023
Burmistrz	Piotr Głowniak
Powierzchnia	180,38 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	4 314[1]
• gęstość	23,9 os./km²
Urbanizacja	38,0%
Nr kierunkowy	91
Tablice rejestracyjne	ZGR
Adres urzędu: pl. Wolności 1 74-520 Cedynia
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 14 Liczba miejscowości 21
Położenie na mapie powiatu
52°53′00″N 14°12′00″E/52,883333 14,200000
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Cedynia – gmina miejsko-wiejska położona jest w południowo-zachodniej części powiatu gryfińskiego. Siedzibą gminy jest miasto Cedynia.

Sąsiednie gminy:

• Chojna, Mieszkowice i Moryń (powiat gryfiński)

Gmina graniczy także z Republiką Federalną Niemiec:

• powiaty: Barnim, Märkisch-Oderland i Uckermark (land Brandenburgia)

Do 31 XII 1998 r. wchodziła w skład województwa szczecińskiego.

Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 62., ludność 86.

Gmina stanowi 9,7% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2005^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	4433	100	2222	50,12	2211	49,88
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	24,6		12,3		12,2

• Liczba ludności:
  • w wieku przedprodukcyjnym: 978
  • w wieku produkcyjnym: 2 797
  • w wieku poprodukcyjnym: 574
• Saldo migracji: 5 (osób)
• Przyrost naturalny: -0,22‰ (-1 osoba)
• Stopa bezrobocia: 19% (2006)

Rok	Liczba ludności[2]
1995	4 520
1996	4 512
1997	4 497
1998	4 475
1999	4 448
2000	4 456
2001	4 458
2002	4 452
2003	4 420
2004	4 429
2005	4 433

Gminę zamieszkuje 5,2% ludności powiatu.

• Piramida wieku mieszkańców gminy Cedynia w 2014 roku^[1].

Przyroda i turystyka

Gmina leży na styku Doliny Dolnej Odry, Pojezierza Myśliborskiego, Kotliny Freienwalde i Równiny Gorzowskiej. Jest najdalej na zachód położoną gminą w województwie i w Polsce. W Osinowie Dolnym (a nie – jak często błędnie się podaje – w Siekierkach) znajduje się najdalej na zachód wysunięty punkt Polski – 52°50′00″N 14°07′00″E/52,833333 14,116667. Granicę zachodnią gminy wyznacza rzeka Odra. Większą część gminy zajmuje Cedyński Park Krajobrazowy, w którym znajdują się 4 rezerwaty: "Bielinek", "Olszyna Źródliskowa", "Dolina Świergotki" i "Wrzosowiska Cedyńskie". Przez gminę prowadzą 2 szlaki turystyczne – niebieski z Lubiechowa Górnego, przez Bielinek w kierunku Morynia i czerwony "Szlak Nadodrzański" Mieszkowice-Gryfino. W Osinowie Dolnym znajduje się, oprócz drogowego, także rzeczne przejście graniczne do Hohensaaten. Tereny leśne zajmują 40% powierzchni gminy, a użytki rolne 42%.

Komunikacja

Przez gminę prowadzą drogi wojewódzkie nr 124 łącząca Cedynię z przejściem granicznym w Osinowie Dolnym (7 km) i dalej do niemieckiego Bad Freienwalde (Oder) (17 km) oraz z Chojną (20 km), nr 125 do Bielinka (9 km) i Morynia (15 km) oraz nr 126 z Osinowa Dolnego przez Siekierki (10 km) i Gozdowice (20 km) do Mieszkowic (31 km). Odległość z Cedyni do stolicy powiatu, Gryfina wynosi 58 km.

Cedynia uzyskała połączenie kolejowe w 1930 r. po wybudowaniu odcinka z Bad Freienwalde (Oder) przez Hohenwutzen. Odcinek Hohenwutzen – Cedynia miał krótki żywot, bowiem już w 1945 r. został rozebrany, przecięty nowo wytyczoną granicą państwową. Wcześniej, w 1892 r. zbudowano linię kolejową z Godkowa przez Siekierki do Wriezen. W latach 1945–1957 "niemiecki" odcinek Siekierki-Wriezen nie istniał. W 1991 r. polska część linii Godków-Siekierki została zamknięta.

W gminie czynny jest 1 urząd pocztowy: Cedynia (nr 74-520).

Komunikację autobusową w gminie zapewnia PKS Myślibórz. Docierają tu też autobusy PKS Szczecin i PKS Stargard. Bezpośrednie połączenia ze Szczecinem, Stargardem, Gryfinem, Chojną, Dębnem, Moryniem, Mieszkowicami i Choszcznem.

Edukacja

Na terenie gminy znajdują się następujące placówki edukacyjne

• Szkoła Podstawowa w Cedyni im. Bohaterów I Armii Wojska Polskiego
• Gimnazjum w Cedyni im. Mieszka I
• Szkoła Podstawowa w Piasku im. Leśników Polskich

Zabytki

• Kościół pw. Narodzenia NMP
• Klasztor cysterek
• Ratusz

Administracja

W 2016 r. wykonane wydatki budżetu gminy Cedynia wynosiły 20,4 mln zł, a dochody budżetu 20,5 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 r. wynosiły 0,8 mln zł, co stanowiło 3,9% poziomu dochodów^[3].

Miejscowości

• Cedynia, miasto od przełomu XIII/XIV w.

Sołectwa gminy Cedynia:

• Bielinek, Czachów, Golice, Lubiechów Dolny, Lubiechów Górny, Łukowice, Orzechów, Osinów Dolny, Piasek, Radostów, Siekierki, Stara Rudnica, Stary Kostrzynek i Żelichów.

Miejscowości w sołectwach: Barcie, Markocin, Niesułów, Parchnica, Piasecznik, Trzypole.

Przypisy

1. Gmina Cedynia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
3. Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].