Cesarzowice (powiat średzki)

Cesarzowice

wieś
Kościół św. Marcina
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	średzki
Gmina	Środa Śląska
Liczba ludności (III 2011)	412[2]
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	55-300[3]
SIMC	0880768
Położenie na mapie gminy Środa Śląska Cesarzowice
Położenie na mapie Polski Cesarzowice
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Cesarzowice
Położenie na mapie powiatu średzkiego Cesarzowice
51°06′20″N 16°33′57″E/51,105556 16,565833[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Kościół św. Marcina

Cesarzowice (niem. Zieserwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie średzkim, w gminie Środa Śląska.

Podział administracyjny

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Cesarzowice, po jej zniesieniu w gromadzie Bukówek. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

Nazwa

Miejscowość ma metrykę średniowieczną i notowana jest od XII wieku. Po raz pierwszy wieś wymieniona została w 1155 jako Ciceuici. Później także w 1217 Scizerowici, 1253 Cesorauici, 1295 in Scisserowe, 1335-42 Cezarowicz, 1336 Czezarwicz, 1337 Cesrawicz, 1353 Czesarwicz, 1424 Czesirwitz, 1743 Zieserwitz, 1845 Zieserwitz. Nazwa miejscowości pochodzi od słowiańskiej nazwy osobowej Czściżyr z dodanym sufiksem -owice. Wtórnie uległa przekształceniu pod wpływem słowa cesarz^[4].

W łacińskim dokumencie z 1217 roku wydanym przez biskupa wrocławskiego Lorenza miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej, staropolskiej formie Scizerovici^[5].

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest^[6]:

• zespół kościoła filialnego:
  • kościół pw. św. Marcina z XIV w., przebudowywany w XVI w. oraz w drugiej połowie XVIII w. Wykonany z kamienia łamanego, orientowany, jednonawowy, z wyższym prostokątnym prezbiterium, z wieżą od zachodu. Wejście w wieży sklepione łukiem koszowym]. Na wieży zegar. We wnętrzu zachowane drewniane gotyckie piaskowcowe sakramentarium z chrzcielnicą i płytą nagrobną, drewniane drzwi oraz rzeźby św. Jadwigi oraz biskupa z monstrancją: barokowy krucyfiks i obrazy: Madonna, Ukrzyżowany i Chrystus w Ogrójcu^[7].
  • cmentarz kościelny
  • mur obronny cmentarza, z pierwszej połowy XVII w.

Pomniki przyrody

• Cis pospolity (Taxus baccata), ogród przy posesji nr 77^[8].

Zobacz też

• Cesarzowice

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 14846
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 141 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Rymut 1997 ↓, s. 42.
5. Grünhagen 1866 ↓, s. 98.
6. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 155. [dostęp 2012-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
7. Zabytki sakralne. Portal informacyjny Środa Śląska. [dostęp 2012-08-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-06)].
8. Portal Informacyjny Środa Śląska. [w:] Kierunki Zagospodarowania Przestrzennego [on-line]. 09 2008, Załącznik Nr 1a do Uchwały Nr XXIII/185/08 Rady Miejskiej w Środzie Śląskiej z dn. 30.09.2008 r. [dostęp 2012-06-06].

Bibliografia

• Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. II, C-D, hasło "Cesarzowice (2)". Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 1997, s. 16. ISBN 978-83-64007-04-0.
• Colmar Grünhagen: Regesten zur Schlesischen Geschichte. Breslau: Josef Max & COMP., 1866.

Zobacz multimedia związane z tematem: Cesarzowice (powiat średzki)