Chaetopelma

Chaetopelma
Ausserer, 1871
Ilustracja
Chaetopelma olivaceum
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Infrarząd

ptaszniki

Rodzina

ptasznikowate

Podrodzina

Ischnocolinae

Rodzaj

Chaetopelma

Typ nomenklatoryczny

Chaetopelma aegyptiaca Ausserer, 1871

Synonimy
  • Cratorrhagus Simon, 1891
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Chaetopelma – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Obejmuje 8 opisanych gatunków. Zamieszkują głównie wschód regionu śródziemnomorskiego.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Karapaks jest owalny, dłuższy niż szeroki, o lekko wyniesionej części głowowej z małym i słabo wysklepionym wzgórkiem ocznym[1]. Oczy pary przednio-bocznej leżą bardziej z przodu niż pary przednio-środkowej, a oczy pary tylno-bocznej bardziej z tyłu lub na równi z oczami pary tylno-środkowej[1][2]. Jamki karapaksu są głębokie i mogą być proste lub odgięte. Szczękoczułki pozbawione są rastellum[1]. Warga dolna ma kuspule tylko w części środkowej, a bywa ich od 20 do 60. Szczęki mają od 60 do 120 kuspuli i pozbawione są serruli[1][2]. Bruzda między szczękami a sternum jest umiarkowanie głęboka i leżą przy niej owalne sigilla. Sternum jest kształtu owalnego i ma trzy pary małych sigillów, z których tylna oddalona jest od tylnego jego brzegu o co najmniej swoją średnicę. Odnóża są smukłe. Golenie mają dwa, a nadstopia jeden szereg trichobotrii nitkowatych. Stopy są pozbawione kolców i mają dwa równoległe szeregi grzbietowych trichobotrii maczugowatych, przemieszanych z trichobotriami nitkowatymi. Stopy wieńczy pojedynczy, górny, nieząbkowany pazurek. Na spodnich stronach stóp i nadstopii występują skopule, przynajmniej u Ch. olivaceum o metalicznym połysku niebieskozielonym. Opistosoma jest jednolicie brązowa lub ciemnoszara[1][2], pozbawiona włosków parzących. Występują na niej dwie pary kądziołków przędnych, z których tylno-środkowa jest bardzo krótka, a tylno-boczna trójczłonowa, zaopatrzona w gruczoły przędne, o członie ostatnim palczastym. Nogogłaszczki samca mają dłuższe niż szerokie, dwupłatowe cymbium oraz długi, cienki i pozbawiony kili embolus. Genitalia samicy cechuje spermateka złożona z dwóch długich, nitkowatych zbiorników o jedno- lub dwupłatowym wierzchołku[1].

Rozprzestrzenienie

[edytuj | edytuj kod]

Niemal wszystkie gatunki zamieszkują wschodnią część regionu śródziemnomorskiego w krainie palearktycznej, jedynym wyjątkiem jest Ch. webborum znany wyłącznie z Kamerunu w krainie etiopskiej, co do którego przypuszcza się, że został sklasyfikowany w tym rodzaju błędnie[1]. Najliczniej rodzaj reprezentowany jest w anatolijskiej Turcji, gdzie występują cztery gatunki. Po dwa gatunki mają w swej faunie Cypr i Syria[3]. Z kolei Ch. lymberakisi z Krety jest jedynym ptasznikowatym Europy[2][3].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadzony został w 1871 roku przez Antona Ausserera jako podrodzaj w obrębie rodzaju Ischnocolus[1].

Do rodzaju tego zalicza się 8 opisanych gatunków[3][4]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h Jose Paulo Leite Guadanucci, Richard C. Gallon. A revision of the spider genera Chaetopelma Ausserer 1871 and Nesiergus Simon 1903 (Araneae, Theraphosidae, Ischnocolinae). „Zootaxa”. 1753, s. 34-48, 2008. DOI: 10.11646/zootaxa.1753.1.2. 
  2. ↑ a b c d Maria Chatzaki, Marjan Komnenov. Description of a new Chaetopelma (Araneae, Theraphosidae) species from Crete and a re-description of Macrothele cretica Kulczyński, 1903 (Araneae, Macrothelidae). „Zootaxa”. 4544 (2), s. 269-284, 2019. DOI: 10.11646/zootaxa.4544.2.7. 
  3. ↑ a b c Gen. Chaetopelma Ausserer, 1871. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-07-29].
  4. ↑ Alireza Zamani, Rick C. West. A new species of Chaetopelma Ausserer, 1871 (Araneae, Theraphosidae) from Iran. „ZooKeys”. 1174, s. 75–84, 2023. DOI: 10.3897/zookeys.1174.109135.