Chalcatzingo
Chalcatzingo – osiedle prekolumbijskie położone w dolinie Amatzinac we wschodniej części stanu Morelos w Meksyku.
Położone na płaskiej równinie u podnóża dominujących nad okolicą wzgórz Cerro Chalcatzingo i Cerro Delgado stanowisko, oferujące korzystne warunki do uprawy ziemi, zostało zasiedlone około 1500 p.n.e.[1] Niewielka początkowo wioska rolnicza rozwinęła się po 1100 p.n.e. do dużej osady, stanowiącej regionalne centrum administracyjno-ceremonialne i prowadzącej ożywiony handel z sąsiednimi regionami[1]. Naturalny krajobraz okolicy został wówczas zmodyfikowany poprzez budowę systemu szerokich tarasów ziemnych[1][2]. Z okresu tego pochodzą kamienne stele, rzeźby i płaskorzeźby w stylu olmeckim. Największa i najsłynniejsza z płaskorzeźb, tzw. Monument 1, wyryta jest na jednej ze skał na zboczu Cerro Chalcatzingo. Przedstawia ona postać ludzką, przypuszczalnie władcę, siedzącą na tronie w U-kształtnej niszy symbolizującej jaskinię. Powyżej znajdują się trzy stylizowane chmury, z których spadają krople deszczu[1][2][3]. W szczytowym okresie, między 700 a 500 p.n.e., populacja Chalcatzingo szacowana jest na od 400 do nawet ponad 1000 osób[3].
Około 500 p.n.e. znaczenie Chalcatzingo podupadło i w niedługim czasie zostało ono porzucone przez swoich mieszkańców[1][3]. Zasiedlone ponownie w późniejszym okresie, nie odzyskało już dawnej świetności. Z pierwszych wieków naszej ery pochodzi wzniesiona na platformie owalna piramida, boisko do gry w ullamaliztli oraz malowidła w jaskiniach na wzgórzu Cerro Delgado[1][3]. Ostatecznie miejsce to zostało opuszczone na stałe po 1350 roku[3].
Ruiny Chalcatzingo zostały odkryte przypadkowo w 1932 roku przez okolicznych wieśniaków, kiedy to na skutek gwałtownych ulew osunęła się ziemia na stokach wzgórz, odsłaniając nieznane wcześniej ślady zabudowań[3]. Pierwsze badania archeologiczne przeprowadziła w 1934 roku Eulalia Guzmán. Kontynuowali je Román Piña Chan w latach 50., a następnie w latach 70. zespół pod kierownictwem Davida Grove’a[1][3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Archaeology of Ancient Mexico and Central America. edited by Susan Toby Evans and David L. Webster. London: Routledge, 2010, s. 117-119. ISBN 0-8153-0887-6.
- ↑ a b Wielka Historia Świata. T. 2. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 594. ISBN 83-85719-83-0.
- ↑ a b c d e f g Joyce Kelly: An Archaeological Guide to Central and Southern Mexico. Norman: University of Oklahoma Press, 2001, s. 185-189. ISBN 0-8061-3344-9.