Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie |
francuskie |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód | |
Odznaczenia | |
Charles-Simon Catel (ur. 10 czerwca 1773 w L’Aigle w Normandii, zm. 29 listopada 1830 w Paryżu[1][2]) – francuski kompozytor i teoretyk muzyki.
W latach 80. XVIII wieku studiował w École royale de chant w Paryżu, gdzie uczył się kompozycji u François-Josepha Gosseca oraz gry na fortepianie u Louisa Goberta[1]. Od 1787 roku był kompozytorem i akompaniatorem w tej szkole, a w latach 1790–1802 także akompaniatorem paryskiej Opery[1]. Podczas rewolucji francuskiej, od 1790 roku wraz z Gossekiem dyrygował orkiestrą Gwardii Narodowej i pisał na jej potrzeby różne utwory okolicznościowe[1] (m.in. Hymne à l’égalité 1791 i Ode patriotique 1792[2]). W 1795 roku objął posadę profesora harmonii w nowo utworzonym Konserwatorium Paryskim[1]. W 1814 roku został mianowany inspektorem tej uczelni, jednak ze względów politycznych dwa lata później musiał zrezygnować ze stanowiska[1]. W 1819 roku, po klęsce scenicznej swoich dwóch ostatnich oper, wycofał się z życia publicznego[1].
W 1825 roku został odznaczony krzyżem kawalerskim Orderu Legii Honorowej[3].
Skomponował m.in. trzy symfonie koncertujące, marsze wojskowe, sześć kwintetów smyczkowych, sześć kwartetów na smyczki i instrumenty dęte, sześć sonat fortepianowych[2]. Największą sławę zapewniły mu jednak opery, m.in. Sémiramis (1802), L’auberge de Bagnères (1807), Les bayadères (1810), Wallace ou Le ménestrel écossais (1817)[2]. Początkowe opery były utrzymane w tonie tragédie lyrique, późniejsze stanowią już zapowiedź powstania XIX-wiecznej grand opéra[1].
Był także autorem wydanej w 1802 roku w Paryżu rozprawy Traité d’harmonie, przez długi czas ważnego podręcznika do harmonii, przetłumaczonego także na inne języki[1][2].