Chironius scurrula[1] | |||
(Wagler, 1824) | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Infrarząd | |||
Nadrodzina |
Colubroidea | ||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
Chironius scurrula | ||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
Chironius scurrula – gatunek węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Występuje w północnej połowie Ameryki Południowej, prowadzi dzienny, częściowo nadrzewny tryb życia[3].
Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1824 roku niemiecki herpetolog i ornitolog Johann Georg Wagler w książce Serpentum Brasiliensium species novaeou, Histoire naturelle des espèces nouvelles de serpens: recueillies et observées pendant le voyage dans l'intérieur du Brésil dans les années 1817, 1818, 1819..., nadając mu nazwę Natrix scurrula. Holotyp (młodociana samica o oznaczeniu MNHNP 7233)[a] odłowiony nad rzeką Japura w Brazylii[4] zaginął lub został zniszczony podczas II wojny światowej. Lektotyp (ZSM 2628/0)[b] został wyznaczony przez Hoogmoeda i Grubera w 1983[3][5].
Gatunek ten występuje zwykle w tropikalnych wilgotnych lasach górskich, tropikalnych wilgotnych lasach nizinnych, zarówno pierwotnych jak i wtórnych, także na polanach i na obrzeżach lasów. Prowadzą dzienny, mieszany tryb życia naziemny i nadrzewny, ale także są spotykane w rzekach oraz w zbiornikach wodnych. W nocy śpią zwinięte na roślinności podszytu. Żerują głównie na krzewach i drzewach do wysokości 6 m nad ziemią, jego dieta składa się głównie z żab, a rzadko z jaszczurek. Występuje od północnych krańców Ameryki Południowej – Wenezueli, Gujany, Gujany Francuskiej, Surinamu poprzez Brazylię, Kolumbię, Peru, Ekwador do Boliwii. W Ekwadorze na wysokości 105–1437 m n.p.m.[7]
Jest to dużej wielkości wąż o małej głowie, której szerokość jest podobna do szerokości szyi, dużych oczach i dość jednolitym ubarwieniu. Dorosłe osobniki mają barwę od ciemnoczerwonej do jasnopomarańczowoczerwonej. Niektóre duże osobniki mają prawie jednolicie czarny grzbiet i rdzawy brzuch. Młode osobniki mają jednolite zielone ubarwienie, które z czasem zmienia się w zielone z rdzawo-pomarańczowymi plamami u dorastających osobników. Młode osobniki są podobne do Chironius exoletus, Erythrolamprus typhlus, Bothrops bilineatus i Chlorosoma viridissimum. Istnieje teoria, że podobieństwo do dwóch ostatnich, które są jadowite, jest spowodowane mimikrą[3][7].
Samiec | Samica | |
Długość całkowita (mm) | 2243 | 2014 |
Długość SVL[c] (mm) | 1511 | 1391 |
Łuski grzbietowe (rzędy) | 10 | 10 |
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN wąż ten klasyfikowany jest jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern)[2].