Choroba Camuratiego-Engelmanna
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 |
Q78.3 |
|---|---|
| DiseasesDB | |
| OMIM | |
| MeSH | |
Choroba Camuratiego-Engelmanna (in. postępująca dysplazja trzonów, postępująca sklerotyzująca dysplazja trzonów kości długich, postępująca dysplazja kości długich; ang. Camurati–Engelmann disease, CED, CAEND) – genetycznie uwarunkowany zespół wad wrodzonych dziedziczony autosomalnie dominująco. Charakteryzuje się postępującym przerostem nasad kości długich, bólami kończyn dolnych, chodem kaczkowatym oraz nużliwością (szybkim zmęczeniem i osłabieniem) mięśni szkieletowych, bez objawów niepełnosprawności intelektualnej.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pierwszy przypadek został opisany w 1920 roku przez angielskiego lekarza Edwarda Cockayne’a[1][2]. W 1922 włoski lekarz Mario Camurati[3] wysunął podejrzenie, że choroba ma podłoże dziedziczne[4]. W 1929 austriacki ortopeda Guido Engelmann[5] opisał ciężką postać schorzenia[4][6]. W 1948 zespół pod kierunkiem Edwarda Neuhausera zaproponował termin „postępująca dysplazja trzonów” na określenie choroby Camuratiego-Engelmanna[4][7].
Etiologia
[edytuj | edytuj kod]Choroba spowodowana jest uszkodzeniem genu transformującego czynnika wzrostu beta 1 (TGFβ1) zlokalizowanego na chromosomie 19q13[8]. Do 2012 roku zidentyfikowano około 40 mutacji tego genu we fragmencie kodującym region LAP oraz w regionie kodującym peptyd sygnałowy[9]. Powoduje to wzrost ekspresji genu TGFβ1[9] i zwiększenie ilości TGFβ1 zarówno w osoczu krwi jak w tkance kostnej[4]. Białko TGFβ1 zwiększa zarówno procesy kościotworzenia jak i kościogubne, hamuje czynniki regulatorowe miogenezy oraz różnicowanie się adipocytów[4]. Nie można wykluczyć, że obraz kliniczny jest powodowany zbyt wczesną degradacją TGFβ1[10].
Epidemiologia
[edytuj | edytuj kod]Częstość występowania jest nieznana[11]. Do 2013 opisano na świecie około 300 pacjentów[11]. W Polsce do 2006 opisano 3 przypadki[12].
Obraz kliniczny
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze objawy choroby pojawiają się zwykle we wczesnym dzieciństwie i zawsze przed 30. rokiem życia[13]. Przebieg choroby może być o różnym nasileniu[12]. Podstawowymi objawami są typowe zmiany radiologiczne kości długich (94%), bóle kończyn (68%), chód kaczkowaty (44%) oraz nużliwość mięśni szkieletowych (39%)[13]. U chorych mogą również występować zaburzenia endokrynologiczne takie jak osteoporoza, niedobór witaminy D3, opóźnione pokwitanie oraz wtórny hipogonadyzm[14].
Diagnostyka różnicowa
[edytuj | edytuj kod]Podstawą rozpoznania jest stwierdzenie symetrycznego i obustronnego pogrubienia dystalnych nasad kości długich, bez zajęcia chrząstek nasadowych[12], początkowo kości udowej i kości piszczelowej[13], ostro odgraniczonymi od prawidłowej tkanki kostnej[12].
Chorobę Camuratiego-Engelmanna należy różnicować z następującymi rozpoznaniami[12]:
- mięsak Ewinga,
- zapalenie kości i szpiku,
- choroba van Buchema (śródkostny przerost kości zbitych),
- choroba Ribbinga (dziedziczne rozsiane stwardnienie trzonów).
Leczenie
[edytuj | edytuj kod]W leczeniu stosowane są kortykosteroidy (prednizolon oraz deksametazon), które u pacjentów z chorobą Camuratiego-Engelmanna zapobiegają nadmiernemu tworzeniu kości, zmniejszają dolegliwości bólowe oraz objawy nużliwości[13]. Obserwuje się również cofanie się zmian radiologicznych[13]. Istnieją pojedyncze doniesienia o skuteczności kalcytoniny oraz bisfosfonianów[13].
Rokowanie
[edytuj | edytuj kod]Rokowanie co do życia jest dobre, natomiast jakość życia jest zależna od ciężkości przebiegu i może być znacząco obniżona przez dolegliwości bólowe i problemy z poruszaniem się[11]. Choroba może ulegać spontanicznej remisji lub łagodnieć po 30. roku życia[12][14].
Choroba Camuratiego-Engelmanna typ 2
[edytuj | edytuj kod]W 2012 zespół Gena Nishimury opisał 2 przypadki choroby Camuratiego-Engelmanna, z typowym obrazem klinicznym, jednakże nie stwierdzono ani mutacji genu TGFβ1, ani też jego receptora TGBR1[15][16].
Kultura masowa
[edytuj | edytuj kod]John Belluso (1969–2006), amerykański dramaturg z zespołem Camuratiego-Engelmanna, tworzył sztuki teatralne, których tematem jest niepełnosprawność[17], oraz brał udział w tworzeniu seriali Zaklinacz dusz, Deadwood oraz Eyes[18].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑
Edward Alfred Cockayne. Case for Diagnosis.. „Proc R Soc Med”. 13 (Sect Study Dis Child), s. 132-6, 1920. PMID: 19981348.
- ↑ E. A. COCKAYNE.. „Br Med J”. 2 (5005), s. 1370, 1956. PMID: 13374339.
- ↑ Mario Camurati. Di uno raro caso di osteite simmetrica ereditaria degliarti inferiori.. „La Chirurgia degli Organi di Movimento”, s. 662-665, 1922. (wł.).
- ↑ a b c d e MP. Whyte, WG. Totty, DV. Novack, X. Zhang i inni. Camurati-Engelmann disease: unique variant featuring a novel mutation in TGFβ1 encoding transforming growth factor beta 1 and a missense change in TNFSF11 encoding RANK ligand.. „J Bone Miner Res”. 26 (5), s. 920-33, May 2011. DOI: 10.1002/jbmr.283. PMID: 21541994.
- ↑ Peter Beighton, Greta Beighton: The Man Behind the Syndrome. Springer Science & Business Media, 2012, s. 210. ISBN 978-1-4471-1415-4.
- ↑ Guido Engelmann. Ein fall von osteopathia hyperostotica (sclerostisans) multiplex infantilis.. „Fortschr Roentgenstr.”, s. 1101-1106, 1929. (niem.).
- ↑ Edward B. D. Neuhauser, Harry Shwachman, Martin Wittenborg, Jonathan Cohen. Progressive diaphyseal dysplasia.. „Radiology”. 51 (1), s. 11-22, Jul 1948. DOI: 10.1148/51.1.11. PMID: 18869144.
- ↑ CAMURATI-ENGELMANN DISEASE; CAEND. Online Mendelian Inheritance in Man, 2012-10-07. [dostęp 2016-05-14].
- ↑ a b Piotr Zakrzewski. Zaburzenia kaskady transformujących czynnikow wzrostu typu β w wybranych patologiach człowieka. „Folia Medica Lodziensia”. 39 (2), s. 265-292, 2012. ISSN 0071-6731.
- ↑ A. Kinoshita, T. Saito, H. Tomita, Y. Makita i inni. Domain-specific mutations in TGFB1 result in Camurati-Engelmann disease.. „Nat Genet”. 26 (1), s. 19-20, Sep 2000. DOI: 10.1038/79128. PMID: 10973241.
- ↑ a b c Camurati-Engelmann disease ORPHA1328. Orphanet, 2013. [dostęp 2016-05-14]. (ang.).
- ↑ a b c d e f Aleksandra Zoń-Giebel, Danuta Kapołka. Trudności diagnostyczne w chorobie Camuratiego-Engelmanna – opis przypadku. „Reumatologia”. 44 (3), 2006.
- ↑ a b c d e f K. Janssens, F. Vanhoenacker, M. Bonduelle, L. Verbruggen i inni. Camurati-Engelmann disease: review of the clinical, radiological, and molecular data of 24 families and implications for diagnosis and treatment.. „J Med Genet”. 43 (1), s. 1-11, 2006. DOI: 10.1136/jmg.2005.033522. PMID: 15894597.
- ↑ a b M. Toumba, V. Neocleous, C. Shammas, V. Anastasiadou i inni. A family with Camurati-Engelman disease: the role of the missense p.R218C mutation in TGFbeta1 in bones and endocrine glands.. „J Pediatr Endocrinol Metab”. 26 (11-12), s. 1189-95, 2013. DOI: 10.1515/jpem-2013-0150. PMID: 23846138.
- ↑ CAMURATI-ENGELMANN DISEASE, TYPE 2. Online Mendelian Inheritance in Man, 2011-07-12. [dostęp 2016-05-14].
- ↑ G. Nishimura, H. Nishimura, Y. Tanaka, Y. Makita i inni. Camurati-Engelmann disease type II: progressive diaphyseal dysplasia with striations of the bones.. „Am J Med Genet”. 107 (1), s. 5-11, Jan 2002. PMID: 11807860.
- ↑ Jesse McKinley: John Belluso, Who Wrote Plays About Disability, Is Dead at 36. The New York Times Company, 2016-02-15. [dostęp 2016-05-14]. (ang.).
- ↑ John Belluso w bazie IMDb (ang.)
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcie 15-letniej dziewczynki z chorobą Camuratiego-Engelmanna (uwagę zwraca nieobecność podskórnej tkanki tłuszczowej, hipotrofia mięśniowa oraz szpotawość stawów kolanowych i skokowych) zdjęcie z artykułu: K. Janssens, F. Vanhoenacker, M. Bonduelle, L. Verbruggen i inni. Camurati-Engelmann disease: review of the clinical, radiological, and molecular data of 24 families and implications for diagnosis and treatment.. „J Med Genet”. 43 (1), s. 1-11, Jan 2006. DOI: 10.1136/jmg.2005.033522. PMID: 15894597.
