Choroba Dercuma, tłuszczakowatość bolesna (łac. adipositas dolorosa, adiposis dolorosa) – rzadka choroba charakteryzująca się obecnością bolesnych tłuszczaków w tkance podskórnej dowolnej okolicy ciała, po raz pierwszy opisana przez Francisa Xaviera Dercuma w 1892.
Aktualnie do rozpoznania choroby konieczne jest współistnienie czterech cech klinicznych:
Są to kryteria podane w 1994 przez Brodovskiego[potrzebny przypis]. Według definicji WHO do rozpoznania choroby Dercuma wystarcza obecność tłuszczaków, które wskutek lokalnego ucisku powodują ból i uczucie osłabienia.