Chynów (gmina)

Chynów

gmina wiejska
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	grójecki
TERC	1406032
Wójt	Tadeusz Zakrzewski
Powierzchnia	134,99 km²
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności	10 148[1]
• gęstość	75,2 os./km²
Nr kierunkowy	48
Tablice rejestracyjne	WGR
Adres urzędu: ul.Główna 67 05-650 Chynów
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw 56[2][3] Liczba miejscowości 60[3][4]
Położenie na mapie powiatu
51°54′23″N 21°05′05″E/51,906389 21,084722
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Biuletyn Informacji Publicznej

Chynów (daw. gmina Drwalew oraz gmina Rososz) – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie grójeckim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie radomskim.

Siedziba gminy to Chynów.

Według danych z 30 czerwca 2004^[5] gminę zamieszkiwały 9393 osoby.

Położenie

Obszar gminy znajduje się w centralnej części w województwa mazowieckiego, w północnej części powiatu grójeckiego, w odległości ok. 40 km w kierunku południowym od Warszawy.
Z gminą graniczą z następujące gminy: od północy Prażmów, od pn.-wsch. Góra Kalwaria, od południa Jasieniec, płd.-wsch. Warka, od zachodu Grójec^[6].

Obszar i struktura powierzchni

Powierzchnia gminy: 137,07km², co stanowi 9,91% powierzchni powiatu^[7].

Użytki rolne zajmują 80,8% powierzchni gminy (grunty orne 45,3%, sady 18,5%, trwałe użytki zielone 16,2%, grunty pod wodami 0,8%), lasy i grunty zadrzewione 13,6%, grunty zabudowane 4,9%, nieużytki 0,7%^[6].

Infrastruktura

Transport

Dogodne połączenie drogowe na obszarze gminy tworzą: droga krajowa nr 50 Grójec – Góra Kalwaria oraz część dróg powiatowych, uzupełnieniem których są drogi gminne. Na obszarze gminy istnieje komunikacja publiczna obsługiwana przez PKS Grójec.

Przez teren gminy przebiega linia kolejowa relacji Warszawa – Radom – Kielce – Kraków, na której zlokalizowana jest stacja w Chynowie oraz przystanki w Krężelu i Sułkowicach. Przewozy towarowe związane są z gospodarką gminy, głównie spedycją owoców z rejonu grójeckiego^[6].

Zaopatrzenie

Z sieci wodociągowej korzysta ok. 80% mieszkańców gminy, pozostali korzystają z indywidualnych ujęć wody. Sieć gazowa obsługuje kilkanaście miejscowości gminnych. Na terenie gminy znajduje się biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia ścieków w Sułkowicach^[6].

Gospodarka

Dominującą funkcję gospodarczą gminy pełni rolnictwo, stanowiące 80% przestrzeni gminy. Na terenie gminy znajduje się 2300 gospodarstw, z przewagą gospodarstw o pow. 2-5 ha. Uprawia się: zboża, ziemniaki, buraki cukrowe, rośliny okopowe pastewne oraz truskawki.

Głównym kierunkiem w produkcji zwierzęcej jest chów bydła mlecznego, zaś uzupełniającym trzoda chlewna i drób. Gmina znajduje się w rejonie o ukształtowanej specjalizacji sadowniczej o znaczeniu krajowym, w tzw. grójecko-wareckim zagłębiu sadowniczym. Powierzchnia nasadzeń sadowniczych w gminie wynosi ok. 2540 ha^[6].

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004^[5]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	9393	100	4641	49,4	4752	50,6
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	68,5		33,9		34,7

• Piramida wieku mieszkańców gminy Chynów w 2014 roku^[8].

Sołectwa

Adamów Rososki, Barcice Drwalewskie, Barcice Rososkie, Budy Sułkowskie, Budziszyn, Budziszynek, Chynów (sołectwa: Chynów i Chynów-Wola), Dąbrowa Duża, Dobiecin, Drwalew, Drwalewice, Edwardów, Franciszków, Gaj Żelechowski, Gliczyn, Grobice, Henryków, Jakubowizna, Janów, Jurandów, Krężel, Kukały, Lasopole, Ludwików, Machcin, Marianów, Martynów, Marynin, Mąkosin, Milanów, Nowe Grobice, Ostrowiec, Pawłówka, Pieczyska (Pieczyska, Adamów Drwalewski), Piekut, Przyłom, Rososz, Rososzka (Rososzka, Zbyszków), Staniszewice (Grabina, Kozłów, Staniszewice), Sułkowice (sołectwa: Sułkowice (Hipolitów, Sułkowice) i Sułkowice-Osiedle), Watraszew, Węszelówka, Widok, Wola Kukalska (Sikuty, Wola Kukalska), Wola Pieczyska, Wola Żyrowska, Wygodne, Zalesie (Zalesie, Zadębie), Zawady, Żelazna, Żelechów (Nowy Żelechów, Żelechów), Żyrów^[2].

Pozostałe miejscowości

Adamów Drwalewski, Grabina, Hipolitów, Janina, Kozłów, Nowy Żelechów, Sikuty, Zadębie, Zbyszków.

Sąsiednie gminy

Góra Kalwaria, Grójec, Jasieniec, Prażmów, Warka

Zabytki

• Chynów – najstarszy kościół modrzewiowy na Mazowszu pochodzący z przełomu XVI i XVII wieku.
• Drwalew – zespół kościoła parafialnego z XVIII w. oraz zespół pałacowo-parkowy z poł.XIX w.
• Budziszyn – zespół dworsko-parkowy z XIX w.
• Żyrów – park w stylu angielskim z przełomu XIX/XX w.

Przypisy

1. Gmina Chynów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-11-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. Strona gminy, wykaz sołectw.
3. Urząd Statystyczny w Warszawie.
4. Przeglądarka TERYT.
5. Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
6. Lokalna Strategia Rozwoju Gminy Chynów na lata 2007–2020. Urząd Gminy Chynów. [dostęp 2012-06-22].
7. Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
8. Gmina Chynów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.