Cladosporium cladosporioides
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Cladosporium cladosporioides |
| Nazwa systematyczna | |
| Cladosporium cladosporioides (Fresen.) G.A. de Vries Contrib. Knowledge of the Genus Cladosporium Link ex Fries: 57 (1952) | |
Cladosporium cladosporioides (Fresen.) G.A. de Vries – gatunek grzybów z klasy Dothideomycetes[1]. Jeden z najczęściej spotykanych grzybów mikroskopijnych, czasami chorobotwórczy.
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cladosporium, Cladosporiaceae, Capnodiales, Dothideomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1850 r. Georg Fresenius nadając mu nazwę Penicillium cladosporioides. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Gerardus Albertus de Vries w 1952 r.[1]
- Cladosporium cladosporioides f. pisicola (W.C. Snyder) G.A. de Vries 1953
- Cladosporium pisicola W.C. Snyder 1934
- Hormodendrum cladosporioides (Fresen.) Sacc. 1880
- Monilia humicola Oudem. 1902
- Monilia humicola var. brunnea A.L. Sm. 1909
- Penicillium cladosporioides Fresen. 1850
Siedlisko i warunki rozwoju
[edytuj | edytuj kod]Przedstawiciele rodzaju Cladosporium należą do najczęściej spotykanych grzybów mikroskopijnych na świecie, wśród nich zaś najczęstszymi są C. cladosporioides i C. herbarum, zarówno w środowisku zewnętrznym, jak i wewnętrznym. Gatunki te są również najczęstszymi gatunkami zgłaszanymi jako zanieczyszczenia w pomieszczeniach. Występują tu w powietrzu, żywności, w farbach, wilgotnych parapetach, tekstyliach i innych substratach organicznych. Zwykle jednak w pomieszczeniach występują w niższym stężeniu, niż na zewnątrz[3].
C. cladosporioides jako saprotrof znajduje się glebach różnych typów i we wszystkich typach starzejącej się i obumarłej materii roślinnej. Jest gatunkiem kserofilnym, kserotolerancyjnym, ale także psychrofilnym, o czym świadczy jego zdolność do wzrostu w temperaturach ujemnych; może rosnąć w temperaturach powyżej –10 °C. Optymalna temperatura wzrostu wynosi 18–28 °C. Zapotrzebowanie na dostępną wodę (Aw) wynosi od 0,85 do 0,88. W laboratorium można go hodować na wszystkich podłożach[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]C. cladosporioides znany jest wyłącznie w postaci bezpłciowej anamorfy. Jego kolonie są oliwkowo-zielone do oliwkowo-brązowych i wydają się aksamitne lub pudrowe. Na podłożu z agarem ziemniaczano-dekstrozowym (PDA) kolonie są oliwkowo-szare do ciemnozielonych, aksamitne. Krawędzie kolonii mogą być oliwkowo-szare do białych i strzępiaste. Kolonie są rozproszone, a grzybnia tworzy maty i rzadko wyrasta z powierzchni kolonii. Na podłożu agarowym z ekstraktem słodowym (MEA) kolonie są oliwkowo-szare do oliwkowych lub białawe i wydają się aksamitne z oliwkowo-czarnymi lub oliwkowo-brązowymi brzegami. Grzybnia może być rozlana, czasami pokrywa całą kolonię. I wygląda jak filc, rośnie płasko i może być bruzdowana. Na podłożu z agarem owsianym (OA) kolonie są oliwkowoszare i może występować gradient w kierunku krawędzi kolonii od oliwkowo-zielonego do ciemnozielonego, a następnie oliwkowo-szarego. Wzrost grzybni w górę może być rzadki lub obfity i kępkowaty. Grzybnia może być luźna lub gęsta i ma tendencję do płaskiego wzrostu[4]. C. cladosporioides ma nieliczne, nierozgałęzione lub rzadko rozgałęzione strzępki o ciemnym zabarwieniu, zazwyczaj nie są zwężone w przegrodzie. Dojrzałe konidiofory są podobne do drzew i składają się z wielu długich, rozgałęzionych łańcuchów konidiów. C. cladosporioides wytwarza samotne konidiofory o barwie od brązowej do oliwkowobrązowej, które wielokrotnie rozgałęziają się nieregularnie, tworząc wiele rozgałęzień. Każda gałąź ma zwykle od 40 do 300 µm długości (wyjątkowo do 350 µm) i 2–6 µm szerokości. Konidiofory są cienkościenne, cylindryczne i tworzą się na końcu wstępujących strzępek. Konidia są małe, jednokomórkowe, w kształcie cytryny i mają gładkie ściany. Tworzą długie, kruche łańcuchy o długości do 10 konidiów z charakterystyczną ciemną substancją między zarodnikami[5].
Chorobotwórczość
[edytuj | edytuj kod]Gatunki Cladosporium są rzadką przyczyną chorób u ludzi. Najczęściej wywołują alergie, czasami powodują infekcje skóry, oczu, zatok i mózgu. Rzadko mogą powodować grzybicę paznokci. C. cladosporioides został wyizolowany z płynu mózgowo-rdzeniowego u pacjenta z obniżoną odpornością[6]. Może wywoływać reakcje astmatyczne, gdyż jego zarodniki na powierzchni mają alergeny i beta-glukany. U myszy żywe zarodniki C. cladosporioides wywołały nadreaktywność płuc, a także wzrost liczby eozynofili, które są białymi krwinkami typowymi dla reakcji astmatycznych i alergicznych[7]. Opisano przypadek grzybiczego zapalenia mózgu i zapalenia nerek wywołanego przez C. cladosporioides u psa. Objawiało się to zmianą jego zachowania, depresją, nieprawidłowymi odruchami we wszystkich 4 kończynach i utratą wzroku[8].
C. cladosporioides i C. herbarum powodują zgniliznę owoców winorośli. Częstość infekcji jest znacznie wyższa, gdy zbierane są owoce w pełni dojrzałe. Wstrzymywanie się ze zbiorami do czasu osiągnięcia pełnej dojrzałości owoców jest konieczne, aby związki fenolowe w winogronach dojrzewały i przyczyniały się do rozwoju aromatu i smaku wina o optymalnej jakości. Chorobą może zostać wówczas dotknięte ponad 50% gron winogron[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-07-09] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-07-09] (ang.).
- ↑ a b Cladosporium cladosporioides [online], Institut national de santé publique du Québec, 2016 [dostęp 2021-07-09].
- ↑ K Bensch i inni, Species and ecological diversity within the Cladosporium cladosporioides complex (Davidiellaceae, Capnodiales), „Studies in Mycology”, 67, 2010, s. 1–94, DOI: 10.3114/sim.2010.67.01, PMID: 20877444, PMCID: PMC2945380 [dostęp 2021-07-09].
- ↑ George L. Barron, The genera of Hyphomycetes from soil, Baltimore: Williams & Wilkins, 1968, ISBN 978-0-88275-004-0.
- ↑ L. Kundrat, Environmental Isolate Case File: Cladosporium cladosporioides [online] [dostęp 2021-07-09] (ang.).
- ↑ Rachael A. Mintz-Cole i inni, Surface availability of beta-glucans is critical determinant of host immune response to Cladosporium cladosporioides, „Journal of Allergy and Clinical Immunology”, 132 (1), 2013, DOI: 10.1016/j.jaci.2013.01.003..
- ↑ T. Poutahidis i inni, Mycotic Encephalitis and Nephritis in a Dog due to Infection with Cladosporium cladosporioides, „Journal of Comparative Pathology”, 140 (1), styczeń 2009, s. 59–63.
- ↑ E.X. Briceño, B.A. Latorre, Outbreaks of Cladosporium Rot Associated with Delayed Harvest Wine Grapes in Chile, „California Agriculture”, 53 (4), 2007, DOI: 10.1094/PDIS-91-8-1060C, PMID: 30780470.