Col du Mollendruz

Col du Mollendruz
	; Parking i bar na przełęczu Mollendruz
Państwo	Szwajcaria
Wysokość	1180 m n.p.m.
Pasmo	Jura
	Położenie na mapie Vaud Col du Mollendruz
	Położenie na mapie Szwajcarii Col du Mollendruz
	46°39′03″N 6°21′50″E/46,650833 6,363889
	Multimedia w Wikimedia Commons

Col du Mollendruz (pol. przełęcz Mollendruz; 1180 m n.p.m.) – przełęcz w górach Jura w zachodniej Szwajcarii, w kantonie Vaud. Leży na terenie miejscowości Mont-la-Ville i Le Pont.

Położenie

Przełęcz leży w wewnętrznym, najbardziej na południowy wschód ciągnącym się pasmie Jury. Ma formę dość rozległego spłaszczenia grzbietowego, znajdującego się na południowo-zachodnim krańcu wyrównanego i niskiego (ok. 1200 m n.p.m.) odcinka grzbietu tego pasma: pierwsze wzniesienie, przekraczające wysokość 1250 m n.p.m., leży dopiero 3 km na północny wschód od przełęczy. Na północy nad przełęczą wznosi się oddzielny masyw Dent de Vaulion (1483 m n.p.m.). Natomiast po stronie południowo-zachodniej w odległości 1,6 km od przełęczy piętrzy się stromym, częściowo skalistym zboczem Haut du Mollendruz (1440 m n.p.m.).

Na południowych stokach przełęczy, na wysokości 1100–1120 m n.p.m. znajdują się źródła potoku La Chergeaule (lewobrzeżny dopływ La Venoge, uchodzącej do Jeziora Genewskiego). Rejon siodła przełęczy i jej stoki opadające ku dolinie Joux to teren krasowy, praktycznie pozbawiony stałych cieków wodnych^[1].

Znaczenie komunikacyjne

Stanowi przejście z północnego krańca doliny Joux na płaskowyż Vaud, opadający ku Jezioru Genewskiemu. Łączy miejscowość Le Pont, położoną pomiędzy jeziorami Joux i Brenet przez L’Isle z Morges, leżącym na brzegu Jeziora Genewskiego.

Historia

Obecność człowieka w rejonie przełęczy jest potwierdzona dzięki znaleziskom z pobliskiego stanowiska archeologicznego Freymond (gmina Mont-la-Ville), obejmującym okres od późnego paleolitu do środkowego neolitu. Przełęcz weszła do historii dopiero w XIII w., po założeniu opactwa Lac de Joux na terenie dzisiejszego L'Abbaye. Trakt wiodący przez nią miał znaczenie regionalne: służył łączności między opactwami w dolinie Joux i w Romainmôtier, a także komunikacji z posiadanymi przez oba klasztory dobrami (w tym winnicami) w regionie La Côte nad Jeziorem Genewskim. Prace związane z utrzymaniem i konserwacją drogi przez przełęcz są poświadczone już w 1432 r. Od XVI w., gdy miasto Morges posiadło tereny w dolinie Joux (hale i lasy), szlak przez przełęcz był wykorzystywany do przepędów bydła na letnie pastwiska, do transportu wytworzonych serów i pozyskanego drewna. Stary trakt został zastąpiony drogą, budowaną etapami w latach 1849–1868 (Le Pont-Petra Felix – col du Mollendruz) i 1871–1877 (col du Mollendruz – Mont-la-Ville)^[2].

Ok. 2 km od siodła przełęczy w kierunku Le Pont, przy rozwidleniu drogi na Romainmôtier, w obliczu potencjalnego zagrożenia ze strony hitlerowskich Niemiec, w czerwcu 1939 r. Szwajcarzy wybudowali jeden z punktów obrony granic, pozycję nazwaną Barrage de Petra Felix, składającą się z szeregu schronów bojowych i zapór inżynieryjnych (przeciwczołgowych – tzw. zęby smoka)^[3], widocznych do dziś w terenie.

Znaczenie turystyczne

Droga wiodąca przez przełęcz (nr 129), poza wykorzystaniem do ruchu lokalnego, ma znaczenie turystyczne jako alternatywa dojazdu z rejonu Morges i Renens w środkowej części łuku Jeziora Genewskiego do doliny Joux i dalej, w region francuskiego Franche-Comté. W rejonie siodła przełęczy znajdują się dwa parkingi i bar. Przełęcz jest punktem wyjściowym wycieczek pieszych, w tym na nieodległy, najwyższy szczyt Jury leżący całkowicie w granicach Szwajcarii, Mont Tendre^[4]. Przełęcz, przejezdna przez cały rok, zimą jest bazą wypadową dla wielu wycieczek na rakietach śnieżnych i nartach turowych.

Przypisy

↑ wg mapy swisstopo [1]
↑ Dewarrat, Jean-Pierre: "Mollendruz, col du", [w:] Dictionnaire historique de la Suisse (DHS), vers. 02.09.2011 [2], dostęp 04.03.2021
↑ Monuments militaires dans les cantons de Vaud et Genève. Inventaire des ouvrages de combat et de commandement. Département Fédéral de la Défense, de la Protection de la Population et des Sports, Berne 2006, s. 26-27 [3]
↑ Barański Mirosław J.: Krucha Góra, w: „Gazeta Górska” R. XX, nr 4 (84), jesień 2013. Wyd. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie, s. 38-41

[1] wg mapy swisstopo [1]

[2] Dewarrat, Jean-Pierre: "Mollendruz, col du", [w:] Dictionnaire historique de la Suisse (DHS), vers. 02.09.2011 [2], dostęp 04.03.2021

[3] Monuments militaires dans les cantons de Vaud et Genève. Inventaire des ouvrages de combat et de commandement. Département Fédéral de la Défense, de la Protection de la Population et des Sports, Berne 2006, s. 26-27 [3]

[4] Barański Mirosław J.: Krucha Góra, w: „Gazeta Górska” R. XX, nr 4 (84), jesień 2013. Wyd. Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK w Krakowie, s. 38-41

[1]

[2]

[3]

[4]