Coleocentrus excitator

	Coleocentrus excitator
	(Poda, 1761)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	owady uskrzydlone
Infragromada	nowoskrzydłe
(bez rangi)	Holometabola
Rząd	błonkoskrzydłe
Podrząd	trzonkówki
(bez rangi)	owadziarki
Nadrodzina	gąsieniczniki
Rodzina	gąsienicznikowate
Podrodzina	Acaenitinae
Rodzaj	Coleocentrus
Gatunek	Coleocentrus excitator
Synonimy
	Ichneumon excitator Poda, 1761;
	Ichneumon excitator Poda, 1761;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Coleocentrus excitator – gatunek błonkówki z rodziny gąsienicznikowatych.

Zasięg występowania

Europa – gatunek szeroko rozpowszechniony. Notowany w Austrii, Belgii, Bułgarii, Czarnogórze, Czechach, Danii, Finlandii, we Francji, w Hiszpanii, Holandii, na Litwie, Łotwie, w Niemczech, Norwegii, Polsce, Rumunii, Słowacji, północy europejskiej części Rosji, Serbii, Szwajcarii, Szwecji, na Węgrzech, w Wielkiej Brytanii oraz we Włoszech^[1].

W Polsce występuje pospolicie całym kraju^[2].

Budowa ciała

Osiąga 18–26 mm cm długości ciała bez pokładełka. Długość skrzydła u samic wynosi 8–20 mm, u samców zaś 13–14 mm. Pokładełko bardzo długie. U samicy odwłok rozszerzający się ku tyłowi^[2].

Ubarwienie ciała w większości czarne. Głowa czarna; u samicy twarz czarna z dwiema żółtymi plamkami, u samca zaś żółta z pionowym, czarnym paskiem pośrodku. Tułów czarny, tergule żółte. Odwłok u samicy czarny z białawymi brzegami tergitów, u samca odwłok czarny z mniejszą lub większą ilością czerwonego. U samicy biodra przedniej i środkowej pary nóg czarne z czerwonymi końcami, tylnej zaś – całkowicie czarne; u samca biodra przedniej i środkowej pary żółtoczerwone z czarnymi nasadami, tylnej pary czarne. Krętarze samicy żółtoczerwone; u samca przednie i środkowe białe, tylne żółtoczerwone. Uda u samicy czerwone; u samca przednie i środkowe żółtoczerwone, tylne czerwone. U samicy golenie przednich i środkowych nóg żółtoczerwone, tylnych zaś – czerwonoczarne; u samca przednie i środkowe golenie białe, tylne żółtoczerwone. Stopy przedniej i środkowej pary nóg u obu płci żółtoczerwone, w stopach tylnej pary tarsomery od 2 do 5 białe, 1 częściowo biały. Czułki samicy całe czarne, u samca czerwone u nasady. Pterostygma żółta^[2].

Biologia i ekologia

Tryb życia i biotop

Miejscami występuje bardzo licznie. Spotykany w lasach i ich okolicach, chętnie w pobliżu konstrukcji drewnianych. Aktywny od maja do sierpnia^[2].

Odżywianie

Larwy są koinobiontycznymi parazytoidami larw niektórych kózkowatych, m.in. żerdzianek, borodzieja próchnika i zmorsznika czerwonego^[2].

Przypisy

↑ Coleocentrus excitator w Fauna Europea. [dostęp 2022-01-06].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Coleocentrus excitator w insektarium.net. [dostęp 2022-01-06].

[faunaEU-1] Coleocentrus excitator w Fauna Europea. [dostęp 2022-01-06].

[Insektarium-2] Coleocentrus excitator w insektarium.net. [dostęp 2022-01-06].

[1]

[2]