Colletotrichum coccodes
 Skutki rozwoju Colletotrichum coccodes na pomidorze | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Colletotrichum coccodes |
| Nazwa systematyczna | |
| Colletotrichum coccodes (Wallr.) S. Hughes Can. J. Bot. 36: 754 (1958) | |
Colletotrichum coccodes (Wallr.) S. Hughes – gatunek grzybów z rodziny Glomerellaceae[1]. Wśród roślin uprawnych w Polsce wywołuje choroby o nazwie antraknoza pomidora i antraknoza ziemniaka[2].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Colletotrichum, Glomerellaceae, Glomerellales, Hypocreomycetidae, Sordariomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1833 r. Karl Friedrich Wallroth nadając mu nazwę Chaetomium coccodes. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Stanley John Hughes w 1958 r.[1]
Gatunek ten znany jest wyłącznie jako anamorfa, jak dotąd nie zaobserwowano jego teleomorfy. Na podstawie badań molekularnych i ultrastrukturalnych uważa się, że jest nią któryś z gatunków w obrębie rodzaju Glomerella[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Acerwulusy pojawiają się na łodydze i korzeniach w grupach, lub pojedynczo, rozrzucone. Są kuliste lub jajowate, o średnicy do 250–300 μm. Powstają wewnątrz tkanek i pod naskórkiem żywiciela, powodując zaburzenia jego tkanek. Znajdują się w nich szczecinki o długości 40–140 μm wyrastające z powierzchniowych warstw acerwulusa. Komórka, z której wyrastają ma rozmiar 4,5–5,5 × 9–2,5 μm i brązowe zabarwienie. Wyrastająca z niej szczecinka stopniowo zwęża się, na końcu osiągając grubość 1,5–2,5 μm. Ma długość 22–30 μm i jest septowana. Sklerocja pokryte szczecinkami. Fialidy o rozmiarach 30–45 × 6–7 μm, jednokomórkowe, cylindryczne, bezbarwne. Konidia cylindryczne o zaokrąglonych brzegach. Często widoczne są na nich blizny. Są bez przegród, bezbarwne, z często występującą na końcu małą gutulą, stwarzającą (przy mniejszych powiększeniach) fałszywe wrażenie środkowej przegrody. Mają rozmiar (15)16–24(27) × (2,5)3–4,5(5,5) μm. Często występują nich konidia o nieregularnym kształcie[5].
Podczas hodowli na agarze dekstrozy ziemniaczanej powstają małe, białe kolonie złożone z grzybni powietrznej, w której zazwyczaj licznie tworzą się przetrwalniki, początkowo gładkie i szare, szybko jednak stają się czarne i pokryte szczecinkami. Acerwulusy powstają albo koło przetrwalników i połączone są z nimi, albo oddzielnie. Konidiofory czasami z przegrodami, rozgałęzione. W grzybni często występują pojedyncze fialidy. Appressoria o kształcie elipsoidalnym lub jajowatym, często nieregularnie klapowane. Mają bursztynową barwę i rozmiar (5) 6,5–11,5 (14) × (3,5) 4–8 (10,5) μm. Tworzą się na bezbarwnej, cienkiej strzępce rostkowej o zmiennym kształcie[5].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Poza Antarktydą występuje na wszystkich kontynentach, a także na licznych wyspach[6].
Pasożyt wywołujący u ziemniaków i pomidorów grzybową chorobę zwaną antraknozą ziemniaka i pomidora. Pasożytuje także na innych gatunkach roślin – podano jego występowanie na 35 gatunkach roślin należących do 13 rodzin. Głównie są to gatunki z rodziny dyniowatych, bobowatych i psiankowatych. Wśród roślin uprawnych atakuje także truskawki i cebulę[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-12-14] (ang.).
- ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2016-11-22].
- ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 2. Choroby roślin uprawnych, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2011, s. 288–289, ISBN 978-83-09-01077-7.
- ↑ a b c Colletotrichum coccodes [online], Mycobank [dostęp 2016-11-22].
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2016-11-22].