Cyrtophorinae

Cyrtophorinae
Simon, 1895
Ilustracja
Cyrtophora moluccensis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

pająki wyższe

Parvordo

Entelegynae

Nadrodzina

Araneoidea

Rodzina

krzyżakowate

Podrodzina

Cyrtophorinae

Synonimy
  • Cyrtophoreae Simon, 1895

Cyrtophorinae – podrodzina pająków z rodziny krzyżakowatych.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Charakterystycznymi cechami morfologicznymi tych pająków są: bulbus samca ze skręconym w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara embolusem oraz gruszkowate pólko przędne na wierzchołku kądziołków przędnych pary przednio-bocznej zredukowane do wstęgi w tylnej ich części[1].

Ponadto wykazują one synapomorfie behawioralne związane z budową sieci łownych. Są one zorientowane poziomo, tworzą bardzo gęstą siateczkę, a w ich budowie nie jest wykorzystywana przędza lepka[1][2].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadzony został w 1895 roku przez Eugène'a Simona jako plemię Cyrtophoreae w obrębie krzyżakowatych. Autor ten ustanowił je jako takson monotypowy, umieszczając w nim pojedynczy rodzaj Cyrtophora. Jednakże Simon potraktował wówczas Hentzia jako zsynonimizowany Cyrtophora[3], tymczasem później został on uznany za odrębny rodzaj pod wprowadzoną w 1903 roku przez Simona nazwą Mecynogea, jako że Hentzia okazała się być młodszym homonimem[4]. W ciągu XX wieku większość autorów umieszczała rodzaje Cyrtophora i Mecynogea w odrębnych podrodzinach, ten drugi często w Argiopinae[1]. Powrót do koncepcji Cyrtophorinae jako kladu obejmującego Cyrtophora i Mecynogea nastąpił w latach 80. XX wieku. W 1989 roku Jonathan A. Coddington dostarczył pierwszego dowodu morfologicznego wskazującego na ich monofiletyzm[5][1]. W przeciwieństwie do innych Araneoidea gruszkowate pólko przędne na wierzchołku kądziołków przędnych pary przednio-bocznej okazało się być u tych rodzajów zredukowane do wstęgi w tylnej ich części[5]. W 1997 roku Nikolaj Scharff i Jonathan A. Coddington dokonali analizy filogenetycznej krzyżakowatych, rozpoznając cztery cechy wspierające monofiletyzm Cyrtophorinae. Podrodzina ta zajęła w jej wynikach pozycję siostrzaną dla Argiopinae[1]. W tym samym roku Herbert Walter Levi zrewidował amerykańskich przedstawicieli Cyrtophorinae, wyróżniając dwa nowe rodzaje, Manogea i Kapogea[4]. Kolejny rodzaj, australijskiego Cyrtobill, wprowadzili w 2009 roku Volker W. Framenau i Nikolaj Scharff. W podrodzinie tej bywał także umieszczany afrykański Megaraneus, jednak Framenau i Scharff wskazali na błędność takiej klasyfikacji, wynikającą z niewykazywania przez niego charakterystycznych dla podrodziny cech budowy sieci[2].

Do podrodziny tej należy 66 opisanych gatunków[6], zgrupowanych w 5 rodzajach[2]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e Nikolaj Scharff, Jonathan A. Coddington. A phylogenetic analysis of the orb-weaving spider family Araneidae (Arachnida, Araneae). „Zoological Journal of the Linnean Society”. 120, s. 355-434, 1997. 
  2. ↑ a b c Volker W. Framenau, Nikolaj Scharff. Cyrtobill darwini, a new species in a new orb-weaving spider genus from Australia (Araneae: Araneidae: Cyrtophorinae). „Records of the Western Australian Museum”. 25 (3), s. 315-328, 2009. DOI: 10.18195/issn.0312-3162.25(3).2009.315-328. 
  3. ↑ E. Simon: Histoire naturelle des araignées. Volume 1. Paris: Roret, 1895.
  4. ↑ a b Herbert Walter Levi. The American orb weavers of the genera Mecynogea, Manogea, Manogea and Cyrtophora (Araneae: Araneidae). „Bulletin of the Museum of Comparative Zoology”. 155, s. 215-255, 1997. 
  5. ↑ a b Jonathan A. Coddington. Spinneret silk spigot morphology: evidence for the monophyly of orbweaving spiders, Cyrtophorinae (Araneidae), and the group Theridiidae plus Nesticidae. „Journal of Arachnology”. 17, s. 71-95, 1989. 
  6. ↑ Norman I. Platnick: Family: Araneidae Clerck,1757. [w:] World Spider Catalog Version 23.0 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2022-02-17].