Czubnik siarkowy

Czubnik siarkowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Gromada

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pieczarkowate

Rodzaj

czubnik

Gatunek

czubnik siarkowy

Nazwa systematyczna
Leucocoprinus straminellus (Bagl.) Narducci & Caroti
Mem. Soc. tosc. Sci. nat. 102: 49 (1995)
Multimedia w Wikimedia Commons

Czubnik siarkowy (Leucocoprinus straminellus (Bagl.) Narducci & Caroti) – gatunek grzybów z rodziny pieczarkowatych (Agaricaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Leucocoprinus, Agaricaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Gatunek ten po raz pierwszy opisał w 1865 r. Francesco Baglietto, nadając mu nazwę Agaricus straminellus. Obecną, uznaną przez Indeks Fungorum nazwę nadali mu Roberto Nardicci i Vincenzo Caroti w 1995 r.[1] Ma 19 synonimów. Niektóre z nich:

  • Lepiota denudata Sacc. 1887
  • Leucocoprinus denudatus (Sacc.) Singer 1951
  • Leucocoprinus straminellus var. albus (Joss.) Migl. & Rava 1999
  • Leucocoprinus straminellus var. rubrus Roshi Sharma & Y.P. Sharma 2017[2].

Franciszek Błoński w 1996 r. podał polską nazwę czubajka obnażona, Władysław Wojewoda w 2003 r. zarekomendował nazwę czubnik siarkowy[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

O średnicy 1,5–2,5 cm, początkowo jajowaty lub dzwonkowaty, potem wypukły lub prawie płaski, ale z garbkiem. Powierzchnia białawo-żółta z ciemniejszym, żółtym środkiem. Brzeg prążkowany[4].

Blaszki

Wolne, z międzyblaszkami, rzadkie, białokremowe[4].

Trzon

Wysokość 2,5–4 cm, o bulwiastej podstawie, ku górze zwężający się, w górnej części z pierścieniem, ale szybko zanikającym[4].

Miąższ

Białawy do bladożółtego, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].

Wysyp zarodników

Biały[4].

Zarodniki

Elipsoidalne do kulistych i gładkie, dekstrynoidalne,5–6 × 4–4,5 μm[4].

Gatunki podobne

Najbardziej podobny jest powszechnie występujący czubnik cytrynowy (Leucocoprinus birnbaumii), ale czubnik siarkowy jest mniejszy i ma jaśniejszy odcień żółtego z mniejszymi zarodnikami pozbawionymi por rostkowych[4].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Podano jego występowanie w Ameryce Północnej, Europie i na Nowej Zelandii[5]. W Polsce do 2003 r. znane było tylko jedno stanowisko podane przez Stanisława Chełchowskiego w 1888 r. w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego (jako Agaricus dendatus var. varsaviensis)[3]. W późniejszych latach podano nowe stanowiska[6].

Naziemny grzyb saprotroficzny[3]. Podobnie jak inne gatunki Leucocoprinus prawdopodobnie pochodzi z klimatu tropikalnego, ale rozprzestrzenił się wraz z uprawianymi gatunkami roślin sprowadzanymi z tych krajów i obecnie jest spotykany w szklarniach i stosach kompostu w wielu krajach[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-05-25].
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-05-25].
  3. ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. ↑ a b c d e f g h Stefan Buczacki, Collins fungi guide, Londyn: Collins, 2012, ISBN 978-0-00-724290-0, OCLC 793683235.
  5. ↑ Występowanie Lucocoprinus straminellus na świecie (mapa) [online] [dostęp 2023-05-25].
  6. ↑ Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-05-25].