Darbepoetyna alfa
| Identyfikacja | |
| Inne nazwy i oznaczenia |
łac. darbepoetinum alfa |
|---|---|
| numer CAS | |
| DrugBank | |
| Genetyka i fizjologia | |
| Choroby | |
| Klasyfikacja medyczna | |
| ATC | |
| Stosowanie w ciąży |
kategoria C[1] |
| Farmakokinetyka | |
| Biodostępność |
37%[1] |
| Okres półtrwania |
49 h[1] |
| Uwagi terapeutyczne | |
| Drogi podawania |
dożylnie, podskórnie |
Darbepoetyna alfa (łac. darbepoetinum alfa) – hormon peptydowy, zmodyfikowana ludzka erytropoetyna, lek stymulujący różne etapy erytropoezy.
Mechanizm działania
[edytuj | edytuj kod]Darbepoetyna alfa jest zmodyfikowaną w pięciu miejscach metodami inżynierii genetycznej ludzką erytropoetyną (L-asparagina w 30 pozycji, L-treonina w 32 pozycji, L-wanilina w 87 pozycji, L-asparagina w 88 pozycji, L-treonina w 90 pozycji)[1]. Modyfikacja cząsteczki, poprzez wprowadzenie dwóch dodatkowych reszt sjalowych, na bardziej glikozylowaną przedłuża okres półtrwania[1]. Mechanizm działania darbepoetyny alfa jest identyczny jak erytropoetyny, ponieważ wiąże się z tym samym receptorem[1]. U pacjentów z niewydolnością nerek jej pozytywny wpływ biologiczny jest związany z niedoborem erytropoetyny[1]. Natomiast u pacjentów z chorobą nowotworową problem polega zarówno na niedoborze erytropoetyny jak i zmniejszonej wrażliwości na endogenną erytropoetynę[1].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Unia Europejska
[edytuj | edytuj kod]- objawowa niedokrwistość związana z przewlekłą niewydolnością nerek u osób dorosłych i dzieci[2]
- objawowa niedokrwistość u dorosłych pacjentów otrzymujących chemioterapię z powodu choroby nowotworowej (z wyjątkiem nowotworów złośliwych pochodzenia szpikowego)[2]
Stany Zjednoczone
[edytuj | edytuj kod]- leczenie noworozpoznanego szpiczaka mnogiego w połączeniu z bortezomibem, melfalanem oraz prednizonem w przypadku braku możliwości przeprowadzenia autologicznego przeszczepienia szpiku kostnego[3]
- leczenie szpiczaka mnogiego w połączeniu z lenalidomidem i deksametazonem lub bortezomibem i deksametazonem u pacjentów po leczeniu co najmniej jednym schematem leczniczym[3]
- leczenie szpiczaka mnogiego w monoterapii u pacjentów po leczeniu co najmniej trzema schematami leczniczymi w których skład wchodziły inhibitor proteasomów oraz lek immunomodulujący lub też po dwóch nawrotach po leczeniu inhibitorem proteasomów oraz lekiem immunomodulującym[3]
Darbepoetyna alfa znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2019)[4].
Darbepoetyna alfa jest dopuszczona do obrotu w Polsce (2020)[5].
Działania niepożądane
[edytuj | edytuj kod]Darbepoetyna alfa może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów[2]: nadwrażliwość, udar mózgu, nadciśnienie tętnicze, wysypka, rumień oraz ból w miejscu wstrzyknięcia.
Dawkowanie
[edytuj | edytuj kod]Darbepoetyna alfa jest podawana dożylnie lub podskórnie jeden raz w tygodniu[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i Jan Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Encyklopedia Leki Współczesnej Terapii. Wyd. XXII. Warszawa: Medical Tribune Polska, 2019, s. 241–242. ISBN 978-83-951310-6-6.
- ↑ a b c Amgen Europe B.V.: Aranesp, roztwór do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Europejska Agencja Leków, 2001. [dostęp 2020-10-30].
- ↑ a b c Darzalex (daratumumab) injection, for intravenous use. Agencja Żywności i Leków, 2015. [dostęp 2020-10-30].
- ↑ WHO Model List of Essential Medicines 21th List. Światowa Organizacja Zdrowia, 2019. [dostęp 2020-10-30]. (ang.).
- ↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2020-07-20. [dostęp 2020-10-30].
