Diplocarpon earlianum

Diplocarpon earlianum
Ilustracja
Plamy na liściach truskawki wywołane przez Diplocarpon earlianum
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

Drepanopezizaceae

Rodzaj

Diplocarpon

Gatunek

Diplocarpon earlianum

Nazwa systematyczna
Diplocarpon earlianum (Ellis & Everh.) F.A. Wolf
J. Elisha Mitchell scient. Soc. 39(3-4): 141 (1924)

Diplocarpon earlianum (Ellis & Everh.) F.A. Wolf – gatunek grzybów z rodziny Drepanopezizaceae[1]. W Polsce u truskawki wywołuje chorobę o nazwie czerwona plamistość liści truskawki[2].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Diplocarpon, Drepanopezizaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1]. W Polsce u truskawki wywołuje chorobę o nazwie czerwona plamistość liści truskawki[2].

Po raz pierwszy takson ten w 1884 r. opisali Job Bicknell Ellis i Benjamin Matlack Everhart nadając mu nazwę Peziza earliana. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Frederick Adolph Wolf w 1924 r. (jako Diplocarpon earliana)[3]. Ma około 20 synonimów[3].

Cykl życiowy

[edytuj | edytuj kod]

Diplocarpon aerlianum zimuje w porażonych liściach. Może rozwijać się przez cały rok, nawet pod pokrywą śnieżną, ale niska temperatura znacznie zmniejsza tempo jego rozwoju. W porażonych liściach tworzy służące do rozmnażania się acerwulusy. Podczas suchej pogody mogą one długo pozostawać w stanie uśpienia, ale szybko dojrzewają w okresach wilgotnych. Wiosną panują idealne warunki do ich rozwoju. Wytwarzane w acerwulusach i zlepione śluzem konidia rozprzestrzeniane są przez rozbryzgi deszczu, rosę i podczas zraszania roślin, prawdopodobnie także przez stawonogi. Po przyklejeniu się do rośliny wypuszczają strzępki rostkowe przebijające naskórek. Niezbędny do infekcji czas zwilżenia liści wynosi 9 godz., a dla bardzo młodych liści 18 godz. Pod skórką rośliny rozwija się grzybnia patogenu. Pierwsze objawy porażenia pojawiają się w ciągu 6–15 dni od infekcji, a po około 25 dniach w sprzyjających patogenowi warunkach pogody tworzą się acerwulusy[4]. Powstające w nich konidia dokonują infekcji wtórnych rozprzestrzeniających chorobę[5].

Optymalna temperatura do produkcji konidiów wynosi od 20 do 25 stopni Celsjusza przy obecności wolnej wody (powszechnie występującej w środku lata w wielu regionach). Optymalne dla rozwoju grzybni patogenu pH wynosi 5-6[6].

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Diplocarpon aerlianum jest szeroko rozpowszechniony zarówno na półkuli północnej, jak południowej. Występuje a Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Afryce Środkowej i Południowej, na Bliskim Wschodzie, Azji Południowej i Wschodniej, w Australii. Rozprzestrzenia się głównie podczas deszczu przez rozbryzgi konidiów z porażonych liści. Zarodniki płciowe (askospory) odgrywają niewielką rolę w rozprzestrzenianiu choroby[4].

Grzyb mikroskopijny, pasożyt i saprotrof. Jedynymi znanymi jego żywicielami są różne gatunki poziomki (Fragaria)[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2022-11-09] (ang.).
  2. ↑ a b Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. ↑ a b Species Fungorum [online] [dostęp 2022-08-20] (ang.).
  4. ↑ a b Cathy Heidenreich, Bill Turechek, Strawberry Leaf Scorch [online] [dostęp 2022-11-09].
  5. ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Podstawy fitopatologii, t. 1, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, ISBN 978-83-09-01063-0.
  6. ↑ B.N. Dhanvantari, The leaf scorch disease of strawberry (Diplocarpon earliana) and the nature of resistance to it., „Canadian Journal of Botany”, 45 (9), 1967, s. 1525–1543.
  7. ↑ Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, ISBN 978-83-09-01048-7.