Dobieszków

Zobacz też: inne znaczenia.

Dobieszków

wieś
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	zgierski
Gmina	Stryków
Liczba ludności	ok. 130
Kod pocztowy	95-010[2]
Tablice rejestracyjne	EZG
SIMC	0416060
Położenie na mapie gminy Stryków Dobieszków
Położenie na mapie Polski Dobieszków
Położenie na mapie województwa łódzkiego Dobieszków
Położenie na mapie powiatu zgierskiego Dobieszków
51°51′10″N 19°35′33″E/51,852778 19,592500[1]

Dobieszków – wieś w Polsce, w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Stryków.

Geografia

Wieś leży w południowej części gminy Stryków, bezpośrednio przylega do granicy z Łodzią. Znajduje się również na skraju utworzonego w 1990 rezerwatu przyrody Struga Dobieszkowska.

Miejscowość składa się z trzech części: starszej (w której mieści się kompleks podworski i fabryczka), położonej w dolinie rzeki i dwóch nowszych kolonii, usytuowanych na stokach i wyniesieniach^[3].

Dobieszków sąsiaduje ze znajdującą się w powiecie łódzkim wschodnim wsią o tej samej nazwie: Dobieszków.

Historia

Pierwsze wzmianki o wsi Dobieszków pochodzą z XVI w. Była ona wówczas własnością Rafała Śladowskiego ze Śladowa koło Gieczna i należała do parafii w Dobrej. W ostatniej dekadzie XVIII w. właścicielem Dobieszkowa został Adam Lenczewski, a ok. 1820 wieś przeszła na własność jego córki, Emilii Wiewiórowskiej i pozostała w jej rękach 1851. Wówczas, na mocy wyroku, zadłużony majątek został kupiony przez Kazimierza i Anielę Pruskich. W 1869 zlicytowano go, a nowym właścicielem został Jan Mieczkowski. W 1879 wybudował osadę fabryczną „Mieczków”, w której produkowano krochmal i mączkę ziemniaczaną^[4]. Niedaleko znajdował się młyn wodny i cegielnia. W latach późniejszych w niewielkiej fabryce produkowano także cukierki, a następnie przekształcono ją w zakład włókienniczy. Pod koniec 1860, uruchomiono drogę Łódź–Rokiciny i Łódź–Brzeziny–Rogów, co miało wpływ na rozwój osady^[3].

Dobra Dobieszkowskie od 1890 często zmieniały właścicieli. W 1890 r. kupił je łódzki przedsiębiorca przemysłowy, Juliusz Heinzel i dołączył na 12 lat do swego 35 ogromnego kompleksu łagiewnickiego. W 1902 dobra dobieszkowskie wraz z folwarkiem Imielnik trafiły w ręce Jana Kączkowskiego, który przeprowadził parcelację i stworzył przysiółki^[3].

Działający we wsi zakład produkcyjny w 1922 przejęty został na sześć lat przez należący do rodziny Eitingtonów – stworzono wówczas „Spółkę Akcyjną Farbiarnia i Wykańczalnia Dobieszków”, a jej prezesem został Borys Eitingon^[5]. Uboczne położenie osady uniemożliwiło jednak rozwój fabryki^[3].

Dobieszków pozostał w posiadaniu syna Jana Kączkowskiego, Jana Michała do 1940, kiedy zarekwirował go Komisariat Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny^[3].

Po zakończeniu II wojny światowej, w 1945 zarówno majątek, jak i fabryka, zostały znacjonalizowane. Wybudowany w drugiej połowie XIX w. dwór stał się siedzibą szkoły i pełnił tę funkcję do 1975. Przejęty przez Ochotnicze Hufce Pracy teren przekształcono w ośrodek konferencyjno-wypoczynkowy. Przeprowadzone wówczas prace remontowo-budowlane zasadniczo zmieniły bryłę budynku dworu, przez co stracił on swoje walory. Obiekt został nadbudowany, otrzymał nowe podziały wewnętrzne oraz stolarkę. Obecnie mieści się w nim restauracja i sale konferencyjne. W bezpośrednim otoczeniu dworu powstał hotel, urządzono podjazdy i parkingi, teren został ogrodzony^[3].

Bitwa pod Dobieszkowem

25 września 1863, podczas powstania styczniowego, w okolicach miejscowości stoczono bitwę, która swoim obszarem objęła również potyczki w okolicach Strykowa i Skoszewów. W walce brały udział oddziały armii carskiej oraz oddział powstańczy pod dowództwem płk. Michała Zielińskiego i mjr. Władysława Orłowskiego^[6]. 23 września 2023 odsłonięto tablicę upamiętniającą te wydarzenia^[7].

Transport

Miejscowość włączona jest do sieci komunikacji autobusowej MPK Łódź. Dojeżdza do niej autobus linii 60B^[8].

Edukacja

We wsi przy ul. Wspólnej 42 znajduje się Centrum Kształcenia i Wychowania OHP w Dobieszkowie należące do Ohotniczych Hufców Pracy^[9][10]. Pod adresem Dobieszków 68 od 2018 działa również Niepubliczna Szkoła Podstawowa Specjalna Z Oddziałami Przysposabiającymi Do Pracy w Dobieszkowie^[11].

Sport

Pod adresem Dobieszków 63a znajduje się Stadion KS BIDY im. Zenona Pócińkowskiego^[12]. Trenuje na nim lokalny Ludowy Klub Sportowy „Struga Dobieszków”^[13], a także MKS "Zjednoczeni" Stryków^[14].

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24593
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 229 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
3. AgnieszkaA. Ogrodowczyk AgnieszkaA., Sołectwo Dobieszków, [w:] MariuszM. Lamprecht, TadeuszT. Marszał (red.), Monografia miasta i gminy Stryków, Łódź: WIST, 2009, s. 32-37, ISBN 978-83-929095-1-4 .
4. Arch. Państw. w Łodzi, akta St. Inspektora Fabrycznego Guberni Piotrkowskiej, sygn. 39/19/0/-/1887
5. Obwieszczenie Publiczne. Dodatek do Dziennika Urzędowego Ministerstwa Sprawiedliwości., jbc.bj.uj.edu.pl, 7 listopada 1922  (pol.).
6. Dobieszków 25.09.1863 - uczestnicy bitwy [online], genealogia.okiem.pl [dostęp 2024-03-29] .
7. Odsłonięcie tablicy w Dobieszkowie – Powstańcy Styczniowi [online], 3 października 2023 [dostęp 2024-03-29]  (pol.).
8. MPK Łódź - rozkłady jazdy. [dostęp 2012-05-24].
9. CKiW w Dobieszkowie [online], ohp.pl [dostęp 2024-03-30]  (pol.).
10. Centrum Kształcenia i Wychowania OHP w Dobieszkowie [online], www.ckiw-dobieszkow.ohp.pl [dostęp 2024-03-30]  (pol.).strona główna serwisu
11. Niepubliczna Szkoła Podstawowa Specjalna Z Oddziałami Przysposabiającymi Do Pracy w Dobieszkowie [online], szkola-podstawowa.com.pl [dostęp 2024-03-30]  (pol.).
12. Stadion KS BIDY im. Zenona Pócińkowskiego, Dobieszków, 63a [online], RegioWyniki.pl [dostęp 2024-03-30]  (pol.).
13. PIŁKA NOŻNA | Gmina Stryków [online], www.strykow.pl [dostęp 2024-03-30] .
14. Boisko Dobieszków [online], www.strykow.pl [dostęp 2024-03-30]  (pol.).

Linki zewnętrzne

• Dobieszków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 61 .