Dolichothele

Dolichothele
Mello-Leitão, 1923
Ilustracja
Samiec Dolichothele diamantinensis
Ilustracja
Samica Dolichothele diamantinensis
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Infrarząd

ptaszniki

Rodzina

ptasznikowate

Podrodzina

Ischnocolinae

Rodzaj

Dolichothele

Typ nomenklatoryczny

Dolichothele exilis Mello-Leitão, 1923

Synonimy
  • Goniodontium Mello-Leitão, 1923
  • Oligoxystre Vellard, 1924
  • Pseudoligoxystre Vol, 2001
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Dolichothele – rodzaj pająków z infrarzędu ptaszników i rodziny ptasznikowatych. Obejmuje 10 opisanych gatunków. Zamieszkuje Amerykę Południową od środkowej Boliwii po południową część Brazylii.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Ptaszniki o ciele średnich rozmiarów, mocno obrośniętym szczecinkami, często z wzorem barwnym[1]. Mają karapaks o słabo wyodrębnionej części tułowiowej. Oczy umieszczone są na słabo wyniesionym, szerszym niż dłuższym wzgórku. Oczy pary przednio-bocznej leżą bardziej z przodu niż pary przednio-środkowej, zaś oczy pary tylno-bocznej bardziej z tyłu niż pary tylno-środkowej. Szczękoczułki pozbawione są rastellum[2]. Znacznie szersza niż dłuższa warga dolna wyróżnia Dolichothele od wszystkich pozostałych Ischnocolinae z wyjątkiem rodzaju Catumiri[2][3][1]. Na wardze dolnej znajduje się od 2 do 10 kuspuli[2], co stanowi liczbę znacznie mniejszą niż u innych neotropikalnych Ischnocolinae z wyjątkiem Catumiri[1][3]. Szczęki dysponują wyraźnym płatem przednim z 14–35 kuspulami w kącie wewnętrzno-nasadowym. Kształt sternum jest owalny, a tylny punkt przyczepu mięśni (sigilla) umieszczony jest na nim brzeżnie[2].

Odnóża pierwszej i drugiej pary nadstopia ze skopulami na całej długości, podczas gdy w przypadku pary trzeciej i czwartej skopule występują w odsiebnych ¾–½ nadstopii[2]. Skopule na wszystkich stopach są niepodzielone, co odróżnia Dolichothele od Catumiri[1]. Na stopach ostatniej pary występuje podłużne pasmo rzadkich szczecinek, które nie dzieli jednak skopuli[1][3]. Na stopach pary trzeciej u młodych samic występować może podobne, niedzielące skopuli pasmo[3]. Trichobotria maczugowate rozmieszczone są wzdłuż całej długości stóp w dwóch równoległych szeregach[1]. Wszystkie stopy pozbawione są kolców, mają dobrze wykształcone przypazurkowe kępki włosków, bezzębne pazurki górne i pozbawione są pazurków dolnych[2].

Bulbusy samców różnych gatunków Dolichothele. 24: D. mottai, 25: D. bolivianum, 26: D. camargorum, 27: D. camargorum

Opistosoma cechuje się bardzo krótkimi, jednoczłonowymi kądziołkami przędnymi pary tylno-środkowej oraz trójczłonowymi kądziołkami przędnymi pary tylno-bocznej o palcowatym członie wierzchołkowym[2]. Brak jest na niej włosków drażniących[1].

Genitalia samicy mają parzyste, zwykle dłuższe niż szersze zbiorniki nasienne[2], odróżniające się od tych u Catumiri obecnością licznych płatowatych zakończeń (termini)[2][3][1]. Nogogłaszczki samca mają dłuższe niż szersze, dwupłatowe cymbium[2]. Apofyza ich goleni podzielona jest na dwie dobrze wykształcone gałęzie, z których retrolateralna jest dłuższa[2][3][1]. Bulbus wyposażony jest w prosty do lekko zakrzywionego embolus, na którym u części gatunków obecny jest mały kil przedwierzchołkowy[2].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]
Samica Dolichothele camargorum
Samiec Dolichothele mottai
Samica D. mottai

Rodzaj neotropikalny, znany ze środkowej Boliwii i Brazylii. Ma największy zasięg geograficzny spośród wszystkich rodzajów podrodziny Ischnocolinae. Występuje w ekoregionach Amazonii, Mata Atlântica, Cerrado i Caatinga. W środkowobrazylijskim paśmie Espinhaço współwystępują sympatrycznie aż trzy jego gatunki[1].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Takson ten wprowadził w 1923 roku Cândido Firmino de Mello-Leitão, gatunkiem typowym wyznaczając D. exilis[4][3][5]. W tej samej publikacji opisał rodzaj Goniodontium[4][3], który w 1985 roku zsynonimizowany został przez Roberta Johna Ravena z rodzajem Hapalotremus[6][3][5]. W 1924 roku Jehan Albert Vellard wprowadził rodzaj Oligoxystre, wyznaczając jego gatunkiem typowym O. auratum[7][3]. Rewizji tego rodzaju dokonał w 2007 roku José Paulo Leite Guadanucci wyróżniając w jego obrębie kilka nowych gatunków i synonimizując z nim rodzaj Pseudoligoxystre[2], wprowadzony w 2001 roku przez Fabiana Vola[8]. W 2015 roku Sylvia Marlene Lucas i Rafael Prezzi Indicatti zsynonimizowali Goniodontium oraz Oligoxystre z Dolichothele[3].

Do rodzaju tego zalicza się 10 opisanych gatunków[1][5]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d e f g h i j k José Paulo, Leite Guadanucci, Chapter 3. Ischnocolinae and Schismatothelinae, [w:] Fernando Pérez-Miles (red.), New World Tarantulas. Taxonomy, Biogeography and Evolutionary Biology of Theraphosidae, „Zoological Monographs”, 6, Springer Nature Switzerland AG, 2020, s. 86-91, DOI: 10.1007/978-3-030-48644-0, ISBN 978-3-030-48644-0, ISSN 2523-3912.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m J.P.L. Guadanucci. A revision of the Neotropical spider genus Oligoxystre Vellard 1924 (Theraphosidae, Ischnocolinae). „Zootaxa”. 1555, s. 1-20, 2007. DOI: 10.11646/zootaxa.1555.1.1. 
  3. ↑ a b c d e f g h i j k Sylvia Marlene Lucas, Rafael Prezzi Indicatti. Revalidation of Dolichothele Mello-Leitão and notes on Hapalotremus Simon (Araneae, Mygalomorphae, Theraphosidae). „Studies on Neotropical Fauna and Environment”. 50 (3), s. 204-212, 2015. Taylor & Francis. DOI: 10.1080/01650521.2015.1103553. 
  4. ↑ a b C.F. de Mello-Leitão. de Theraphosideas do Brasil. „Revista do Museu Paulista”. 13, s. 1-438, 1923. 
  5. ↑ a b c Gen. Dolichothele Mello-Leitão, 1923. [w:] World Spider Catalog [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2021-11-22].
  6. ↑ R.J. Raven. The spider infraorder Mygalomorphae (Araneae): cladistics and systematics. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 182, s. 1-180, 1985. 
  7. ↑ J. Vellard. Etudes de zoologie. „Archivos do Instituto Vital Brazil”. 2, s. 1-32, 121-170, 1924. 
  8. ↑ F. Vol. Description de Pseudoligoxystre bolivianus sp. et gen. n. (Araneae: Theraphosidae: Ischnocolinae), de Bolivie. „Arachnides”. 50, s. 3-10, 2001.