Dolutegrawir

Dolutegrawir

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) N-(2,4-difluorobenzylo)-7-hydroksy-4-metylo-6,8-diokso-3,4,6,8,12,12a-heksahydro-2H-pirydo[1′,2′:4,5]pirazyno[2,1-b][1,3]oksazyno-9-karboksyamid Inne nazwy i oznaczenia farm. łac. dolutegravirum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C20H19F2N3O5
Masa molowa	419,38 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	1051375-16-6
PubChem	54726191
DrugBank	DB08930
SMILES CC1CCOC2N1C(=O)C3=C(C(=O)C(=CN3C2)C(=O)NCC4=C(C=C(C=C4)F)F)O
InChI InChI=1S/C20H19F2N3O5/c1-10-4-5-30-15-9-24-8-13(17(26)18(27)16(24)20(29)25(10)15)19(28)23-7-11-2-3-12(21)6-14(11)22/h2-3,6,8,10,15,27H,4-5,7,9H2,1H3,(H,23,28)/t10-,15+/m1/s1 InChIKey RHWKPHLQXYSBKR-BMIGLBTASA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie słabo rozpuszczalny[1] Temperatura topnienia 190–193 °C[1] logP 2,2[1]
Niebezpieczeństwa Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanego źródła[2] Uwaga Zwroty H H315, H319 Zwroty P P264, P280, P302+P352, P305+P351+P338, P337+P313, P362+P364 NFPA 704 Na podstawie podanego źródła[3] 1 0 0
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	J05AJ03, J05AR21
Stosowanie w ciąży	kategoria B[4]
Farmakokinetyka Okres półtrwania 14 h[5] Wiązanie z białkami osocza i tkanek 33–66%[5] Wydalanie 32% z moczem, 53% z kałem[5]
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie
Multimedia w Wikimedia Commons

Dolutegrawir (łac. dolutegravirum) – wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny, inhibitor integrazy ludzkiego wirusa niedoboru odporności, stosowany jako lek wzmacniający działanie rytonawiru oraz kobicystatu.

Mechanizm działania

Dolutegrawir hamuje integrazę HIV poprzez wiązanie się z aktywnym miejscem integrazy i blokowanie etapu transferu łańcucha w procesie integracji retrowirusowego kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA)^[5]. Proces ma kluczowe znaczenie dla cyklu replikacji HIV^[6].

Zastosowanie

Unia Europejska

• zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności (HIV) u osób dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 12 lat w skojarzeniu z innymi lekami przeciwretrowirusowymi^[5]

Stany Zjednoczone

• zakażenie ludzkim wirusem upośledzenia odporności typu 1 (HIV–1) u osób dorosłych i młodzieży w wieku 12 lat lub wyższym i o wadze co najmniej 40 kg w skojarzeniu z innymi lekami przeciwretrowirusowymi^[7].

Dolutegrawir znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2019)^[8].

Dolutegrawir jest dopuszczony do obrotu w Polsce (2020)^[9].

Działania niepożądane

Dolutegrawir może powodować następujące działania niepożądane^[5] u ponad 10% pacjentów: biegunka, ból głowy, nudności, natomiast u ponad 1%: bezsenność, ból brzucha, ból w nadbrzuszu, dyskomfort w jamie brzusznej, niezwykłe sny, świąd, wymioty, wysypka, wzdęcie, zawroty głowy, zmęczenie oraz zwiększona aktywność aminotransferazy alaninowej (AlAT), aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) i fosfokinazy kreatynowej (CPK).

Przypisy

1. Dolutegravir, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB08930 [dostęp 2023-09-04]  (ang.).
2. Dolutegravir [online], karta charakterystyki produktu Carbosynth, 19 października 2021, numer katalogowy: FD43372 [dostęp 2023-09-04]  (ang.). Brak numerów stron w książce
3. S/GSK1349572 [online], karta charakterystyki produktu Santa Cruz Biotechnology, 26 lipca 2017, numer katalogowy: SC-364605 [dostęp 2023-09-06]  (ang.). Brak numerów stron w książce
4. JanJ. Podlewski JanJ., AlicjaA. Chwalibogowska-Podlewska AlicjaA., Encyklopedia. Leki współczesnej terapii, wyd. 22, Warszawa: Medical Tribune Polska, 2019, s. 302–303, ISBN 978-83-951310-6-6 .
5. Tivicay 50 mg tabletki powlekane. Charakterystyka Produktu Leczniczego, ViiV Healthcare UK Limited, Europejska Agencja Leków [dostęp 2020-11-16] .
6. AlfredA. Zejc AlfredA., MariaM. Gorczyca MariaM., Chemia leków, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008, s. 418–421, ISBN 978-83-200-3652-7 .
7. TIVICAY (dolutegravir) Tablets for Oral Use [online], Agencja Żywności i Leków, 2013 [dostęp 2020-11-16]  (ang.).
8. WHO Model List of Essential Medicines 21th List [online], Światowa Organizacja Zdrowia, 2019 [dostęp 2020-11-16]  (ang.).
9. Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, „Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia”, 20 lipca 2020, Dz. Urz. Min. Zdr. 2020.48 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.